Thủ tướng đề xuất 6 định hướng tăng cường hợp tác Việt Nam - Nhật Bản

Thủ tướng Phạm Minh Chính khẳng định quan hệ Việt Nam - Nhật Bản đang bước vào giai đoạn hợp tác chiến lược mới, đề nghị hai bên phát huy tinh thần 'làm việc, làm việc' và '3 cùng' để thúc đẩy hợp tác địa phương, giáo dục, chuyển đổi số và đào tạo nhân lực.

Tại tỉnh Quảng Ninh sáng 25.11, Thủ tướng Phạm Minh Chính dự Diễn đàn Hợp tác địa phương Việt Nam - Nhật Bản lần thứ nhất với chủ đề "Đồng hành phát triển toàn diện - Kiến tạo tương lai bền vững". 

Sự kiện do Bộ Ngoại giao phối hợp với UBND tỉnh Quảng Ninh tổ chức, quy tụ đại biểu của gần 50 địa phương và hàng trăm doanh nghiệp Việt - Nhật, trở thành diễn đàn hợp tác địa phương lớn nhất từ trước đến nay giữa hai nước.

Diễn đàn được đánh giá là bước cụ thể hóa thỏa thuận giữa Thủ tướng Phạm Minh Chính và nguyên Thủ tướng Nhật Bản Ishiba Shigeru hồi tháng 4.2025, đồng thời diễn ra đúng dịp kỷ niệm 2 năm nâng cấp quan hệ Việt Nam - Nhật Bản lên Đối tác chiến lược toàn diện (11.2023 - 11.2025) và sau khi Việt Nam thực hiện mô hình chính quyền địa phương 2 cấp từ 1.7.

Phát biểu tại diễn đàn, Thủ tướng Phạm Minh Chính bày tỏ vui mừng được gặp lại lãnh đạo các địa phương, doanh nghiệp Nhật Bản - những người bạn thân thiết của nhân dân Việt Nam và tỉnh Quảng Ninh. 

Thủ tướng đánh giá cao chủ đề của diễn đàn, coi đây là thông điệp mang ý nghĩa chiến lược, thể hiện tinh thần "chân thành - tình cảm - tin cậy - hiệu quả - cùng thắng", góp phần đưa quan hệ hai nước đơm hoa, kết trái từ chính các hoạt động hợp tác thực chất ở cấp địa phương.

6 định hướng lớn để hợp tác Việt Nam - Nhật Bản bứt phá

Thủ tướng cho rằng quan hệ Việt Nam - Nhật Bản đang ở thời điểm đặc biệt thuận lợi. Bên cạnh những kết quả quan trọng đạt được thời gian qua, dư địa, tiềm năng hợp tác giữa Việt Nam và Nhật Bản vẫn còn rất lớn. Để góp phần khai thác tốt hơn nữa dư địa này, đồng thời nâng cao chất lượng và hiệu quả hợp tác giữa cộng đồng doanh nghiệp và địa phương hai nước, Thủ tướng đề xuất, gợi mở 6 định hướng lớn để hai bên tăng cường hợp tác, trao đổi và thảo luận tại diễn đàn.

Thứ nhất, chủ động, sáng tạo, phát huy các tiềm năng, yếu tố bổ trợ giữa địa phương hai nước để thúc đẩy hợp tác trên nguyên tắc "cùng có lợi", "bên này cần, bên kia có", vì sự thịnh vượng chung.

Thứ hai, xác định "lấy doanh nghiệp và người dân làm trung tâm, chủ thể, mục tiêu, động lực và nguồn lực chính của sự hợp tác".

Thứ ba, xác định giao lưu văn hóa, sự hiểu biết lẫn nhau là nền tảng của quan hệ hợp tác lâu dài. Thủ tướng đề nghị hai bên thảo luận, đề xuất các sáng kiến cụ thể nhằm tăng cường kết nối văn hóa, du lịch, giao lưu nhân dân hai nước nói chung và hiểu biết giữa các địa phương nói riêng.

Thứ tư, xác định đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số phải trở thành động lực tăng trưởng mới của hợp tác địa phương. Thủ tướng đề nghị hai bên nghiên cứu thúc đẩy các mô hình hợp tác về công nghệ số, AI, đô thị thông minh, vườn ươm khởi nghiệp, trung tâm nghiên cứu và phát triển (R&D)…; mong muốn phía Nhật Bản tăng cường chia sẻ kinh nghiệm và hỗ trợ địa phương, doanh nghiệp Việt Nam trong xây dựng hệ sinh thái đổi mới sáng tạo, thúc đẩy chuyển đổi số trong chính quyền địa phương, nâng cao năng lực xây dựng chính sách, quản trị trong các lĩnh vực ưu tiên như AI, hạ tầng di động, bán dẫn…

Thứ năm, tăng cường hơn nữa hợp tác về chuyển đổi xanh, ứng phó với biến đổi khí hậu, quản lý tài nguyên, phòng, chống thiên tai; hai bên trao đổi, chia sẻ kinh nghiệm, đề xuất dự án hợp tác cụ thể về hạ tầng xanh, chống ngập đô thị, xử lý rác - nước thải, nông nghiệp thông minh thích ứng biến đổi khí hậu, năng lượng tái tạo...

Thứ sáu, tăng cường hợp tác đào tạo, bổ sung nguồn nhân lực cho nhau, trong bối cảnh Nhật Bản thiếu hụt lao động, còn Việt Nam đang trong giai đoạn "dân số vàng" và điều chỉnh chính sách sang dân số phát triển, nâng cao dân trí, đào tạo nhân lực, bồi dưỡng nhân tài.

Người đứng đầu Chính phủ gợi mở, Nhật Bản đối mặt dân số già, thiếu lao động; Việt Nam đang có nguồn nhân lực trẻ, nhưng cần vốn và chuyển giao công nghệ. Mỗi địa phương cần xác định 1 - 2 lĩnh vực ưu tiên và sớm triển khai 2 - 3 dự án cụ thể trong vài năm tới.

Tinh thần "làm việc, làm việc" và "3 cùng"

Thủ tướng Phạm Minh Chính nhấn mạnh Chính phủ Việt Nam hoan nghênh tinh thần "Làm việc! Làm việc! Làm việc và Làm việc!" của Thủ tướng Nhật Bản Takaichi Sanae, đồng thời cam kết tiếp tục đồng hành cùng doanh nghiệp và địa phương Nhật Bản theo phương châm "3 cùng". 

Đó là, cùng lắng nghe và thấu hiểu giữa Nhà nước - doanh nghiệp - người dân; cùng chia sẻ tầm nhìn và hành động để phát triển nhanh và bền vững; cùng làm - cùng thắng - cùng hưởng - cùng tự hào.

Thủ tướng tin tưởng diễn đàn sẽ trở thành "cú hích mới" cho quan hệ Việt Nam - Nhật Bản, mở ra chương hợp tác đầy triển vọng ở nhiều lĩnh vực: thương mại, đầu tư, du lịch, học thuật, khoa học - công nghệ và giao lưu nhân dân.