Thí sinh lớp 12 học cùng AI 2-3 giờ mỗi ngày trước thi tốt nghiệp THPT

Thay vì 'cày' sách vở truyền thống, một số sĩ tử chọn AI (trí tuệ nhân tạo) làm bạn đồng hành trong những ngày 'nước rút' trước kỳ thi tốt nghiệp THPT, từ ôn tập đến luyện đề.

Hỗ trở luyện đề thi tốt nghiệp THPT

AI đang trở thành "mảnh ghép" không thể thiếu với nhiều học sinh THPT khi cung cấp đa dạng tiện ích học tập như thiết kế thử đề thi tốt nghiệp THPT, phân tích đề, luyện phản xạ trả lời, theo Trần Diệp Phương Linh, học sinh lớp 12 (Trường THPT Hàn Thuyên, TP.HCM). "Em thường dành khoảng 2 đến 3 tiếng mỗi ngày để học với sự hỗ trợ của AI, khi học chuyên sâu thì thời gian sẽ lâu hơn", nữ sinh kể.

"Những ngày 'nước rút' em nhờ AI mô phỏng lại các dạng câu hỏi dự đoán để luyện kỹ năng trả lời cho kịp thời gian", Linh nói thêm.

Nguyễn Quang Nhựt Phát, học cùng trường, cũng cho biết em dành khoảng 2 tiếng mỗi ngày để ôn thi cùng AI, nhất là dùng công cụ này tóm tắt, giải thích lại những khái niệm trong bài học, từ đó giúp nam sinh củng cố kiến thức và mở rộng tư duy.

Vai trò của AI càng được đề cao khi cấu trúc đề thi tốt nghiệp THPT 2025 có nhiều thay đổi, chẳng hạn môn ngữ văn nay sẽ lấy ngữ liệu ngoài sách giáo khoa. "Đây là phần em dùng AI khá nhiều. Em thường nhờ ChatGPT hay Gemini gợi ý bố cục bài viết, tìm các dẫn chứng văn học ngoài sách giáo khoa hoặc dẫn chứng trong đời sống, giúp em không bị bí ý. Em còn luyện cách viết gãy gọn, đúng trọng tâm nhờ phản hồi từ AI", Linh nói.

Dù thường nhờ sự trợ giúp từ AI nhưng Linh cho biết "không lệ thuộc vào chúng". Bởi, đây chỉ là nơi em tìm ý tưởng, thông tin cho bài. Sau khi đọc và lọc những thông tin cần thiết, em tự viết lại theo phong cách của bản thân để không làm mất chất riêng. Còn với những môn tự chọn là lịch sử, địa lý, Linh chỉ dùng AI để tìm kiếm và tổng hợp lý thuyết vì tiết kiệm thời gian và độ chính xác cao.

Đặc biệt vào những ngày cuối cùng để ôn thi, Linh muốn bản thân có thể độc lập tự giải đề để xác định năng lực của bản thân cũng như để không bị "chới với" khi bước vào kỳ thi thật.

Trong khi đó, thời gian này Phát thường nhờ AI hướng dẫn cách diễn đạt và dùng từ sao cho hợp lý với bối cảnh của vấn đề cần nghị luận. "Về khoản này thì khá ổn nhưng phần phân tích biện pháp tu từ, nghệ thuật thì AI chưa hoàn toàn đúng", em kể. Phát nói thêm đôi lúc em cũng "hơi lệ thuộc" vào AI, song em chỉ dùng những công cụ này để tra cứu và củng cố về phần lý thuyết vì độ chính xác khá cao.

Cả Linh và Phát đều công nhận học cùng AI có hiệu quả cao vì có thể tham khảo ý kiến và tiết kiệm thời gian tra cứu nhưng để việc học cùng AI thực sự hiệu quả thì không nên học thụ động mà phải tương tác chủ động với AI, chọn lọc thông tin và áp dụng vào bài học thực tế.

AI không thể là "người làm thay"

Thầy Trần Trung Quân, giáo viên vật lý tại Trường THPT Nguyễn Hữu Tiến (TP.HCM), nhận định việc học sinh dùng AI để ôn thi tốt nghiệp THPT là "điều bình thường" vì AI đang dần chi phối nhiều lĩnh vực của đời sống, trong đó có cả việc dạy và học. "AI giúp học sinh tăng tốc ôn tập và tìm đáp án, cách giải của những bài toán khó. Tuy nhiên cần có sự lựa chọn kỹ trong việc dùng kiến thức do công cụ AI cung cấp", thầy Quân lưu ý.

Không có gì đảm bảo rằng kiến thức do AI cung cấp luôn chính xác, ngay cả người điều hành ChatGPT cũng lưu ý rằng "ChatGPT có thể mắc lỗi, vui lòng kiểm tra những thông tin quan trọng". Vậy nên yếu tố quan trọng nhất là các bạn học sinh phải luôn nắm vững kiến thức nền, luôn cần có sự chọn lọc kỹ lưỡng về thông tin khi sử dụng AI khi tra cứu hoặc giải đề để không bị những công cụ này "dắt mũi", nam giáo viên nhấn mạnh.

Cũng theo thầy Quân, học sinh chỉ nên xem AI là một công cụ hỗ trợ chứ không phải là lối tắt để "chiếm lĩnh kiến thức". "Nếu quá lạm dụng AI, học sinh có thể giảm dần năng lực tư duy, phản xạ trong việc giải quyết các bài toán yêu cầu tính vận dụng kỹ năng và kiến thức tổng hợp", thầy Quân cảnh báo.

Đồng tình, một giáo viên dạy toán tại TP.HCM cho biết cô không khuyến khích các bạn dùng AI để ôn thi vì cho rằng học sinh nên tự mình ôn tập để thành thạo những kỹ năng, cách tư duy vấn đề. "Học sinh có thể dùng AI làm công cụ hỗ trợ và xem các câu trả lời mang tính chất tham khảo đồng thời phải thường xuyên kiểm tra đối chiếu với các nguồn thông tin từ tài liệu, sách vở, đề cương để đảm bảo sự chính xác", cô nói.

Thạc sĩ Bùi Mạnh Hùng, sáng lập và điều hành Aiducation - một ứng dụng AI giáo dục, cho biết AI có thể tăng 30% tốc độ tiếp thu kiến thức hay cá nhân hóa lộ trình học..., từ đó nâng cao hiệu quả học tập. Nhưng với các sĩ tử sắp bước vào kỳ thi tốt nghiệp THPT, anh cũng khuyên các bạn có đủ kiến thức nền để phân tích lĩnh vực mình đang hỏi, đánh giá cách giải có đúng, hợp lý chưa, từ đó đưa ra nhận định và câu trả lời chính xác nhất.

Kiến thức nền tảng cực kỳ quan trọng không những với các sĩ tử mà còn là với bất kỳ ai trong bất kỳ lĩnh vực nào sử dụng AI để hỗ trợ trong công việc. "AI chỉ nên là cánh tay hỗ trợ đắc lực chứ đừng để bản thân lệ thuộc vào AI", anh Hùng nói.