Sức mạnh hỏa lực thế hệ mới của Trung Quốc

Trung Quốc lần đầu tiên công khai loạt tên lửa chiến lược và chiến thuật trong buổi tổng duyệt Lễ duyệt binh quy mô lớn vào ngày 3/9, thu hút sự chú ý quốc tế.

Một loạt vũ khí hiện đại chưa từng xuất hiện trước đây đã lộ diện trong quá trình chuẩn bị cho lễ duyệt binh quy mô lớn kỷ niệm 80 năm Trung Quốc chiến thắng Nhật Bản trong Thế chiến II, dự kiến diễn ra ngày 3/9 tại Bắc Kinh. Sự kiện được đánh giá sẽ trở thành màn trình diễn sức mạnh quân sự lớn nhất của Bắc Kinh trong nhiều năm qua.

Các loại tên lửa chống hạm siêu thanh, hệ thống tên lửa đạn đạo xuyên lục địa cơ động đường bộ, cùng nhiều loại khí tài hiện đại khác của Quân Giải phóng Nhân dân Trung Quốc (PLA) xuất hiện trên đường phố Bắc Kinh vào ngày 16-17/8 trong một buổi hợp luyện cho cuộc duyệt binh sắp tới.

Hình ảnh và video lan truyền trên mạng xã hội cho thấy người dân Bắc Kinh đã tận mắt chứng kiến một loạt trang bị quân sự mới, trong đó có phương tiện không người lái dưới nước, vũ khí laser cỡ lớn, các loại UAV, xe mặt đất không người lái cũng như thế hệ xe tăng và thiết giáp mới nhất.

Thiếu tướng Wu Zeke, Phó cục trưởng Cục Tác chiến, Bộ Tham mưu Liên hợp Quân ủy Trung ương, cũng xác nhận trong buổi họp báo tại Bắc Kinh hôm 20/8 rằng cuộc duyệt binh ngày 3/9 sẽ có màn ra mắt “tên lửa siêu thanh, tên lửa phòng thủ chống tên lửa và tên lửa chiến lược nhằm thể hiện năng lực răn đe chiến lược mạnh mẽ của chúng ta”.

Ông nói thêm, sự kiện cũng sẽ bao gồm các loại xe tăng thế hệ mới, phương tiện tự hành trên bộ, trên biển và trên không, cùng hệ thống tác chiến điện tử như vũ khí năng lượng định hướng và thiết bị gây nhiễu điện tử, theo Financial Times.

Hệ thống tên lửa siêu thanh thế hệ mới

Trong số các loại vũ khí mới được ghi nhận, 4 mẫu tên lửa mang định danh YJ-15, YJ-17, YJ-19 và YJ-20 đã gây ấn tượng mạnh. Hiện vẫn chưa rõ chính xác mục tiêu tác chiến cũng như phương thức phóng của chúng, song theo truyền thống, tiền tố “YJ” thường được Trung Quốc gán cho các dòng tên lửa hành trình chống hạm hoặc tấn công mặt đất có thể được phóng từ máy bay, tàu nổi, tàu ngầm hoặc bệ phóng mặt đất.

Theo trang War Zone, YJ-15 dường như là mẫu thiết kế mới sử dụng động cơ ramjet, có hình dáng khá giống với YJ-12 - loại tên lửa hành trình siêu thanh chống hạm đã được biên chế, có khả năng phóng từ nhiều nền tảng trên không, trên biển và trên bộ. Đáng chú ý, phiên bản xuất khẩu CM-302 của YJ-12 từng được tiết lộ có thêm chức năng tấn công mặt đất.

YJ-17 mang thiết kế khí động đặc trưng của đầu đạn lướt siêu vượt âm (HGV) tương tự DF-17 – loại HGV đầu tiên của Trung Quốc đã vào biên chế. Phần mũi của YJ-17 hé lộ đây có thể là tên lửa đạt tốc độ siêu vượt âm (trên Mach 5).

Nhiều chuyên gia cho rằng nó có thể thuộc dạng “waverider” - sử dụng sóng xung kích trong quá trình bay tốc độ cao để tạo lực nâng.

Một số giả thuyết khác nhận định phần đầu YJ-17 có thể là phương tiện lượn siêu vượt âm (HGV), tách ra sau khi được phóng, rồi bay trở lại mục tiêu theo quỹ đạo khí quyển thấp với khả năng cơ động khó đoán, khiến hệ thống phòng thủ đối phương gần như không thể đánh chặn.

Hình ảnh về 4 mẫu tên lửa YJ được ghi nhận trên đường phố Bắc Kinh trong buổi diễn tập duyệt binh ngày 16-17/8. Ảnh: X.

Ngược lại, YJ-19 được nhận diện rõ ràng với cửa hút khí lớn phía dưới mũi giống tên lửa Zircon của Nga, phù hợp với đặc trưng của các tên lửa ramjet/scramjet tốc độ siêu thanh.

Trong khi đó, YJ-20 lại có hình dáng gần với tên lửa đạn đạo nhiều tầng, trùng khớp với loại vũ khí bí ẩn từng xuất hiện trong đoạn video năm 2022 được cho là phóng từ khu trục hạm Type 055. Một số nguồn còn nhắc đến định danh YJ-21, song chưa bao giờ được xác nhận chính thức.

Theo chuyên gia Rick Joe, YJ-20 cũng có nét tương đồng với thiết kế tên lửa từng xuất hiện trong bản dựng liên quan đến hệ thống phóng thẳng đứng (VLS) kiểu “ba ống chứa”, có thể dùng cho tàu ngầm hạt nhân tương lai Type 095 hoặc một số tàu mặt nước lớn, War Zone cho biết.

Sự xuất hiện của loạt YJ-15, YJ-17, YJ-19 và YJ-20 cho thấy năng lực tấn công tốc độ cao của quân đội Trung Quốc, đặc biệt trên mặt trận hải quân, đang tăng mạnh. Với tốc độ siêu vượt âm, chúng có thể rút ngắn đáng kể “chuỗi diệt mục tiêu”, đặc biệt hiệu quả khi đối phó những mục tiêu có tính thời gian nhạy cảm.

Những vũ khí lần đầu xuất hiện

Ngoài 4 mẫu này, nhiều hình ảnh khác cũng ghi nhận sự xuất hiện của các tên lửa chưa từng được công bố, kể cả những bệ phóng cỡ lớn chở ống phóng khổng lồ - có thể là tên lửa đạn đạo xuyên lục địa (ICBM) hoặc dòng tên lửa tầm xa mới.

Một số chuyên gia nhận định đây có thể chỉ là xe chuyên dụng dùng để nạp ICBM vào hầm phóng, trong bối cảnh Trung Quốc thời gian qua đã xây dựng hàng trăm hầm chứa ICBM, tạo nên thế “trò chơi vỏ sò” gây khó khăn cho đối thủ trong việc xác định hầm nào thực sự có tên lửa.

Một loại tên lửa hành trình phóng từ mặt đất có hình dáng góc cạnh, sơn màu xanh rêu - gợi nhớ đến thiết kế Tomahawk của Mỹ - cũng được phát hiện trong đoàn xe duyệt binh.

Hai phương tiện không người lái dưới nước (UUV) cỡ lớn cũng được phát hiện trên rơ-moóc, trong đó có mẫu AJX002 dài khoảng 18-20 m, dùng động cơ phản lực bơm, có hình dáng tương tự ngư lôi hạt nhân Poseidon của Nga, SCMP miêu tả. Hiện chưa rõ AJX002 có trang bị động cơ hạt nhân hay đầu đạn hạt nhân hay không.

Hệ thống tên lửa đạn đạo được che chắn kỹ lưỡng, hệ thống laser, UAV dưới nước và nhiều vũ khí tối tân khác xuất hiện trên đường phố Bắc Kinh để chuẩn bị cho cuộc duyệt binh. Ảnh: Handout, X.

Một phương tiện tám bánh cỡ lớn sơn ngụy trang cũng gây chú ý. Dù bị che chắn, tháp pháo của nó mang đường nét giống hệ thống vũ khí laser phòng không hiện tại. Quy mô và ký hiệu “HZ” cho thấy đây có thể là một hệ thống laser năng lượng định hướng hải quân.

Dòng thiết giáp thế hệ mới của PLA cũng được chú ý, đặc biệt là mẫu xe tăng hạng nhẹ nhỏ hơn Type 99A. Hình ảnh cho thấy xe trang bị radar bốn mặt, hệ thống phòng vệ chủ động, vũ khí laser và pháo phòng không, giúp tăng khả năng sống sót trước tên lửa chống tăng, lựu đạn chống tăng, UAV cảm tử hay hỏa lực trên không.

Xe tăng này dường như sử dụng pháo chính 105mm gắn trên tháp pháo không người lái. Kíp lái trang bị mũ bảo hiểm có màn hình thực tế ảo tăng cường (AR/VR) và đồng hồ thông minh, gợi ý việc tích hợp công nghệ điều khiển hỗn hợp giữa con người và tự động hóa.

Hình ảnh còn cho thấy các loại xe chiến đấu bộ binh bọc thép và xe yểm trợ hỏa lực mới, cùng những phiên bản không vận như xe chiến đấu bộ binh đổ bộ đường không và súng cối cơ động trên không. Nhiều loại UAV và xe mặt đất không người lái cũng xuất hiện trên các xe vận tải.

Người phát ngôn quân đội Trung Quốc khẳng định, toàn bộ khí tài được trưng bày trong lễ duyệt binh đều là sản phẩm nội địa đã biên chế, thể hiện khả năng PLA thích ứng với sự phát triển công nghệ, sự thay đổi hình thái chiến tranh và mục tiêu “giành thắng lợi trong các cuộc chiến tương lai”.