Tác dụng thật sự của lá ổi trong chữa tiểu đường

Lá ổi là một vị thuốc quen thuộc, được ghi nhận có vị đắng, tính ấm, vào kinh tỳ và vị, có tác dụng sáp trường, sinh tân, thanh thử nhiệt. Ảnh: Freepik.

Bác sĩ Dương Minh Tuấn, khoa Nội tiết - Đái tháo đường, Bệnh viện Bạch Mai, cho biết trong thực hành lâm sàng, ông từng gặp không ít bệnh nhân vừa mới được chẩn đoán đái tháo đường đã vội tin theo lời mách truyền miệng là "uống nước lá ổi mỗi ngày sẽ khỏi bệnh".

Theo bác sĩ Tuấn, tâm lý tìm kiếm phương pháp "tự nhiên", ít can thiệp và dễ thực hiện là điều dễ hiểu. Tuy nhiên, nếu chỉ dựa vào lá ổi mà từ chối điều trị theo y học hiện đại, người bệnh có thể phải trả giá bằng chính sức khỏe của mình.

Trong y học cổ truyền, lá ổi là một vị thuốc quen thuộc, được ghi nhận có vị đắng, tính ấm, vào kinh tỳ và vị, có tác dụng sáp trường, sinh tân, thanh thử nhiệt. Với các triệu chứng tương ứng với bệnh đái tháo đường ngày nay như khát nhiều, tiểu nhiều, sụt cân, lá ổi từng được sử dụng như một giải pháp hỗ trợ.

"Về mặt dược lý hiện đại, các nghiên cứu cho thấy lá ổi chứa flavonoid, đặc biệt là quercetin - hoạt chất có thể ức chế enzym α-glucosidase, giúp làm chậm hấp thu đường sau ăn. Một số thử nghiệm nhỏ cho thấy trà lá ổi có thể góp phần cải thiện đường huyết và chỉ số HbA1c ở người tiền đái tháo đường", bác sĩ Tuấn phân tích.

Về mặt dược lý hiện đại, các nghiên cứu cho thấy lá ổi chứa flavonoid, đặc biệt là quercetin - hoạt chất có thể ức chế enzym α-glucosidase, giúp làm chậm hấp thu đường sau ăn. Ảnh: Thuocdantoc.

Ông cho biết thêm tại Nhật Bản, một số sản phẩm trà lá ổi đã được đưa vào nhóm thực phẩm chức năng hỗ trợ kiểm soát đường huyết. Tuy nhiên, các bằng chứng khoa học vẫn còn hạn chế, thiếu các nghiên cứu lớn, dài hạn và chưa được chuẩn hóa về hàm lượng hoạt chất cũng như cách sử dụng.

Đáng chú ý, đến nay, chưa có tổ chức chuyên ngành nào như từ Hiệp hội Đái tháo đường Mỹ (ADA), Hiệp hội Đái tháo đường châu Âu (EASD), đến Hội Nội tiết và Đái tháo đường Việt Nam, khuyến cáo dùng lá ổi như một phương pháp điều trị chính thức cho bệnh nhân đái tháo đường.

Bên cạnh đó, việc tự ý sử dụng thảo dược mà không kiểm soát được liều lượng, cách chế biến hoặc thời điểm dùng có thể gây ra nhiều hệ lụy. Một số người gặp phải tác dụng phụ như rối loạn tiêu hóa, hạ đường huyết không mong muốn. Nguy hiểm hơn, không ít bệnh nhân bỏ thuốc tây, hoàn toàn dựa vào "liệu pháp thiên nhiên", dẫn tới mất kiểm soát đường huyết, biến chứng sớm và nặng hơn.

Đặc biệt nghiêm trọng là với bệnh nhân đái tháo đường type 1 - thể bệnh phụ thuộc hoàn toàn vào insulin. Việc thay thế điều trị bằng lá ổi không chỉ vô hiệu mà còn có thể đẩy người bệnh vào tình trạng nhiễm toan ceton, hôn mê và nguy kịch nếu không được tiêm insulin kịp thời.

Bác sĩ Tuấn cũng cảnh báo lá ổi có thể đóng vai trò hỗ trợ trong kế hoạch điều trị tổng thể nếu được sử dụng đúng cách và dưới sự giám sát y tế. Tuy nhiên, nó tuyệt đối không thể thay thế các nguyên tắc điều trị nền tảng gồm chế độ ăn hợp lý, luyện tập thể lực, theo dõi định kỳ và dùng thuốc theo chỉ định.