Uống thuốc tránh thai kéo dài, tăng nguy cơ u màng não

Một nghiên cứu của Pháp vừa công bố cảnh báo việc uống thuốc tránh thai trong thời gian dài có thể làm tăng nhẹ nguy cơ hình thành u màng não, gây ra các triệu chứng thần kinh như đau đầu, rối loạn thị giác hoặc yếu liệt.

Nghiên cứu do Cơ quan An toàn Thuốc và Sản phẩm Y tế Quốc gia Pháp (ANSM) thực hiện và đăng trên tạp chí y khoa BMJ ngày 17-6. Theo đó, các nhà khoa học đã phân tích hồ sơ y tế của hơn 92.000 phụ nữ, trong đó có hơn 8.000 người từng được phẫu thuật loại bỏ u màng não.

Kết quả phân tích cho thấy phụ nữ dùng thuốc tránh thai có hoạt chất desogestrel liên tục trong hơn 5 năm có nguy cơ mắc u màng não cần phẫu thuật là 1 trên 17.331 người. Con số này giảm xuống còn 1 trên 67.300 ở nhóm phụ nữ sử dụng thuốc trong thời gian ngắn hơn 5 năm. 

Mặc dù đây là những tỉ lệ rất nhỏ, nhóm nghiên cứu khẳng định rằng mối liên hệ này có ý nghĩa thống kê và cần được theo dõi trong thực hành lâm sàng.

Điểm đáng lưu ý là nguy cơ này có xu hướng giảm sau khi ngừng sử dụng desogestrel. Cụ thể, chỉ sau khoảng một năm không sử dụng, nguy cơ mắc u màng não đã không còn được ghi nhận ở nhóm phụ nữ từng dùng thuốc. Điều này cho thấy mối liên hệ giữa desogestrel và u màng não có thể là tạm thời và hồi phục được nếu được phát hiện sớm.

Desogestrel là một dạng hormone progestogen tổng hợp, thường được dùng trong các loại thuốc tránh thai nội tiết để thay thế cho hormone progesterone tự nhiên trong cơ thể.

Ngoài desogestrel, nghiên cứu cũng xem xét một loại progestogen tổng hợp khác là levonorgestrel, thường được sử dụng trong các dụng cụ tử cung hoặc thuốc tránh thai khẩn cấp. 

Kết quả không cho thấy sự gia tăng nguy cơ u màng não ở nhóm phụ nữ sử dụng levonorgestrel, ngay cả với thời gian sử dụng kéo dài trên 5 năm. Đây là một tín hiệu tích cực, cho thấy levonorgestrel có thể là lựa chọn an toàn hơn cho những phụ nữ cần biện pháp tránh thai lâu dài.

Theo các chuyên gia y tế, u màng não là dạng khối u thường lành tính, phát triển từ màng não bao quanh não và tủy sống. Dù không phải là ung thư, những khối u này có thể gây ra các triệu chứng thần kinh như đau đầu, rối loạn thị giác hoặc yếu liệt, và trong một số trường hợp, cần phải phẫu thuật để loại bỏ. 

Trước đây, mối liên hệ giữa các thuốc tránh thai chứa progestogen và u màng não đã từng được đề cập, nhưng nghiên cứu lần này cung cấp dữ liệu đáng tin cậy hơn nhờ quy mô và độ chính xác cao.

Tiến sĩ Gilles Reuter, bác sĩ phẫu thuật thần kinh tại Trung tâm Y tế Đại học Liège (Bỉ), người không tham gia nghiên cứu, nhận định rằng trong những trường hợp u màng não có liên quan đến việc sử dụng desogestrel, việc ngừng thuốc có thể giúp khối u thoái lui và thậm chí tránh được phẫu thuật. 

Từ góc độ sản phụ khoa, bác sĩ Gino Pecoraro thuộc Đại học Queensland (Úc) cho rằng phát hiện này không nhằm gây lo ngại quá mức, mà là lời nhắc nhở để phụ nữ chủ động tham khảo ý kiến chuyên gia khi lựa chọn biện pháp tránh thai phù hợp với thể trạng và nhu cầu cá nhân.

Dù desogestrel vẫn là lựa chọn an toàn và hiệu quả trong nhiều trường hợp, các chuyên gia khuyến cáo nên tránh dùng kéo dài liên tục nếu không thật sự cần thiết, đồng thời tăng cường theo dõi y tế định kỳ, đặc biệt là khi xuất hiện các dấu hiệu bất thường về thần kinh. 

Việc sử dụng thuốc nội tiết nói chung nên được cá nhân hóa và đặt dưới sự giám sát của bác sĩ để đảm bảo hiệu quả tránh thai tối ưu mà vẫn an toàn cho sức khỏe lâu dài.