'Thủ phạm giấu mặt' đứng sau nhiều loại ung thư

HPV là bệnh lây qua đường tình dục (Sexually transmitted infection – STI) phổ biến nhất. Ảnh: Shutterstock.

Theo GS.TS Nguyễn Duy Ánh, Giám đốc Bệnh viện Phụ sản Trung ương, nhiều người vẫn chủ quan, cho rằng mình không thuộc nhóm nguy cơ nếu sống một vợ một chồng hay quan hệ tình dục an toàn.

Thực tế, virus HPV có thể lây truyền âm thầm và không phân biệt giới tính, độ tuổi hay lối sống. HPV hiện có hơn 200 chủng, trong đó khoảng 40 chủng ảnh hưởng đến vùng sinh dục. Một số type nguy cơ thấp như 6 và 11 thường gây mụn cóc sinh dục (sùi mào gà), trong khi các type nguy cơ cao, đặc biệt là HPV 16, 18 có thể dẫn đến ung thư cổ tử cung, âm đạo, âm hộ ở nữ giới và ung thư hậu môn ở cả hai giới.

Chị H.T.T. (32 tuổi, Hà Nội) kể lại khoảnh khắc choáng váng khi cầm kết quả xét nghiệm cho thấy mình dương tính với HPV type 16, một trong những chủng có nguy cơ cao dẫn đến ung thư cổ tử cung.

“Tôi suy sụp hoàn toàn khi nghe bác sĩ nói đến cụm từ ‘tiền ung thư’. Nhưng sau khi được tư vấn rằng bệnh có thể điều trị nếu phát hiện sớm, tôi cũng nhẹ lòng hơn”, chị nói.

Trường hợp của chị T. vẫn còn may mắn. Tại Bệnh viện Phụ sản Trung ương, nhiều bệnh nhân khác đến khám khi đã bước vào giai đoạn muộn của ung thư cổ tử cung.

“Chúng tôi tiếp nhận không ít ca đến viện khi bệnh đã ở giai đoạn 3, điều trị rất khó khăn, tốn kém và tiên lượng kém hơn nhiều”, GS Ánh chia sẻ.

Theo GS Ánh, HPV là nguyên nhân gây ra đến 95% trường hợp ung thư cổ tử cung ở phụ nữ. Không chỉ vậy, virus này còn liên quan đến các loại ung thư ở cả nam giới. Dù phổ biến, HPV lại không có biểu hiện rõ ràng. Nhiều người mang virus trong người mà không hề hay biết, và chỉ phát hiện khi bệnh đã chuyển biến nặng.

“Gần như ai từng có ít nhất một bạn tình khác giới đều có khả năng từng nhiễm HPV trong đời”, GS Ánh nhấn mạnh.

Tuy nhiên, không phải ai nhiễm cũng mắc bệnh. Trong nhiều trường hợp, virus có thể bị cơ thể tự đào thải. Nhưng khi virus tồn tại dai dẳng, nguy cơ tiến triển thành ung thư là rất cao.

Hiện, cách phòng ngừa hiệu quả nhất là tiêm vaccine ngừa HPV, khuyến cáo tiêm trước tuổi quan hệ tình dục hoặc càng sớm càng tốt. Bên cạnh đó, phụ nữ cần tầm soát định kỳ bằng xét nghiệm HPV hoặc phết tế bào cổ tử cung (Pap smear). Duy trì lối sống lành mạnh, quan hệ tình dục an toàn và nâng cao hiểu biết về HPV là “lá chắn” quan trọng để bảo vệ sức khỏe sinh sản và tính mạng.