Thấy gì khi 'nàng thơ' của Trấn Thành đánh bại Việt Hương, Hồng Đào

Tại LHP Việt Nam lần thứ XXIV, Phương Anh Đào vượt qua hai đàn chị Việt Hương, Hồng Đào để giành cúp Nữ chính xuất sắc, với vai Mai trong bộ phim cùng tên của đạo diễn Trấn Thành.

Tối 25/11, lễ bế mạc Liên hoan phim Việt Nam lần thứ XXIV và trao giải Bông Sen đã diễn ra tại TP.HCM.

So với mùa giải tiền nhiệm, cuộc đua giành cúp Nữ chính xuất sắc năm nay có vẻ đơn điệu hơn hẳn. Phương Anh Đào (Mai), Việt Hương (Chị dâu) cho tới Hồng Đào (Mang mẹ đi bỏ) đều là đại diện cho ba tác phẩm cùng thuộc dòng phim tâm lý. Có chăng, Mai ngả về màu sắc lãng mạn, còn Chị dâu và Mang mẹ đi bỏ có màu sắc tình cảm gia đình.

Chiến thắng thuyết phục

Kết quả không quá bất ngờ, khi Phương Anh Đào vượt hai đàn chị, được xướng tên ở hạng mục Nữ chính xuất sắc. Trước đó, tại lễ trao giải Ngôi sao xanh diễn ra hồi đầu năm, diễn viên sinh năm 1992 cũng đoạt cúp Nữ chính xuất sắc do Hội đồng nghệ thuật bình chọn, đồng thời nhận giải Nữ chính được yêu thích nhất ở mảng điện ảnh.

Nếu Mai là bước tiến của Trấn Thành trong vai trò người cầm trịch, thì với Phương Anh Đào, tác phẩm cũng "giải tỏa cơn khát" của nữ diễn viên về một vai diễn vừa có chiều sâu nghệ thuật, vừa đủ sức lan tỏa, chạm tới trái tim đại chúng. Nhờ Mai, tên tuổi diễn viên mới thực sự vụt sáng sau nhiều năm loay hoay tìm vị thế trên màn ảnh rộng.

Trước Mai, Phương Anh Đào vẫn được nhắc tới là gương mặt nữ triển vọng của điện ảnh Việt, với tài năng đã được chứng minh từ Nhật Hạ trong Nhắm mắt thấy mùa hè, cho tới Nhàn của Tro tàn rực rỡ… Nhưng phải đến bộ phim của Trấn Thành, kỹ nghệ diễn xuất của Phương Anh Đào mới thực sự chín muồi, đủ “đất dụng võ”.

Suốt thời lượng hơn 2 tiếng bộ phim, Phương Anh Đào lột tả nhân vật bằng lối diễn tinh tế, không lên gân mà thiên về chiều sâu nội tâm. Sự xuất sắc của Phương Anh Đào nằm ở cách cô hòa mình vào không gian nội tâm nhân vật, để cảm xúc thấm nhuần vào từng chuyển động tâm lý tinh tế nhất. Mai hiện lên như một người đàn bà bình thường có thể dễ dàng bắt gặp đâu đó, với tính cách cam chịu, ẩn nhẫn, thế nhưng sâu bên trong lại là cả một kho cảm xúc bị dồn nén đến nghẹt thở, chỉ trực chờ bùng nổ.

Phương Anh Đào giành giải Nữ chính xuất sắc tại LHP Việt Nam lần thứ 24.

Kịch bản còn khiếm khuyết, nhưng cách Phương Anh Đào bóc tách từng lớp tâm lý nhân vật lại vừa vặn, nhất là qua diễn xuất ánh mắt. Từ sự uất nghẹn, xấu hổ và tuyệt vọng khi bị dồn vào đường cùng, cho tới những xúc cảm kìm nén mà vẫn mãnh liệt của một người đàn bà tuổi băm khao khát yêu, đều được nữ diễn viên nén lại rồi giải phóng đúng thời điểm. Các chuyển động tâm lý ấy không khoa trương, nhưng vẫn đủ mạnh mẽ để chạm đến người xem, giúp họ cảm nhận được tâm trạng nhân vật dù cho có thể chưa từng trải qua hoàn cảnh ấy.

Phương Anh Đào âm thầm nuôi cảm xúc, biến trường cảnh cao trào của phim trở thành một bữa tiệc bùng nổ. Đó là khoảnh khắc nhân vật phá vỡ định kiến, đòi lại quyền lựa chọn hạnh phúc cho mình. Tất cả cảm xúc dồn nén bấy lâu được dịp vỡ òa, ùa vào nhân vật lẫn chính khán giả.

Ở mỗi điểm “chuyển pha”, Phương Anh Đào đều chọn được sắc độ phù hợp lột tả tâm trạng nhân vật. Cảnh Mai soi gương sau phút bẽ bàng tại tiệc sinh nhật mẹ bạn trai, hay khoảnh khắc cô nghẹn lại, dù cố nén nhưng không giữ nổi giọt nước mắt khi chứng kiến người tình năm xưa nay có hạnh phúc mới, đều để lại tác động cảm xúc mạnh mẽ với người xem.

Không ngoa khi nói màn trình diễn từ Phương Anh Đào góp phần làm nên thành công phòng vé rực rỡ của Mai mùa Tết 2024. Phim bùng nổ và trở thành hiện tượng điện ảnh chưa từng thấy thời điểm đó, liên tục chinh phục các cột mốc doanh thu và dừng chân ở mốc 551 tỷ đồng. Con số này giúp Mai nắm giữ kỷ lục phim Việt ăn khách nhất lịch sử, mãi cho tới khi Mưa đỏ xuất hiện.Ở chiều ngược lại, Mai cũng biến Phương Anh Đào thành "nữ chính trăm tỷ" của điện ảnh Việt, chân chính bước lên hàng ngũ ngôi sao. Tên tuổi lẫn tài năng của người đẹp được công chúng đón nhận rộng rãi sau tác phẩm. Thậm chí một thời gian dài sau khi Mai rời rạp, người ta vẫn nhắc về diễn viên sinh năm 1992 như "nàng thơ" của Trấn Thành, người đã giúp anh chinh phục những kỷ lục dường như không tưởng. Lý do Việt Hương, Hồng Đào lép vếĐặt cạnh Mai của Phương Anh Đào, hai Nhị của Việt Hương trong Chị dâu cũng là vai diễn "nặng đô" không kém. Trong bộ phim của Khương Ngọc, Việt Hương hóa thân bà dâu trưởng “thét ra lửa” trong gia đình. Ở tuổi trung niên, hai Nhị sống cô độc vì chồng mất, con du học. Không chỉ lẻ loi trong tổ ấm riêng, cô còn trơ trọi giữa cả gia đình bên nội, bị các em dâu xa lánh, ngoài mặt nói cười nhưng sau lưng lập hội nói xấu.Hai Nhị là kiểu vai diễn đo ni đóng giày cho Việt Hương: Một người đàn bà đầy tâm sự, bải hoải trong nỗi cô độc tuổi trung niên, với nhiều nỗi niềm chất chứa chưa có dịp giải tỏa. Bà chị dâu "giàu nhưng không sang", lại mang quá nhiều khúc mắc với các em chồng không phải một thách thức quá lớn với diễn viên sinh năm 1976. Và quả thật, cô được thỏa sức diễn với đủ đất tỏa sáng. Không làm lố, pha trò như nhiều phim hài trước đó, Việt Hương nay tĩnh hơn, có những khoảnh khắc bỏ nhỏ tinh tế để mời gọi khán giả vào không gian nội tâm nhân vật. Khoảnh khắc bùng nổ diễn xuất là sau cuộc tranh cãi giữa năm chị em, bà dâu cả tưởng chừng là người sắt đá nhất lại òa khóc như một đứa trẻ bất lực và đầy tủi hổ. Nhưng thẳng thắn nhìn nhận, Việt Hương đóng vai khổ không còn xa lạ với người xem. Mà trước đó không lâu, cô cũng xuất hiện với vai người đàn bà vớt xác trong Ma da. Thành thử, màn trình diễn của Việt Hương giàu cảm xúc, nhưng vẫn thiếu ấn tượng đặc biệt vì không đủ mới, cũng chưa phải một cú bật mạnh mẽ của diễn viên gạo cội ở địa hạt điện ảnh. Khác Phương Anh Đào là cánh bướm rực rỡ nhất của Mai, "hào quang" Việt Hương trong bộ phim do Khương Ngọc đạo diễn còn phải san sẻ với hai đồng nghiệp có màn thể hiện tỏa sáng không kém - Hồng Đào và Lê Khánh. Chưa kể, nhắc tới thành công phòng vé của Chị dâu khi đó, giới chuyên môn lẫn khán giả vẫn dành lời khen bất ngờ cho Khương Ngọc nhiều hơn - nhà làm phim trước đó từng có cú ngã đau với một dự án thảm họa, bỗng trở lại một cách quá ấn tượng. Việt Hương trong Chị dâu.So với hai đối thủ, vai bà Hạnh trong Mang mẹ đi bỏ có phần "nhẹ cân" hơn. Không phủ nhận nhân vật bà Hạnh cũng là vai diễn tốt của Hồng Đào. Cô chịu khó lăn xả trong hình tượng một bà mẹ mất trí nhớ vì căn bệnh Alzheimer, sinh hoạt hoàn toàn phụ thuộc vào cậu con trai. 5 tác phẩm chỉ trong vòng 2 năm, bà Hạnh tiếp tục là một lần làm mới mình của Hồng Đào, sau bà mẹ tình cảm nhưng đầy tỉnh táo trong Mai, tới người đàn bà gia trưởng, độc đoán ở Linh miêu, và rồi là người vợ ở Chị dâu với đầy nỗi niềm về chuyện chồng, con...Trong lần đóng cặp thứ hai với Tuấn Trần, Hồng Đào vẫn duyên dáng, khéo léo trong việc lột tả cảm xúc nhân vật, lại biết cách tung hứng ăn ý với bạn diễn. Bà Hạnh khi ngẩn ngơ, vô hồn trong những phân đoạn mất trí, lúc dằn vặt, đầy ân hận ở những khoảnh khắc hiếm hoi tỉnh táo. Thế nên dù không có đấu tranh rõ rệt xảy ra giữa hai nhân vật, người xem vẫn cảm nhận được tình cảm khăng khít và sự chân thành của mối quan hệ này.Chỉ là, bà Hạnh là chiếc áo hơi "chật" với Hồng Đào, chưa đủ đất để cô phát huy hết khả năng biến hóa trong việc lột tả tâm lý nhân vật. Phần lớn thời lượng, nhân vật của diễn viên chìm trong trạng thái ngơ ngẩn, đấu tranh nội tâm khá ít. Đất tỏa sáng hầu như được đạo diễn dành cho vai người con, do Tuấn Trần thủ vai. Chưa kể, Mang mẹ đi bỏ còn gây ra tranh cãi vì nhiều chi tiết xa rời đời sống, chưa cho thấy sự nghiên cứu kỹ lưỡng văn hóa Việt của đội ngũ biên kịch Hàn. Câu chuyện về những chiếc nhãn dán bệnh lý và bản ngã bị đánh mất được khắc họa trong cuốn Người lạ với chính ta của nhà báo Rachel Aviv. Một tác phẩm đã tạo ra nhiều tranh luận vì sự sắc bén, khách quan và đầy tính nhân văn. Tác giả không đơn thuần ghi chép những hồ sơ bệnh án khô khan, mà mở ra cho độc giả một hành trình khám phá sự mong manh của tâm trí khi đứng trước những định nghĩa được gắn nhãn bởi y khoa.