Ứng viên thân EU sắp trở thành tân tổng thống Romania

Kết quả kiểm phiếu ngày 18/5 cho thấy Thị trưởng Bucharest Nicusor Dan giành hơn 54% phiếu bầu trong vòng hai của cuộc bầu cử tổng thống Romania, còn ứng viên theo chủ nghĩa dân tộc George Simion nhận được gần 46%.

Ông Dan là chính trị gia trung hữu có quan điểm thân Liên minh châu Âu (EU), trong khi ông Simion là lãnh đạo phe cực hữu và thường bày tỏ ngưỡng mộ Tổng thống Mỹ Donald Trump. Cả hai ứng viên ban đầu đều tuyên bố chiến thắng, song chính trị gia George Simion sau đó thừa nhận thất bại.

Tỷ lệ cử tri tham gia bỏ phiếu là 65%, cao hơn 12% so với vòng bầu cử đầu tiên hôm 4/5. Ông Simion là người dẫn đầu trong vòng thứ nhất.

Ông Dan, 55 tuổi, nói với người ủng hộ rằng "công cuộc tái thiết đất nước" sẽ bắt đầu ngay từ ngày 19/5 và gọi đây là "khoảnh khắc của hy vọng". Trong quá trình tranh cử, Thị trưởng Bucharest cam kết sẽ xây dựng một đất nước "trung thực".

Chính phủ Romania trước đó tuyên bố phát hiện "chiến dịch lan truyền tin giả mang dấu hiệu can thiệp từ Nga", sau khi nhà sáng lập Telegram Pavel Durov nói rằng giới chức Pháp đã yêu cầu nền tảng này cấm cửa phe bảo thủ ở Romania. Bộ Ngoại giao Pháp đã bác bỏ cáo buộc của ông Durov.

Tòa án hiến pháp Romania tháng 12/2024 hủy kết quả bầu cử tổng thống vòng một để tiến hành lại từ đầu, sau khi xuất hiện nghi vấn Nga đứng sau chiến dịch ủng hộ ứng viên cực hữu Calin Georgescu trên mạng xã hội. Ông Georgescu khi đó là ứng viên dẫn đầu và bị cấm tiếp tục tham gia tranh cử.

Các động thái đã khiến hàng chục nghìn người ở Romania đổ ra đường phản đối, một số cuộc tuần hành trở thành bạo loạn. Giới chức Mỹ cũng chỉ trích quyết định hủy kết quả bầu cử năm ngoái của Romania.

Thủ tướng Marcel Ciolacu tuần trước bất ngờ từ chức và khiến chính phủ liên minh có quan điểm ủng hộ châu Âu sụp đổ, sau khi ứng viên của họ không tiến vào được vòng hai, càng khiến căng thẳng leo thang. Tình trạng này làm gia tăng bất ổn kinh tế tại quốc gia mắc nợ nhiều nhất EU và đang phải vật lộn với lạm phát.

Kết quả bầu cử lần này có ý nghĩa quan trọng đối với Romania, do tổng thống có ảnh hưởng lớn đối với chính sách đối ngoại của đất nước, trong đó có nắm quyền phủ quyết tại hội nghị thượng đỉnh EU. Tổng thống Romania cũng có quyền chỉ định thủ tướng mới.

Ông Dan ủng hộ Romania duy trì tư cách thành viên NATO và cam kết sẽ tiếp tục viện trợ cho Ukraine.

Phạm Giang (Theo AFP)