Sớm triển khai sản phẩm công nghệ chiến lược của Việt Nam

Sáng 29.5, tại Văn phòng T.Ư Đảng, Tổng Bí thư Tô Lâm chủ trì cuộc họp định kỳ quý 2/2025 của Thường trực Ban Chỉ đạo T.Ư về phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số (Ban Chỉ đạo).

"Làm gì có chuyện thế giới đi từ từ chờ mình"

Phát biểu tại phiên họp, Tổng Bí thư nhấn mạnh, Nghị quyết 57 của Bộ Chính trị có vai trò đặc biệt quan trọng với sự phát triển đất nước; không có quốc gia nào trở thành hùng cường với một nền KH-CN yếu kém. Theo Tổng Bí thư, nếu không phát triển KH-CN thì năm 2025 không thể tăng trưởng kinh tế trên 8%, không hoàn thành được nhiệm vụ Đại hội XIII của Đảng và không có cơ sở để tăng trưởng 2 con số ở những nhiệm kỳ sau. Tổng Bí thư nói "rất sốt ruột" về việc triển khai các nội dung Nghị quyết 57. "Với tốc độ triển khai của chúng ta hiện nay, tôi thấy chưa hài lòng", Tổng Bí thư nêu rõ.

Theo Tổng Bí thư, Nghị quyết 57 không phải là khẩu hiệu chính trị mà là chương trình hành động thực tế để VN cất cánh. Vì vậy, các công việc triển khai phải được kiểm đếm thường xuyên. Những tồn tại, hạn chế, điểm nghẽn phải được đánh giá, tháo gỡ kịp thời, không được chậm trễ. "Thế giới họ đi rất nhanh, không chờ ta. Làm gì có chuyện họ đi từ từ chờ mình", Tổng Bí thư nói.

Tổng Bí thư cho hay, một số nơi đang rất lúng túng trong thực hiện các nhiệm vụ liên quan Nghị quyết 57, chưa xác định được việc cần làm, tính chủ động, sáng tạo còn chưa cao. Ngay cả việc đăng ký vốn bổ sung để thực hiện nhiệm vụ này cũng chưa thực hiện được vì chưa rõ việc cần làm.

Dẫn ngay ví dụ về dịch vụ công trực tuyến, Tổng Bí thư nói, mới có 1 dịch vụ công trực tuyến toàn trình là đăng ký phương tiện của ngành công an, còn các dịch vụ công khác vẫn chưa toàn trình vì dữ liệu không liên thông với nhau. "Một người cần xác nhận tình trạng hôn nhân, thì mấy cơ quan vào giải quyết. Khi tòa án giải quyết ly hôn, lại phải đi hỏi bên hộ tịch, tư pháp…", Tổng Bí thư nói.

Từ đó, Tổng Bí thư yêu cầu trong 6 tháng còn lại của năm 2025, cần rà soát các nhiệm vụ, thời gian rất gấp, phải "co chân, co cẳng mà chạy" để kịp tiến độ. "Cần gắn trách nhiệm từng cơ quan, đơn vị, nhất là người đứng đầu. Xem xét xử lý trách nhiệm khi nhiệm vụ không hoàn thành mà không có lý do chính đáng. Không thể quên việc được, không thể tùy ý, thích thì làm, không thích làm thì thôi", Tổng Bí thư nhấn mạnh.

Công nghệ chiến lược phải giải các bài toán lớn của đất nước

Về danh mục công nghệ chiến lược, Tổng Bí thư yêu cầu việc xây dựng phải dựa trên phương pháp khoa học, đảm bảo tính minh bạch, thống nhất, bám sát các chiến lược quốc gia, giải quyết các bài toán lớn của đất nước, trực tiếp phục vụ mục tiêu phát triển đến năm 2030 - 2045. Công nghệ chiến lược không chỉ dựa vào lợi thế sẵn có mà còn phải có tư duy đột phá, chấp nhận rủi ro trong các lĩnh vực mới, tiềm năng cao; đồng thời quán triệt sâu sắc tinh thần Nghị quyết 57, đảm bảo tính tự chủ, tự cường, tự lực của các công nghệ chiến lược của VN…

Trên cơ sở danh mục được phê duyệt, Tổng Bí thư giao Bộ KH-CN chủ trì, phối hợp với các bộ, ngành, địa phương, doanh nghiệp lựa chọn ngay nhiệm vụ, sản phẩm công nghệ chiến lược trọng điểm, có tính chất cấp thiết, có khả năng thành công nhanh, tác động lan tỏa và có sự sẵn sàng tham gia của các doanh nghiệp để triển khai trước.

Tổng Bí thư yêu cầu phải xây dựng kế hoạch thực thi chi tiết cho từng nhiệm vụ, từng sản phẩm tiên phong này. Trong đó, làm rõ đơn vị chủ trì, nguồn lực tài chính, bao gồm cả cơ chế tài chính đặc thù, đột phá và xây dựng chính sách, lộ trình cụ thể sản phẩm đầu ra. "Đặc biệt là vai trò chủ trì tiên phong của doanh nghiệp trong nước và đặc biệt ưu tiên doanh nghiệp tư nhân", Tổng Bí thư lưu ý.

Tổng Bí thư nhấn mạnh quan điểm, chúng ta hướng tới nền kinh tế độc lập, tự chủ thì KH-CN cũng phải độc lập, tự chủ, không thể phụ thuộc hoàn toàn vào nước ngoài. Bài học trên thế giới cho thấy, nhiều nước chỉ tiếp nhận vốn, sao chép mà không làm chủ công nghệ cốt lõi thì bị lệ thuộc, thất bại, thậm chí không vượt qua được bẫy thu nhập trung bình…