Trào lưu “chanh liều cao” khiến cô gái 27 tuổi nhập viện cấp cứu chỉ sau 7 ngày thực hành: Bác sĩ cảnh báo hậu quả khôn lường

Người phụ nữ trẻ kể bản thân như bị “thao túng tâm lý” nên vẫn nâng liều lượng lên từng ngày dù thấy cơ thể bất ổn.

Trào lưu chữa bách bệnh bằng “chanh liều cao”

Mạng xã hội gần đây đang xuất hiện nhiều nhóm, video cổ súy uống 200-500 ml nước cốt chanh nguyên chất mỗi ngày (tương đương 3-6 quả chanh) để "thải độc, giảm cân, chữa bách bệnh". Nhiều người tin rằng uống chanh giúp cải thiện sinh lý, kéo dài tuổi thọ, thậm chí hồi phục kinh nguyệt sau mãn kinh.

Mới đây, chị N.M.A (27 tuổi, trú tại Hải Phòng) chia sẻ về việc phải vào bệnh viện cấp cứu gấp vì đau bụng. Chị N. tự nhận mình là nạn nhân của "chanh liều cao". Hơn một tuần trước, chị thấy bạn học cũ chia sẻ về sử dụng nước cốt chanh trị nhiều bệnh lý từ đau dạ dày, trào ngược dạ dày thực quản, thải độc kèm theo những bằng chứng về hiệu quả của loại đồ uống này. Đồng nghiệp cùng công ty cũng khoe sử dụng từ cả năm nay và cho con dùng theo, rất tốt.

Tiền sử, chị A. không bị đau dạ dày hay các bệnh đường ruột, chỉ số khối cơ thể vừa phải, không cần giảm cân. Tuy nhiên, thời gian gần đây, chị thường xuyên liên hoan, tiệc tùng nên nghĩ rằng uống nước chanh thải độc và bắt đầu thử với niềm tin sẽ tốt.

“Ban đầu, tôi uống một quả và tăng dần lên đến 6 quả. Những ngày đầu uống, tôi bị rối loạn tiêu hóa, đại tiện lỏng. Tôi vào cộng đồng hỏi mọi người, ai cũng động viên kiên trì. Biểu hiện đau bụng, rối loạn tiêu hóa là cơ thể đang thải độc nên tôi càng cố uống”, chị N. nói.

Người phụ nữ trẻ kể bản thân như bị “thao túng tâm lý” nên vẫn nâng liều lượng lên từng ngày dù thấy cơ thể bất ổn. Chỉ sau 7 ngày thực hành theo cách được chỉ dẫn trên mạng xã hội, chị A. cảm thấy bụng chướng, tiêu hóa khó, đau bụng tăng lên và phải nhập viện trong tình trạng cấp cứu. Bác sĩ chẩn đoán chị bị viêm dạ dày và ruột cấp, hậu quả của uống chanh liều cao.

Mới đây, cô gái 25 tuổi ở Hà Nội cũng nhập viện trong tình trạng da mặt đỏ rát, sưng nề, bong tróc sau một tuần tự ý sử dụng nước cốt chanh để điều trị mụn. Bệnh nhân có làn da dầu, thường xuyên nổi mụn. Một lần lướt mạng xã hội, cô thấy bài chia sẻ kinh nghiệm "trị mụn không tốn kém" bằng cách chấm nước cốt chanh tươi trực tiếp lên mụn mỗi tối nên làm theo. Mỗi ngày, cô vắt một ít chanh rồi dùng tăm bông chấm vào các nốt mụn. Ban đầu, da cảm thấy hơi rát nhẹ nhưng cô tin rằng đó là dấu hiệu "đang có tác dụng".

"Tôi nghĩ chanh là nguyên liệu tự nhiên, lại được nhiều người trong nhóm ủng hộ nên rất yên tâm", bệnh nhân nói với bác sĩ. Đến khi tình trạng trở nặng, cô mới đi khám. Bác sĩ Nguyễn Tiến Thanh, Hội Da liễu Việt Nam, cho biết kết quả thăm khám xác định bệnh nhân bị viêm da kích ứng nặng do tiếp xúc trực tiếp với axit citric trong nước chanh. 

Tác hại của chanh liều cao

Theo ThS.BS.CK1 Nguyễn Hữu Tín, Bệnh viện Nhân dân 115, khi được sử dụng ở lượng điều độ (khoảng nửa trái chanh mỗi ngày, dạng pha loãng uống trực tiếp), thì chanh mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe. Đây là thực phẩm giàu vitamin C, giúp tăng cường miễn dịch, chống oxy hóa. Chúng còn hỗ trợ hấp thu dinh dưỡng và cải thiện làn da, giúp vết thương nhanh lành nhờ vitamin C thúc đẩy tổng hợp collagen.

Uống nước cốt chanh liều cao với lượng acid citric và nồng độ vitamin C vượt ngưỡng an toàn, có thể gây tổn thương răng miệng, bởi acid citric chiếm 5-6% trong nước cốt chanh, làm mòn men răng, gây ê buốt và sâu răng. Chanh liều cao còn gây tổn thương hệ tiêu hóa, viêm loét dạ dày, trào ngược dạ dày - thực quản, đặc biệt nguy hiểm với người có bệnh lý tiêu hóa sẵn có.

Ngoài ra, uống chanh quá nhiều dễ gây rối loạn tiêu hóa, đau bụng, đầy hơi, buồn nôn, tiêu chảy do lượng acid cao kích thích niêm mạc đường ruột. Tiêu thụ quá nhiều vitamin C có thể làm tăng bài tiết oxalate, uric acid, dễ hình thành sỏi thận, đặc biệt ở người có bệnh thận mạn.

Một số nghiên cứu cho thấy dùng vitamin C liều cao kéo dài có thể gây stress oxy hóa, ảnh hưởng đến tế bào và DNA, dù chưa có bằng chứng rõ ràng trên người. Chanh liều cao có thể tương tác với thuốc điều trị, gây giảm hiệu quả hoặc tăng tác dụng phụ của thuốc chống đông máu, thuốc hạ mỡ máu, kháng nấm...

Theo bác sĩ Tín, nhu cầu vitamin C khuyến nghị cho người trưởng thành 75-90 mg/ngày, mức tối đa là 2.000 mg/ngày. Vượt ngưỡng này có thể gây tiêu chảy, buồn nôn, rối loạn tiêu hóa, hình thành sỏi thận và rối loạn chuyển hóa sắt. Một nghiên cứu tại Mỹ cho thấy phụ nữ sau mãn kinh mắc đái tháo đường sử dụng vitamin C liều cao (≥300mg/ngày) có nguy cơ tử vong do tim mạch tăng lên.

"Chỉ nên dùng 1-2 ly nước chanh pha loãng mỗi ngày, tức 1/4 hoặc nửa quả chanh pha với 240-300 ml nước", bác sĩ Tín khuyên, thêm rằng tuyệt đối không uống khi bụng đói hoặc thay thế thuốc điều trị bằng nước chanh.

Để bảo vệ răng miệng, nên uống nước chanh qua ống hút, súc miệng bằng nước lọc ngay sau khi uống. Người có bệnh mạn tính (dạ dày, thận, đái tháo đường...) cần hỏi ý kiến bác sĩ trước khi dùng. Duy trì chế độ dinh dưỡng hợp lý, sinh hoạt điều độ, không nên lạm dụng bất kỳ loại thực phẩm nào dưới danh nghĩa "siêu thực phẩm".