UAV bay mãi không mỏi: Vũ khí mới giúp NATO giám sát biển khơi 24/7

Tiết lộ về Skydweller - UAV năng lượng mặt trời có sải cánh lớn hơn Boeing 747, bay liên tục tối đa 90 ngày, đủ sức thay đổi cán cân an ninh hàng hải toàn cầu.
Ngành hàng không vũ trụ vừa chứng kiến một bước tiến lớn khi Thales (Pháp) hợp tác cùng Skydweller Aero (Mỹ) triển khai hệ thống máy bay không người lái (UAV) sử dụng hoàn toàn năng lượng mặt trời.
Nền tảng này mang tên MAPS (Medium-Altitude Pseudo-Satellite), được tích hợp radar AI tiên tiến, cho phép bay liên tục nhiều tuần đến hàng tháng mà không cần tiếp nhiên liệu.
Mục tiêu chính là giám sát hàng hải tầm xa, tuần tra chiến lược và nâng cao khả năng nhận thức các tình huống trên biển.
Khác với các UAV năng lượng mặt trời trước đây vốn bị giới hạn về tải trọng, chiếc MAPS mới sở hữu sải cánh lớn hơn cả Boeing 747, có khả năng mang tối đa 400 kg - một con số vượt xa chuẩn mực hiện nay. Với độ cao hoạt động trung bình, máy bay có thể theo dõi liên tục các vùng đặc quyền kinh tế (EEZ), tuyến hàng hải quan trọng hay những khu vực tranh chấp.
Điểm nhấn công nghệ của dự án nằm ở radar AirMaster S, sử dụng công nghệ quét điện tử AESA băng tần X và trí tuệ nhân tạo (AI) để phân tích dữ liệu ngay trên máy bay.
Hệ thống có thể tự điều chỉnh cấu hình theo nhiệm vụ và điều kiện môi trường, đồng thời giảm lượng dữ liệu phải truyền về mặt đất, giúp tiết kiệm băng thông, đại diện Thales cho biết.
Radar này cho phép phát hiện mục tiêu trên không, trên biển và trên đất liền với độ chính xác cao, hỗ trợ quyết định chiến thuật tức thời.
Toàn bộ cấu trúc thân máy bay được làm từ sợi carbon nhẹ, kết hợp 17.000 tấm pin mặt trời cho công suất tối đa 100 kW. Ban đêm, năng lượng được cung cấp bởi khối pin nặng khoảng 635 kg, giúp duy trì hoạt động liên tục.
Trong các chuyến bay thử, UAV đã lập kỷ lục 73-74 giờ bay liên tục chỉ bằng năng lượng mặt trời và pin, với bốn chuyến bay gần đây đạt tổng cộng 222 giờ.
Mục tiêu trong tương lai là bay không ngừng từ 30 đến 90 ngày, chỉ hạ cánh khi cần bảo trì kỹ thuật.
Ứng dụng của hệ thống trải rộng từ quân sự đến dân sự. Trong lĩnh vực quân sự, máy bay có thể giám sát nạn buôn ma túy, cướp biển, theo dõi hoạt động hải quân tại các vùng biển tranh chấp, hỗ trợ các nhiệm vụ của NATO, EU và đồng minh.
Với khả năng hoạt động lâu dài, UAV này đặc biệt hiệu quả trong môi trường “grey-zone” - nơi diễn ra các hoạt động phi chiến tranh nhưng vẫn mang tính chiến lược.
Ở mảng dân sự và khoa học, máy bay phục vụ giám sát môi trường, thu thập dữ liệu khí quyển, theo dõi đường di cư của động vật và chống săn trộm.
Sự kết hợp giữa AI radar và nền tảng bay không phát thải mang lại giải pháp ISR (Intelligence, Surveillance, Reconnaissance) tự chủ, chi phí thấp, có thể đáp ứng nhu cầu an ninh và nghiên cứu.
Skydweller Aero, công ty tách ra từ dự án Solar Impulse nổi tiếng, đặt trụ sở chính tại Oklahoma (Mỹ) và có hoạt động tại Tây Ban Nha.
Sự hợp tác xuyên Đại Tây Dương này đánh dấu một bước tiến quan trọng trong việc phát triển UAV năng lượng sạch ứng dụng lưỡng dụng.
Theo lãnh đạo Skydweller, họ hướng tới việc duy trì hiện diện trên không liên tục ở các khu vực nhạy cảm, cung cấp dữ liệu thời gian thực mà không cần hạ cánh tiếp nhiên liệu.
Với khả năng bay hàng tháng và hoạt động hoàn toàn bằng năng lượng mặt trời, dự án MAPS có thể thay đổi cách thế giới tiếp cận giám sát hàng hải và an ninh bầu trời.
Trong bối cảnh căng thẳng quốc tế gia tăng và nhu cầu bảo vệ tài nguyên biển ngày càng cấp thiết, công nghệ này hứa hẹn sẽ trở thành một phần không thể thiếu của chiến lược an ninh toàn cầu.
(Theo Interesting Engineering)