Từ vụ Hoàng Thùy Linh và Đen Vâu: Lằn ranh nào cho quyền riêng tư nghệ sĩ?

Những bức ảnh được cho là chụp lén ca sĩ Hoàng Thùy Linh và Đen Vâu tại nhà riêng được chia sẻ rầm rộ trên mạng xã hội, gây nhiều tranh luận. Sự việc đặt ra câu hỏi, liệu hành vi này có xâm phạm quyền riêng tư của nghệ sĩ?

Dân mạng phản đối khi nghệ sĩ bị xâm phạm quyền riêng tư

Những ngày gần đây, mạng xã hội và truyền thông xôn xao trước đoạn clip được cho là ghi lại cảnh rapper Đen Vâu và ca sĩ Hoàng Thùy Linh xuất hiện ở nhà riêng tại Tam Đảo (Phú Thọ). Sau đó, những tấm ảnh chụp lén cảnh sinh hoạt riêng tư của Hoàng Thùy Linh và Đen Vâu liên tục được phát tán khắp các trang mạng xã hội, gây bàn tán trái chiều. Hiện tại, dù phía hai nghệ sĩ hoàn toàn giữ im lặng, không xác nhận hay phủ nhận thì thông tin và bình luận suy đoán xoay quanh đời sống riêng tư của họ vẫn bị liên tục khai thác.

Trước loạt clip, hình ảnh bị lan truyền, nhiều khán giả bày tỏ niềm vui, cho rằng đây là hạnh phúc đáng chúc mừng cho nghệ sĩ. Song song đó, không ít ý kiến thẳng thắn phê phán hành vi chụp lén, xâm phạm đời sống cá nhân của nghệ sĩ. Một khán giả để lại bình luận: "Gia đình người ta hạnh phúc vậy, có làm ảnh hưởng gì đến ai đâu mà sao lại xâm phạm đến cuộc sống riêng tư của họ chi vậy trời", nhận về 6.400 lượt thích cùng hàng trăm tương tác của dân mạng. "Biết là người nổi tiếng đó, nhưng họ đã muốn giấu mà còn lôi ra nữa. Như này là soi mói và xâm phạm đời tư của người ta", "Nghệ sĩ họ cũng như chúng ta thôi, ai rồi cũng phải có cuộc sống riêng. Nếu hâm mộ hoặc anti thì cũng tôn trọng đời sống riêng tư của họ". "Ví dụ như các bạn cũng thế thôi, hễ có người soi mói, chụp lén thì có khó chịu không? Đừng nói nghệ sĩ là phải chấp nhận, hành vi chụp lén, xâm phạm không gian riêng như vậy là không thể chấp nhận được", "Cuộc sống riêng của người ta soi mói làm gì, khi nào người ta công khai thì vào chúc mừng. Đã về đến nhà rồi mà còn bị rình rập, chụp lén, thấy phiền giùm cho họ...", nhiều người dùng mạng cũng đồng quan điểm.

Những phản ứng trái chiều này cho thấy, bên cạnh sự hiếu kỳ thường thấy trước chuyện đời tư của nghệ sĩ, vẫn có nhiều khán giả luôn tỉnh táo, nhận thức rõ đâu là quyền riêng tư cần được tôn trọng. Một khán giả bày tỏ bức xúc: "Chúng tôi không ủng hộ việc xâm phạm riêng tư của người khác khi chưa được sự đồng ý, dù họ đang ở nơi công cộng chứ đừng nói là ở nhà riêng như thế này. Họ là con người có đủ quyền như bao người khác. Dù họ là nghệ sĩ, người nổi tiếng cũng không phải lý do để biện minh cho hành vi vi phạm pháp luật này".

Thực tế cho thấy, nghệ sĩ và nhẩt là đời sống của họ luôn được khán giả quan tâm, thậm chí soi xét. Nhưng trên hết, họ vẫn là công dân có quyền riêng tư được pháp luật bảo vệ. Tình cảm, hôn nhân, gia đình, con cái… là những điều thuộc về đời sống riêng, cần được tôn trọng như với bất kỳ cá nhân nào. Dù Hoàng Thùy Linh và Đen Vâu không đưa ra bất kỳ phản hồi nào, nhưng sự im lặng này không thể bị coi là "xác nhận" hay "ngầm thừa nhận" như nhiều suy diễn. Và cho dù họ có lựa chọn công khai mối quan hệ hay không, quyền giữ kín đời sống cá nhân vẫn phải được tôn trọng. 

Xâm phạm quyền riêng tư là hành vi vi phạm pháp luật

Trao đổi với Thanh Niên, luật sư Trương Văn Tuấn (Đoàn luật sư TP.HCM) cho biết, hiện nay, pháp luật Việt Nam chưa giải thích thuật ngữ "quyền riêng tư". Tuy nhiên, mọi người có thể hiểu quyền riêng tư là quyền của mỗi cá nhân được tự do quyết định thông tin về bản thân mình và kiểm soát việc chia sẻ thông tin đó với người khác.

Luật sư Trương Văn Tuấn cho biết, khoản 1 điều 21 Hiến pháp năm 2013 quy định "Mọi người có quyền bất khả xâm phạm về đời sống riêng tư, bí mật cá nhân và bí mật gia đình; có quyền bảo vệ danh dự, uy tín của mình. Thông tin về đời sống riêng tư, bí mật cá nhân, bí mật gia đình được pháp luật bảo đảm an toàn...". Và khoản 1, 2 điều 38 bộ luật Dân sự 2015 cũng quy định về quyền về đời sống riêng tư, bí mật cá nhân, bí mật gia đình như sau: "Đời sống riêng tư, bí mật cá nhân, bí mật gia đình là bất khả xâm phạm và được pháp luật bảo vệ; Việc thu thập, lưu giữ, sử dụng, công khai thông tin liên quan đến đời sống riêng tư, bí mật cá nhân phải được người đó đồng ý, việc thu thập, lưu giữ, sử dụng, công khai thông tin liên quan đến bí mật gia đình phải được các thành viên gia đình đồng ý, trừ trường hợp luật có quy định khác...".

Từ những quy định trên, luật sư Trương Văn Tuấn cho biết, pháp luật Việt Nam hiện nay quy định quyền về đời sống riêng tư, bí mật cá nhân, bí mật gia đình là quyền bất khả xâm phạm và được pháp luật bảo vệ, bao gồm thông tin cá nhân; cuộc sống riêng tư; bí mật cá nhân; bí mật gia đình. "Hành vi xâm phạm quyền riêng tư là hành vi vi phạm pháp luật. Tuy nhiên, nếu như được người có thông tin, hình ảnh riêng tư, bí mật cá nhân đó cho phép thu thập, lưu giữ, sử dụng, công khai thì sẽ không vi phạm pháp luật", luật sư Tuấn phân tích.

Theo luật sư, việc công bố trái phép đời tư của nghệ sĩ là hành vi vi phạm pháp luật. Tùy theo tính chất, mức độ vi phạm mà người vi phạm có thể bị xử phạt hành chính hoặc truy cứu trách nhiệm hình sự. Luật sư Tuấn cho hay: "Sự việc này chưa có dấu hiệu hình sự do không có hành vi xúc phạm danh sự, nhân phẩm đến mức nghiêm trọng nên không cấu thành tội phạm. Tuy nhiên, đây vẫn là hành vi vi phạm pháp luật, có thể bị xử phạt hành chính theo điểm m khoản 3 Nghị định 15/2020/NĐ-CP: phạt tiền từ 10 triệu đến 20 triệu đồng đối với hành vi tiết lộ thông tin thuộc danh mục bí mật nhà nước, đời sống riêng tư, bí mật cá nhân, bí mật gia đình mà chưa đến mức truy cứu trách nhiệm hình sự".