Trung Quốc quay lưng dừng nhập khẩu một mặt hàng then chốt của Mỹ, Tổng thống Donald Trump lên tiếng: 'Đây sẽ là chủ đề nóng trong cuộc gặp với ông Tập Cận Bình'

Tổng thống Mỹ Donald Trump khẳng định, đậu nành sẽ là một trong những chủ đề thảo luận chính khi ông gặp Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình trong vòng 4 tuần tới.
Mới đây, Tổng thống Donald Trump đã lên tiếng phàn nàn về việc nông dân trồng đậu nành ở Mỹ chịu tác động từ chiến thuật đàm phán thương mại của Trung Quốc.
“Trong bốn tuần nữa, tôi sẽ gặp Chủ tịch Tập của Trung Quốc và đậu tương sẽ là một chủ đề quan trọng. Nông dân trồng đậu tương của đất nước chúng ta đang chịu thiệt hại vì Trung Quốc, chỉ vì lý do ‘đàm phán’, không chịu mua”, ông Trump viết trên mạng xã hội hôm thứ Tư (1/10).
Ngay sau phát biểu này, giá hợp đồng tương lai đậu tương tăng tới 1,9% trước khi hạ nhiệt, đánh dấu mức biến động trong ngày lớn nhất kể từ 21/8.
“Mọi chuyện rồi sẽ ổn thỏa. Tôi yêu những người yêu nước của chúng ta, và mỗi người nông dân đều là như vậy! Hãy để đậu tương và các loại nông sản khác trở nên vĩ đại một lần nữa!”, ông Trump viết.
Việc ông Donald Trump chọn đậu tương làm chủ đề trọng tâm cho cuộc gặp với ông Tập Cận Bình rõ ràng gửi tín hiệu mạnh: Mỹ coi nông nghiệp là điểm yếu cần giải quyết để làm cầu nối với Trung Quốc. Nhiều nông trại đậu tương ở vùng Trung Tây Mỹ đang chịu áp lực nặng vì giá giảm và nhu cầu xuất khẩu thất thường.
Với tư cách là nước nhập khẩu đậu tương lớn nhất thế giới, Trung Quốc có ảnh hưởng khổng lồ đối với thị trường toàn cầu. Giờ đây, Bắc Kinh đang lặp lại chiến thuật quen thuộc – ngừng mua đậu Mỹ – vốn từng được áp dụng trong cuộc chiến thương mại đầu tiên dưới thời ông Trump, khi hai bên cố duy trì một thỏa thuận đình chiến mong manh.
Theo số liệu của Bộ Nông nghiệp Mỹ, tính đến ngày 18/9, Trung Quốc chưa đặt mua bất kỳ đơn hàng nào trong vụ mùa mới – lần đầu tiên kể từ khi có số liệu năm 1999. Thay vào đó, quốc gia châu Á đã chuyển hướng sang mua một lượng lớn đậu tương từ Argentina. Năm ngoái, Mỹ xuất khẩu gần 24,5 tỷ USD đậu nành, với Trung Quốc chiếm hơn 12,5 tỷ USD, cao hơn nhiều mức 2,45 tỷ USD của khách hàng lớn thứ hai là EU.
Hiện Mỹ và Trung Quốc đang trong giai đoạn hòa hoãn thương mại kéo dài đến tháng 11, trong đó hai bên hạ bớt thuế quan đối ứng và một số biện pháp kiểm soát xuất khẩu. Đầu tháng này, ông Trump đã điện đàm với ông Tập để chuẩn bị cho cuộc gặp trực tiếp tại APEC cuối tháng 10, dự kiến thương mại sẽ là trọng tâm chính.
Tuyên bố của ông Trump được đưa ra chỉ một ngày sau khi các Thượng Nghị sĩ Cộng hòa bày tỏ thất vọng sau cuộc gặp với Đại sứ Mỹ tại Trung Quốc David Perdue, khi được thông báo rằng Bắc Kinh chưa có kế hoạch nối lại việc mua nông sản Mỹ trong tương lai gần. Theo họ, hiện chưa có giải pháp khả thi ngoài một gói cứu trợ tạm thời cho nông dân.
Tuy nhiên, kế hoạch của ông Trump dùng tiền thu được từ thuế quan để hỗ trợ nông dân có thể gặp rủi ro. Các tòa án cấp dưới đã phán quyết rằng việc ông áp thuế dựa trên quyền hạn khẩn cấp là không hợp pháp. Nếu Tòa án Tối cao giữ nguyên phán quyết này, Chính phủ Mỹ có thể phải trả lại hàng chục tỷ USD cho các doanh nghiệp.