Triệu chứng sốt xuất huyết thay đổi thế nào khi tái nhiễm?

![]() |
Mỗi người có thể nhiễm virus sốt xuất huyết 4 lần trong đời. Ảnh: Freepik. |
Sốt xuất huyết là căn bệnh lây truyền qua vết cắn của muỗi Aedes bị nhiễm bệnh, đặc biệt là muỗi Aedes aegypti. Không giống nhiều bệnh nhiễm trùng do virus khác, virus sốt xuất huyết (DENV) có thể gây nguy hiểm nhiều hơn nếu bạn bị tái nhiễm.
Tại sao mọi người bị nhiễm sốt xuất huyết lần 2?
Chia sẻ với Hindustan Times, tiến sĩ Anantha Padmanabha, cố vấn, nội khoa, Bệnh viện Fortis, Nagarbhavi, Bengaluru (Ấn Độ), cho biết nguy cơ mắc bệnh sốt xuất huyết lần thứ hai cũng phổ biến như lần đầu vì nó xảy ra do muỗi đốt và bệnh do vec tơ truyền.
Sốt xuất huyết có 4 huyết thanh: DENV-1, DENV-2, DENV-3 và DENV-4. Bạn có thể miễn dịch với một trong các phiên bản sau khi bị nhiễm. Điều này có nghĩa là cơ thể sẽ biết cách chống lại phiên bản từng bị nhiễm nên bạn sẽ không mắc lại huyết thanh đó nữa.
Tuy nhiên, sau khoảng 2-3 tháng khỏi bệnh lần trước đó, khả năng bảo vệ sẽ giảm dần và người bệnh có thể bị nhiễm các huyết thanh còn lại.
Quá trình và biểu hiện lâm sàng của bệnh thay đổi thời gian ủ bệnh, thường là 3-8 ngày nhưng rút ngắn xuống chỉ còn 1-3 ngày. "Điều này có nghĩa là các triệu chứng có thể bắt đầu sớm nhất là một ngày sau khi bị muỗi đốt và đạt mức tối đa trong vòng 5 ngày", tiến sĩ Anantha cho biết.
Tại sao mức độ lại nghiêm trọng hơn?
Theo tiến sĩ Hyacinth Peninnah Paljor, cố vấn cao cấp tại khoa Nội, Bệnh viện Amrita, một số yếu tố góp phần làm tăng nguy cơ mắc sốt xuất huyết nặng ở những người bị nhiễm lần thứ hai.
Trước tiên, trình tự các huyết thanh nhóm virus sốt xuất huyết mà một người tiếp xúc có thể ảnh hưởng đến mức độ nghiêm trọng của các lần nhiễm sau. Ví dụ, các lần nhiễm liên tiếp với DEN-2 tiếp theo là DEN-3 hoặc DEN-4 có liên quan đến nguy cơ mắc sốt xuất huyết nặng cao hơn.
![]() |
Tái nhiễm sốt xuất huyết có thể gây ra các triệu chứng nặng hơn lần trước đó. Ảnh: Onlymyhealth. |
Thứ hai, khi gặp phải một huyết thanh khác trong lần nhiễm tiếp theo, các kháng thể có từ trước này tương tác với hạt virus mới nhưng không thể trung hòa chúng hiệu quả. Thay vào đó, quá trình này làm tăng cường nhiễm virus, kích hoạt phản ứng miễn dịch mạnh hơn, đặc trưng bởi giải phóng cytokine quá mức và kích hoạt tế bào miễn dịch.
"Phản ứng miễn dịch tăng cao này dẫn đến các triệu chứng sốt xuất huyết nghiêm trọng, chẳng hạn xuất huyết, suy nội tạng và sốc", tiến sĩ Paljor cho biết.
Thông thường, mức độ tiểu cầu giảm vào khoảng ngày thứ 4-5 và tiếp tục giảm trong 7-8 ngày trước khi bắt đầu phục hồi. Tuy nhiên, trong trường hợp bị tấn công lần thứ hai trong vòng một năm sau lần mắc sốt xuất huyết đầu tiên, số lượng tiểu cầu giảm nhanh chóng và có nguy cơ cao hơn phát triển biến chứng đáng sợ được gọi là hội chứng sốc sốt xuất huyết (DSS).
DSS xảy ra thường xuyên hơn ở những người bị sốt xuất huyết lần thứ hai trong vòng một năm sau lần đầu tiên. Trong tình trạng này, họ có thể bị chảy máu khắp cơ thể, huyết áp giảm và thậm chí chảy máu ở vùng bụng và não.
Súng, vi trùng và thép
Trong lịch sử loài người, đậu mùa, cúm, lao, sốt rét, dịch hạch, sở và dịch tả đều là những bệnh truyền nhiễm tiến hóa từ căn bệnh ở loài vật. Đến nay, ta lần ngược về lịch sử để xem sản xuất lương thực đã nảy sinh như thế nào ở một ít trung tâm và từ đó đã bành trướng nhanh chậm khác nhau đến thế nào sang các khu vực khác.
Cuốn sách Súng, vi trùng và thép là lược sử về các xã hội của loài người trong khoảng 13.000 năm trở lại đây. Tác giả tập trung tìm lời giải cho câu hỏi: “Tại sao lịch sử đã diễn ra trên mỗi châu lục một khác?”.