Tình người - ngọn lửa không bao giờ tắt giữa cơn lũ lịch sử

'Sống trong đời sống cần có một tấm lòng. Để làm gì em biết không? Để gió cuốn đi…' (Để gió cuốn đi - Trịnh Công Sơn)

Trong những ngày tháng 10, khi mưa lũ và thiên tai phủ trắng trời các tỉnh phía bắc, bầu không khí ảm đạm bao trùm khắp nơi, đất trời như cũng lặng đi trước nỗi đau, mất mát của con người. Trong đó Thái Nguyên là địa phương chịu ảnh hưởng nặng nề nhất - oằn mình giữa cơn lũ lịch sử. Cả vùng đất thép như bị nhấn chìm trong biển nước, những con phố hóa thành dòng sông, những mái nhà chênh chao giữa mênh mông sóng nước. Nhưng cũng chính trong những ngày gian khó ấy, người ta lại thấy sáng lên một điều kỳ diệu - ánh sáng của lòng nhân ái. Giữa bão tố và hoạn nạn, con người tìm đến nhau, trao nhau hơi ấm và nhóm lên ngọn lửa niềm tin: rằng tình người, tình đời vẫn luôn đẹp đẽ; rằng ở đâu có tình người, gian khó sẽ đi qua.

Dòng nước có thể cuốn trôi nhiều thứ, nhưng không thể nhấn chìm vẻ đẹp và sức mạnh của lòng nhân ái. Ngọn lửa sẻ chia vẫn lặng lẽ cháy trong mọi thử thách, sưởi ấm lòng người giữa cuồng phong, giông bão. Đó không phải ánh đèn rực rỡ nơi đô hội, mà là thứ ánh sáng giản dị tỏa ra từ trái tim, từ tấm lòng con người. Ánh sáng ấy soi rọi và biểu hiện qua từng hành động nhỏ, từng lời kêu gọi, qua bàn tay nắm lấy bàn tay trong cơn nguy khốn. Chính điều ấy - chứ không gì khác, đã giúp hàng trăm người dân Thái Nguyên có chỗ trú thân, có bát cơm, chai nước giữa bóng đêm mưa lũ.

Khi trái tim mở cửa và dẫn lối

Chiều ngày 7.10, những con phố Thái Nguyên dần biến thành sông, điện thoại của chị Mai Thảo Nguyên reo liên tục. Người hỏi chỗ ở, người xin tạm trú, người cầu cứu giúp đỡ. Không chần chừ, vợ chồng chị dọn dẹp toàn bộ 40 phòng trong khách sạn gia đình, đón bà con đến lánh nạn. "Miễn sao có chỗ khô ráo cho người ta nghỉ, đông thì ở ghép cũng được, chỉ cần an toàn là quý rồi", chị nói.

Chỉ trong vài tiếng đồng hồ, khách sạn nhỏ vốn ấm cúng nay trở thành mái nhà chung cho hơn 120 người. Người già, trẻ nhỏ, sinhv viên hay những công nhân trọ xa quê đều tìm được chỗ trú chân. Vợ chồng chị Nguyên cùng nhân viên quay như chong chóng: sắp xếp chăn chiếu, đun nước, pha sữa cho trẻ, nấu mì cho người đói. Đêm xuống, ánh đèn dầu và tiếng cười xen lẫn tiếng mưa rơi. Trong gian khó, những người xa lạ bỗng trở nên thân quen - vì cùng nhau chia sẻ một mái nhà, một tấm lòng.

Không chỉ dừng ở đó, gia đình chị còn dự trữ hàng trăm lít dầu cho máy phát điện, cùng mì tôm, nước uống, đồ ăn khô để sẵn sàng đón thêm người. 

Những ngọn lửa giữa đêm mưa

Khi người dân đang tất tả chống lũ, ở một góc khác của thành phố, chiếc điện thoại của chị Trần Thị Thái, 48 tuổi, lại vang lên không ngớt. Là chủ nhiệm một câu lạc bộ thiện nguyện gần sân vận động Gang Thép, chị và các thành viên đã quen với những cuộc gọi khẩn như vậy.

"Chúng tôi huy động mọi thứ ngay trong đêm để sáng mai bắt tay vào việc", chị nói.

Đó là việc nấu cơm cứu trợ. Từ khi nghe tin mưa lớn, nhóm chị Thái đã họp khẩn. Người gom gạo, người rửa nồi, người vận chuyển bếp gas, tất cả cùng hối hả trong tiếng mưa. Bởi chị hiểu rằng, một bát cơm nóng giữa đêm lũ có thể cứu sống cả một mạng người.

Năm ngoái, sau bão Yagi, nhóm chị đã nấu hơn 23.000 suất cơm, trao 30.000 phần quà gồm nước uống, áo phao, lương khô. Có ngày cao điểm, bếp nấu tới 6.000 suất cơm tiếp tế cho vùng cô lập. "Cứ nghe tin ngập là chúng tôi nhóm bếp ngay. Không đợi ai kêu gọi", chị cười hiền.

Giữa đêm 7.10, khi nhiều người còn chưa kịp tìm nơi trú, căn bếp tình nguyện của chị đã đỏ lửa. Hàng chục nồi cơm lớn sôi sùng sục, hương thơm của gạo quyện trong mùi mưa đất. Những bàn tay ướt lạnh vẫn miệt mài gói cơm, đong nước, dán nhãn, chuyển hàng cho đội cứu trợ.

Người ta nói rằng, phép màu không đến từ cây đũa thần nào cả mà đến từ chính con người, từ những tấm lòng biết cho đi. 

"Chạy xe 0 đồng" và những chuyến hàng nghĩa tình

Ở xã Phú Xuyên (huyện Đại Từ cũ), nghe tin nước lũ dâng cao, anh Triệu Văn Bộ, 33 tuổi, không thể ngồi yên. Anh đăng dòng trạng thái ngắn gọn: "Nhận chạy xe 0 đồng, chở hàng cứu trợ vùng lũ. Ai cần liên hệ tôi".

Chỉ ít phút sau, điện thoại anh reo liên tục. Người nhờ chở nước, người cần gạo, người tìm áo phao cho trẻ nhỏ. Không chút do dự, lao đi giữa đêm mưa xối xả. Bùn đất, nước xiết, đường bị chia cắt, nhưng từng chuyến xe của anh và nhóm bạn vẫn miệt mài băng qua những con dốc trơn trượt, chở đầy hàng hóa đến tiếp tế cho người dân vùng lũ. "Cứu được ai, giúp được gì, là mừng rồi, lúc này quan trọng nhất là nước lọc và bỏng gạo đóng túi kín - vì để được lâu. Cơm hay bánh kẹo dễ hỏng lắm", anh chia sẻ.

Mỗi bao gạo được chuyển đi, mỗi thùng nước đến tay người dân là một lần anh cảm nhận sâu sắc giá trị của việc sống vì người khác. Giản dị vậy thôi, mà lòng người ấm lại - bởi giữa dòng lũ dữ, vẫn có những con người lặng lẽ làm điều tử tế.

Cùng với đó là nhiều đoàn xe khác, từ khắp các tỉnh Ninh Bình, Hải Phòng, Thanh Hóa… chở đầy cơm nắm, nước uống, nhu yếu phẩm chạy xuyên đêm đến tiếp sức cho bà con vùng ngập. Chị Đặng Thanh Trang (Ninh Bình) tổ chức kêu gọi mọi người chung tay nấu nướng giúp bà con vùng lũ, người góp tiền, người góp gạo, đồ dùng, người góp công… mỗi người một tay một chân để nhanh chóng kịp thời cho bà con không bị đói.

Cách trung tâm thành phố khoảng 10 km, chị Nguyễn Hằng, 31 tuổi, đăng tin nhận trông giữ xe miễn phí cho bà con vùng ngập. "Sân nhà tôi có thể chứa gần 100 ô tô, mọi người cứ mang đến gửi đến khi nước rút", chị viết.

Không chỉ giữ xe, chị còn chuẩn bị sẵn 3 phòng ngủ để đón 20 - 30 người, ưu tiên người già và trẻ nhỏ. Cả đêm, chị Hằng không ngủ, liên tục trả lời tin nhắn, hướng dẫn người lạ đến gửi đồ, tìm chỗ ở. "Trong lúc hoạn nạn, giúp được ai tôi sẽ cố hết sức", chị chia sẻ.

Lòng nhân ái - phép màu giữa đời thường

Ông Ngô Anh Tuấn, người sáng lập nền tảng gây quỹ cộng đồng GiveNow, từng nói: "Trong thiên tai, điều con người cần nhất không chỉ là lương thực, mà còn là sự sẻ chia - vì chỉ có sẻ chia mới giúp họ đứng dậy sau mất mát".

Thật vậy, những phần cơm nóng, chai nước sạch hay căn phòng trú chân không chỉ cứu người trong khoảnh khắc, nó còn là tình người được gói ghém trong đó và thắp lên niềm tin rằng: dù bão tố có lớn đến đâu, con người vẫn luôn là chỗ dựa của nhau. "Nhân ái là ngôn ngữ mà người mù có thể 'đọc', người điếc có thể 'nghe'".

Khi các lực lượng chức năng dốc sức cứu hộ, cứu nạn, hàng trăm tấm lòng thiện nguyện từ khắp nơi đã tự nguyện góp sức. Người có tiền góp tiền, người có sức góp sức, người có xe góp xe. Mỗi người là một giọt nước, nhưng khi hòa chung lại, họ tạo thành đại dương mênh mông tưới mát cho đời.

Và rồi, khi nước rút, những dấu vết của lũ sẽ dần được xóa, nhưng những câu chuyện về lòng nhân ái sẽ còn đọng mãi - như những vệt sáng lấp lánh trong ký ức tập thể, trở thành những tấm gương truyền cảm hứng cho con cháu mai sau rằng: đã có một thời, người Thái Nguyên không chỉ chống lũ bằng sức người, mà còn bằng cả tình người. Và, khi ta biết sống vì nhau, biết mở lòng trước nỗi đau của người khác, ta đang viết tiếp câu chuyện đẹp nhất của nhân loại - câu chuyện mang tên "nhân ái".