Tuổi Trẻ Startup Award: Skoolib và hành trình từ kệ sách nhỏ đến chuyển đổi số thư viện

Từ cậu bé tự đóng một chiếc kệ gỗ để sắp xếp những cuốn sách yêu thích của riêng mình, Ngô Tấn Tiên (34 tuổi, sống tại Đà Nẵng) đã sáng lập dự án Skoolib - nền tảng quản lý thư viện thông minh.

Anh Tiên đã đi một hành trình dài để biến niềm yêu thích đọc sách thành một sản phẩm công nghệ giúp hàng vạn người tiếp cận tri thức dễ dàng hơn mang tên Skoolib.

Khởi nghiệp từ đam mê thuở bé

Nhớ lại thời nhỏ, Tấn Tiên kể anh từng rất thích đọc sách và nhặt những miếng gỗ vụn đóng lại thành kệ sách riêng, cẩn thận xếp từng quyển sách nhỏ bé mà mình có. Tình yêu với sách lớn dần, theo anh đến giảng đường đại học.

Mỗi tiết học, khi giảng viên giới thiệu những cuốn sách tham khảo, anh Tiên đều ghi chú lại rồi tất tả lên thư viện tìm. Nhưng việc tra cứu lúc ấy không hề dễ dàng. "Nhiều khi tôi phải hỏi cô thủ thư, mất hàng giờ tìm kiếm, đến khi tìm thấy thì chỉ còn một bản gốc mà không được mượn về", anh Tiên nhớ lại.

Từ những bất tiện ấy, ý tưởng nhen nhóm trong đầu chàng sinh viên mê đọc về một ứng dụng có thể tra cứu, đặt mượn từ xa, vừa đỡ thời gian cho sinh viên, vừa giảm tải cho thủ thư.

Sau nhiều năm làm việc trong lĩnh vực phát triển ứng dụng di động, anh Tiên quyết định rẽ hướng khởi nghiệp với giấc mơ xây dựng một phần mềm quản lý thư viện thông minh - nơi không chỉ thủ thư mà cả bạn đọc đều có thể truy cập, tra cứu, đặt giữ sách một cách dễ dàng.

Năm 2023, anh thành lập công ty Bookshare, và đến đầu năm 2025, sản phẩm mang tên Skoolib chính thức ra mắt là sản phẩm chủ lực của công ty.

Tích hợp AI vào quản lý thư viện

Khác với những phần mềm quản lý khô cứng, Skoolib được thiết kế riêng cho thư viện trường học, thư viện cộng đồng và tủ sách cơ quan, những nơi có nhu cầu quản lý đơn giản nhưng lại ít được số hóa chuyên sâu.

Với thủ thư, Skoolib hỗ trợ kiểm kê sách, quản lý mượn trả, đầu mục, thể loại, vị trí, lịch sử bạn đọc… Tất cả trên cùng một giao diện trực quan. Phần mềm còn giúp thống kê, lập báo cáo, giảm thời gian xử lý nghiệp vụ.

Với bạn đọc, Skoolib cho phép tra cứu sách từ xa chỉ bằng một cú lướt trên web hoặc ứng dụng di động. Khi tìm thấy cuốn sách yêu thích, người đọc có thể đặt giữ chỗ, để thủ thư chuẩn bị sẵn, chỉ cần đến lấy mà không mất công tìm kiếm.

Đặc biệt, Skoolib ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI) để nâng cao trải nghiệm. AI phân loại sách tự động, thay vì nhập liệu thủ công, thủ thư chỉ cần nhập tên hoặc mã ISBN (mã số sách tiêu chuẩn quốc tế), hệ thống sẽ tự động tìm kiếm thông tin liên quan.

AI còn được tích hợp để giới thiệu sách cá nhân hóa. Từ việc phân tích lịch sử đọc, chủ đề quan tâm của từng người để đề xuất cuốn sách tiếp theo phù hợp. Cạnh đó, AI hỗ trợ thủ thư trả lời các câu hỏi thường gặp, hướng dẫn bạn đọc tra cứu thông tin nhanh chóng.

Hệ thống còn cho phép liên kết đa thư viện, giúp người đọc tìm kiếm tài nguyên ở các thư viện liên kết khác nhau - một bước tiến lớn hướng tới mạng lưới "liên thông thư viện".

Skoolib - nền tảng quản lý thư viện 100% made in Việt Nam

Skoolib chính thức ra đời vào tháng 1-2025, ra mắt phiên bản ứng dụng (app) trên Android, và đến tháng 4-2025 phát hành bản web. Hệ thống được phát triển bởi đội ngũ kỹ sư phần mềm Việt Nam với mong muốn tạo ra một nền tảng thư viện thông minh 100% made in Việt Nam.

Đến nay, Skoolib đã có trên 1000 khách hàng, chủ yếu là khách hàng nước ngoài, cùng nhiều phản hồi tích cực từ cộng đồng. Ở Việt Nam, anh Tiên lựa chọn cung cấp miễn phí cho các thư viện phi lợi nhuận, như một cách lan tỏa văn hóa đọc.

"Nhìn thấy thư viện ở Hà Nội sử dụng phần mềm của mình và vận hành trơn tru, tôi nhận ra giá trị thật sự nằm ở việc mình giúp họ hoạt động tốt hơn. Tôi muốn làm nhiều hơn, không chỉ kinh doanh mà còn đóng góp giá trị xã hội. Nếu có một ngàn thư viện dùng Skoolib, nghĩa là hàng triệu bạn đọc được phục vụ tốt hơn", anh Tiên chia sẻ.