Thủ tướng Qatar: Máy bay hạng sang không phải quà tặng ông Trump

Thủ tướng Qatar Mohammed bin Abdulrahman bin Jassim Al-Thani hôm 14/5 nói rằng ông không biết tại sao đề xuất tặng máy bay Boeing 747-8 cho Mỹ lại trở thành tin tức gây chú ý như vậy.

"Đó chỉ là giao dịch rất đơn giản giữa chính phủ với chính phủ, không liên quan gì cá nhân dù ở phía Mỹ hay phía Qatar, mà là vấn đề giữa Bộ Quốc phòng và Bộ Quốc phòng", ông nói.

Thủ tướng Qatar cũng bác bỏ những cáo buộc cho rằng Qatar sử dụng món quà này nhằm gây ảnh hưởng đến chính quyền Tổng thống Donald Trump, khẳng định họ chỉ đang cố giúp đồng minh Mỹ giải quyết các vấn đề mà Washington đối mặt.

"Qatar luôn là đối tác đáng tin cậy của Mỹ, luôn nỗ lực giúp đỡ và hỗ trợ Mỹ, vì chúng tôi tin rằng tình hữu nghị này cần phải có lợi cho hai nước, không thể là mối quan hệ một chiều", Thủ tướng Al-Thani nói, thêm rằng lời đề nghị này "đang được xem xét về mặt pháp lý".

Ông khẳng định nếu Mỹ cần thứ gì đó và việc đó hợp pháp, Qatar sẽ giúp đỡ, nhưng không phải vì muốn nhận lại điều gì.

"Nhìn vào mối quan hệ giữa Mỹ và Qatar 10 năm qua sẽ thấy Qatar luôn có mặt khi Mỹ khi cần, dù là trong cuộc chiến chống khủng bố, cuộc rút quân khỏi Afghanistan hay giải cứu con tin từ các quốc gia trên thế giới", Thủ tướng Al-Thani cho biết, đồng thời nhấn mạnh đề xuất tặng máy bay sẽ bị rút lại nếu bị coi là bất hợp pháp. "Đây là giao dịch rất rõ ràng đang diễn ra giữa hai chính phủ. Tôi không thấy có điểm nào đáng phải tranh cãi".

Truyền thông Mỹ ngày 11/5 đưa tin hoàng gia Qatar dự định chuyển cho chính quyền Trump một máy bay Boeing 747-8 sang trọng, được ví như "cung điện bay", và nhấn mạnh đây có thể sẽ là món quà đắt nhất mà chính phủ Mỹ từng nhận được. Một chiếc Boeing 747-8 thương mại hiện có giá khoảng 400 triệu USD.

Nguồn tin am hiểu vấn đề cho hay chiếc Boeing 747-8 sẽ được tân trang và lắp đặt thiết bị để làm chuyên cơ Không lực Một.

Ông Trump từ lâu đã không hài lòng với đội chuyên cơ Không lực Một hiện tại, gồm hai chiếc Boeing VC-25A được đưa vào sử dụng từ năm 1990 dưới thời tổng thống George H.W. Bush. Đầu năm nay, ông cho biết chính quyền đang xem xét phương án thay thế Boeing sau khi hãng chậm trễ bàn giao hai mẫu máy bay mới.

Tập đoàn Boeing hồi năm 2018 nhận hợp đồng trị giá 3,9 tỷ USD để chế tạo hai máy bay VC-25B, dựa trên dòng phi cơ chở khách 747-8I, nhằm thay thế hai chiếc VC-25A. Kế hoạch giao hàng dự kiến diễn ra vào tháng 12/2024, nhưng đã bị hoãn đến ít nhất năm 2027 hoặc 2028.

Dự án đã tiêu tốn hàng tỷ USD do chi phí tăng cao, chuỗi cung ứng gặp khó khăn và mức độ phức tạp trong quá trình hoán cải máy bay thành chuyên cơ cho Tổng thống Mỹ.

Tổng thống Trump hôm 12/5 bác lo ngại về kế hoạch nhận máy bay từ Qatar, gọi đây là hành động bày tỏ thiện ý tuyệt vời của Qatar và cho rằng "kẻ ngốc" mới từ chối. Ông cũng tỏ ra tức giận khi được hỏi về khả năng sử dụng máy bay này cho mục đích cá nhân sau khi rời nhiệm sở.

Tuy nhiên, kế hoạch tặng quà này đã đặt ra những câu hỏi lớn về nguyên tắc đạo đức công vụ, vì hiến pháp Mỹ cấm quan chức chính phủ nhận quà "từ vua, hoàng tử hay chính phủ nước ngoài".

Nó cũng làm dấy lên mối lo ngại về an ninh khi sử dụng máy bay do nước ngoài tặng làm chuyên cơ Tổng thống. Thông thường, chuyên cơ Không lực Một được thiết kế để làm trung tâm chỉ huy di động cho tổng thống trong trường hợp nước Mỹ bị tấn công.

Tuy nhiên, ông Trump và Nhà Trắng tuyên bố máy bay sẽ là món quà dành cho Bộ Quốc phòng Mỹ, quyết định có thể giải quyết được những lo ngại trên.

Huyền Lê (Theo AFP, CNN)