Tuyển dụng và đào tạo người khuyết tật trong doanh nghiệp: không kiên trì, khó thành công

Uniqlo là một trong những doanh nghiệp đầu tiên thực hiện mục tiêu mang lại cơ hội việc làm bình đẳng cho mọi người lao động, bao gồm người khuyết tật.

Cam kết đóng góp cho con người là một trong những trụ cột quan trọng trong chiến lược phát triển bền vững của Uniqlo. Không chỉ tập trung vào sản phẩm hay môi trường, Uniqlo xác định triết lý kinh doanh lấy con người là nền tảng để xây dựng một doanh nghiệp có trách nhiệm, trong đó sự đa dạng và bình đẳng là những nguyên tắc cốt lõi.

Triết lý ấy được thể hiện rất rõ qua chương trình tuyển dụng người khuyết tật được Uniqlo triển khai từ năm 2022, với sự hợp tác của Trung tâm Nghiên cứu và Phát triển năng lực Người khuyết tật (DRD) để tuyển dụng và tạo điều kiện làm việc cho người khuyết tật (PwD - People with Disabilities) tại các hệ thống cửa hàng. Sau 3 năm, hiện có 10 nhân viên bán hàng có các khiếm khuyết về nghe, vận động… đang làm việc tại 10 cửa hàng Uniqlo tại Hà Nội và TP.HCM. Tỷ lệ nhân viên là người khuyết tật so với tổng số nhân viên cửa hàng trên toàn bộ hệ thống 29 cửa hàng bán lẻ là 1%. Con số này dù khiêm tốn nhưng đã thể hiện rất nhiều thông điệp giá trị đằng sau đó.

Đằng sau thành quả của chương trình tuyển dụng đặc biệt này là cả một quá trình nỗ lực, kiên trì của rất nhiều bên, bao gồm chính doanh nghiệp, đối tác và bản thân nhân viên người khuyết tật, cũng như gia đình, người thân của các nhân viên. Bắt đầu bằng sự nghiên cứu, chuẩn bị kỹ lưỡng, Uniqlo đã xây dựng chương trình đào tạo chuyên biệt dành cho những nhân viên người khuyết tật. Chương trình cung cấp tình huống giả lập để giúp các bạn làm quen dần với môi trường làm việc chuyên nghiệp thực tế, bố trí "người bạn đồng hành" cho mỗi bạn nhân viên người khuyết tật, cho phép đối tác tham gia quá trình đào tạo để tham vấn… Một nét nổi bật trong chương trình đào tạo dành cho người khuyết tật của Uniqlo là sự tham gia của gia đình trong các buổi huấn luyện, giúp họ hiểu rõ hơn về môi trường làm việc của con em mình, đồng thời tạo nền tảng đồng hành và hỗ trợ cần thiết cho quá trình phát triển nghề nghiệp bền vững của các bạn tại Uniqlo.

Đối tác chính trong chương trình, Trung tâm DRD cũng đóng vai trò then chốt trong khâu tuyển dụng và đào tạo của chương trình. Xuyên suốt quá trình thử việc và nhận việc, Trung tâm DRD phối hợp hiệu quả và sâu sát để hỗ trợ giải quyết vấn đề phát sinh một cách kịp thời.

"Tôi đánh giá cao sự kiên trì, nhẫn nại và quyết tâm của Uniqlo. Chương trình này không chỉ mang lại cơ hội việc làm cho những cá nhân đặc biệt cần đến sự quan tâm của toàn xã hội, mà còn góp phần phá vỡ những định kiến lâu nay của mọi người. Đối với cộng đồng người khuyết tật, mô hình không chỉ mang lại cơ hội việc làm tốt hơn cho các bạn, mà còn giúp các em nhận thức được giá trị của bản thân, từ đó tự tin, tự chủ hơn và cảm thấy được tôn trọng hơn. Thực tế cho thấy, khi các nhân viên làm việc tại cửa hàng Uniqlo, các em không chỉ hoàn thành tốt vai trò công việc được giao, mà còn chủ động đóng góp cho các hoạt động chung của cửa hàng. Những đóng góp này không chỉ giúp nâng cao hiệu quả vận hành, mà còn lan tỏa tinh thần tích cực, trách nhiệm trong toàn bộ đội ngũ nhân sự", ông Nguyễn Văn Cử, Phó giám đốc Trung tâm DRD, chia sẻ tại một cuộc gặp gần đây với đại diện Uniqlo Việt Nam.

Giá trị của chương trình không chỉ là tạo công việc và thu nhập cho nhân viên người khuyết tật, mà còn giúp các nhân viên này đóng góp sức lao động và cống hiến của mình dành cho tập thể, cho cửa hàng cũng như phục vụ trải nghiệm mua sắm của khách hàng Uniqlo.

Chị Thanh Hằng (29 tuổi, nhân viên văn phòng) chia sẻ khi ghé tham quan, mua sắm tại cửa hàng: "Dù các bạn nhân viên khuyết tật gặp đôi chút khó khăn trong giao tiếp và vận động, nhưng điều đó không hề ảnh hưởng đến sự chuyên nghiệp và tận tình của bạn. Bạn kiên nhẫn nghe mình chia sẻ nhu cầu, giúp mình tìm đúng trang phục mình cần, hỗ trợ tìm size, hướng dẫn thử đồ. Mình muốn cảm ơn bạn vì một trải nghiệm rất tuyệt vời".

Để làm được điều đó, nhóm lao động đặc biệt này cũng cho thấy sự nỗ lực, nghiêm túc và quyết tâm vững vàng. Tự Nhất, nhân viên khuyết tật tại cửa hàng Uniqlo AEON MALL Hà Đông, phụ trách công việc tương tự như các nhân viên khác trong cửa hàng. Hàng ngày, Nhất phải đảm bảo các kệ quần áo luôn gọn gàng, đầy đủ và sạch sẽ, kiểm tra hàng hóa trong kho, hỗ trợ khách hàng tìm kiếm sản phẩm, và thực hiện những công việc khác khi được giao nhiệm vụ. "Mỗi khi giúp khách hàng tìm được món đồ yêu thích và khiến họ vui, mình cũng thấy vui. Mình có động lực làm việc chăm chỉ mỗi ngày vì mình đang góp phần vào sự phát triển của cửa hàng. Mình tự hào khi được làm việc tại đây", Tự Nhất không giấu được niềm vui khi nói về công việc của mình.

Đó cũng là tinh thần mà Trung Tín - nhân viên khuyết tật tại cửa hàng Uniqlo Đồng Khởi (TP.HCM) - luôn mang theo trong công việc hằng ngày. Không chỉ hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao, Tín còn chủ động quan sát và đề xuất lên cấp trên những sáng kiến nhỏ nhưng thiết thực để cải thiện hiệu suất làm việc tại cửa hàng. Mỗi ý kiến của Tín đều thể hiện tinh thần trách nhiệm, sự cầu tiến và mong muốn đóng góp cho tập thể, để từ đó mang lại trải nghiệm mua sắm tốt nhất cho những vị khách ghé thăm tại cửa hàng.

Chương trình PWD đã vượt qua khỏi khuôn khổ một chương trình tuyển dụng. Đó là một chuỗi hành trình của sự thấu hiểu, đồng hành và kiên trì đến cùng. Nếu Trung tâm DRD đóng vai trò như chiếc cầu nối bền vững thì Uniqlo Việt Nam luôn chủ động thiết kế quy trình làm việc, đào tạo và xây dựng văn hóa nội bộ để đảm bảo mọi người đều được lắng nghe và phát triển công bằng. Và quan trọng nhất, chính những người lao động khuyết tật, bằng nghị lực và khát khao khẳng định bản thân, đã truyền cảm hứng cho toàn bộ hệ thống, không chỉ với đồng nghiệp mà cả với khách hàng.

Có thể thấy, điều đáng quý nhất sau tất cả không phải là những con số thống kê, mà là một tập thể đã được định hình lại bởi sự đa dạng, lòng bao dung và sự lan tỏa của niềm tin rằng: mọi cá nhân đều xứng đáng có cơ hội được phát triển và đóng góp, không chỉ trên phương diện một cá thể hay gia đình, mà còn cả cho xã hội.