Vì sao một số người dễ ngất khi thấy máu?

Một số người có thể xuất hiện tình trạng choáng váng, ngất khi thấy máu. Theo chuyên gia tim mạch, đây có thể là một phản xạ sinh lý đặc biệt, ngất do phản xạ thần kinh phó giao cảm.

Không ít người từng choáng váng, mặt tái mét, ngất khi thấy máu hoặc vết thương hở chảy máu. Theo thạc sĩ, bác sĩ Ngô Hàng Vinh, Trưởng khoa Nội tim mạch 2, Bệnh viện đa khoa Xuyên Á TP.HCM, ngất được định nghĩa là tình trạng mất ý thức thoáng qua do thiếu máu não, xảy ra nhanh và tự hồi phục hoàn toàn. Cần phân biệt với các tình trạng giả ngất (hay gọi là xỉu), là do sự mệt mỏi kiệt sức vì các bệnh lý khác, huyết áp thấp, nhưng không có mất ý thức giống như ngất.

Có một số bệnh lý có biểu hiện mất ý thức tương tự như ngất, gây nhầm lẫn trong khái niệm và phân loại. Đó là các bệnh lý thần kinh như cơn động kinh toàn thể gây ngưng thở, thiếu oxy não mất ý thức, hay tai biến mạch máu não, hay các bệnh lý gây ngưng tim đột tử được cứu sống, hay các bệnh lý nhiễm độc gây hôn mê... Các bệnh lý này gây mất ý thức kéo dài và có thể để lại các di chứng thần kinh, khác với ngất là tự phục hồi hoàn toàn.

Theo bác sĩ Ngô Hàng Vinh, ngất được chia ra 3 nhóm bệnh chính là ngất do tim, do tụt huyết áp tư thế đứng và ngất do phản xạ thần kinh phó giao cảm. Ví dụ một người có loạn nhịp tim quá nhanh hay quá chậm trong vài giây có thể gây cơn ngất và tự hồi phục, hay khi thay đổi từ tư thế nằm sang đứng đột ngột gây tụt huyết áp nặng và ngất, hay do phản xạ thần kinh phó giao cảm trong những tình huống bị đau thần kinh, đau bụng, sợ quá mức.

Nguyên nhân gây ngất khi thấy máu

Với tình huống ngất khi thấy máu, đây là loại ngất do phản xạ thần kinh phó giao cảm với cơ chế tương tự như trên. Khi một người nhìn thấy máu và sợ, thì trước tiên hệ thần kinh giao cảm bị kích hoạt trước, gây tim nhanh hồi hộp, nhưng hệ thần kinh phó giao cảm cũng sẽ được kích hoạt để cân bằng lại. Nếu phản xạ phó giao cảm mạnh quá mức thì sẽ gây chậm nhịp tim và giãn mạch máu đột ngột, gây ngất.

Với những bệnh lý này, khi khám y tế kiểm tra thì sẽ không thấy những tổn thương thực thể ở hệ tim mạch và thần kinh, nhưng vấn đề là do rối loạn chức năng điều hòa thần kinh giao cảm và phó giao cảm. Những bệnh nhân này thường có thể kèm theo những biểu hiện tụt huyết áp khi ở tư thế đứng lâu, có thể ngất kèm theo.

"Ngất khi nhìn thấy máu, hay là ngất qua trung gian thần kinh nói chung là lành tính. Tuy nhiên như đã nói ở trên, có thể nhiều bệnh lý thần kinh tim mạch có thể gây triệu chứng tương tự, có thể gây nhầm lần. Nên người bệnh cần được đến khám với bác sĩ tim mạch, thần kinh để kiểm tra chuyên sâu các bệnh lý tim mạch tìm ẩn như bệnh cơ tim, bệnh thiếu máu cơ tim, loạn nhịp tim nguy hiểm, bệnh van tim, bệnh động kinh, bệnh mạch máu não…", bác sĩ Vinh chia sẻ.