Tử chiến trên không: Từ đời thực đến phim hành động Việt

Một câu thoại của 'Tử chiến trên không' đã giúp phim vượt lên khỏi thể loại hành động mà truyền tải tinh thần của một thời kỳ lịch sử.

Đó là đời thực và cũng là một phần bối cảnh của Tử chiến trên không, bộ phim hành động lấy cảm hứng từ chuyện có thật.

Tử chiến giữa thời bình

Những vụ không tặc vào năm 1977 và 1978 được lựa chọn để khắc họa trong phim Tử chiến trên không, đặc biệt vụ năm 1978 được chọn làm tuyến truyện chính. Phim cho thấy những cuộc chiến trong thời bình, khi người dân và ngành hàng không non trẻ, lực lượng cảnh vệ ở Việt Nam từng phải đối diện hiểm nguy trên bầu trời.

Đó không chỉ là sự đối đầu giữa những mục tiêu khác nhau, mà còn là sự đối đầu giữa những người đã mất niềm tin và những người vẫn vững niềm tin về tương lai của đất nước - một thông điệp quan trọng mà bộ phim đã cố gắng khắc họa qua số phận và lời thoại của nhiều nhân vật. 

"Anh mất niềm tin không có nghĩa là đất nước này không có tương lai" - thông điệp được phát biểu đanh thép qua lời thoại của cảnh vệ Bình (Thanh Sơn đóng).

Xuyên suốt hành trình nhóm không tặc gồm Long (Thái Hòa), Sửu (Bảo Định), Dần (Ray Nguyễn), Tí (Võ Điền Gia Huy) uy hiếp, tấn công tổ bay, đối đầu cảnh vệ và khống chế hành khách, khán giả trải qua 118 phút "căng như dây đàn", đến mức nhiều người thấy nghẹt thở theo nghĩa đen. 

Các trường đoạn, phân cảnh hành động diễn ra liên tục và kéo dài, có ngắt nghỉ nhưng vẫn đầy gay cấn, hồi hộp.

Nhiều pha hành động diễn ra trong các bối cảnh hẹp và lặp đi lặp lại như buồng tiếp viên, khoang hành khách, buồng lái... nhưng vẫn được thiết kế đa dạng, không nhàm chán với nhiều cách đánh khác nhau, tình huống sinh tử khác nhau.

Qua bàn tay chỉ đạo diễn xuất của đạo diễn Hàm Trần, hầu hết dàn diễn viên đông đảo (riêng tuyến chính đã hơn 10 người) đều được nâng tầm diễn xuất so với chính họ trong các bộ phim khác. Khác biệt lớn ở Tử chiến trên không so với nhiều phim Việt là tất cả đều diễn rất tốt bằng ánh mắt, cho thấy họ đã đào sâu nhân vật và có "chemistry" mạnh với các bạn diễn.

Riêng Thái Hòa, người có kinh nghiệm dày dặn và đa dạng bậc nhất điện ảnh Việt, cũng có một vai phản diện ấn tượng cho sự nghiệp. 

Tên Long khiến nhiều khán giả thấy kinh tởm trong cách tra tấn người khác để thỏa mãn thú tính của kẻ từng làm nghề thẩm vấn ở chính quyền cũ. 

Cách nhả thoại đôi khi hơi khó nghe vì những câu đe dọa gần như lời thì thầm nhưng phù hợp với nhân vật khi hắn luôn muốn người ta khiếp đảm.

Diễn chung với Thái Hòa từ đầu đến cuối, diễn viên trẻ Bảo Định (vai Sửu, con của Long) để lại ấn tượng sâu đậm với hình tượng người con trái ngược với bố, vẫn còn sót chút thiện lương nhưng bị hoàn cảnh xô đẩy.

Thanh Sơn, Lợi Trần (vai Hải) xuất sắc, toát lên khí chất người đàn ông trụ cột - một là của lực lượng bảo vệ chuyến bay, một là của gia đình mình. Trâm Anh hóa thân tốt những cảnh bị tra tấn. Võ Điền Gia Huy vừa đáng sợ vừa đáng thương... Nhiều diễn viên khác để lại được ấn tượng dù thời lượng ngắn.

Tử chiến trên không quy tụ dàn diễn viên tuyến chính có thời lượng và vai trò khá ngang bằng nên không có một vai chính quá rõ ràng hay một nhân vật là tâm điểm hoàn toàn. 

Phim thuộc thể loại hành động và rất trung thành với thể loại, tập trung vào sự căng thẳng và kịch tính nên cũng không có khoảnh khắc xúc động đến mủi lòng và rơi nước mắt nhưng chỉ cần khán giả cảm thông được cho nhân vật, đó đã là thành công.

Bên cạnh đó nếu không có những pha hài của đôi tình nhân lệch tuổi (Tiểu Bảo Quốc và Thiên Tú đóng) giúp xoa dịu những khoảnh khắc căng thẳng nhất thì có thể khán giả không chịu nổi. Ê kíp sáng tạo đã đấu tranh để giữ được hai nhân vật này trong phim.

Bình yên cho bầu trời Tổ quốc

Mô hình máy bay DC-4 trong phim được dựng gần như theo tỉ lệ 1:1 với máy bay thật, được thiết kế đúng với thời kỳ, màu sắc, kích thước khoang và đặc biệt có khả năng tháo ráp linh hoạt để phục vụ các góc quay khác nhau. 

Để có được bối cảnh sát với hiện thực nhất, ê kíp đã nhận được sự hỗ trợ không nhỏ từ Bộ Công an và các cơ quan ban ngành.

Có thể nói nếu không có sự tham gia của điện ảnh nhà nước và các cơ quan nhà nước, những bộ phim như Tử chiến trên không khó có thể sản xuất ở Việt Nam hoặc sẽ mất công sức rất lớn, khó có thể bù đắp bằng doanh thu.

Trong Tử chiến trên không, bối cảnh và các nguyên mẫu lịch sử được nhắc đến với thời lượng ngắn ngủi ở đầu và cuối phim nhưng có sức truyền cảm hứng cho người xem tìm hiểu thêm về những vụ không tặc ngoài đời và nguyên nhân đằng sau. Để rồi họ sẽ trân trọng hơn cuộc sống giữa thời bình, một xã hội tiêu dùng đủ đầy, con người có thể vươn lên bằng năng lực và những chuyến bay an toàn, thuận lợi của đất nước hôm nay.