Sau vụ cô gái bị phát tán ảnh thay đồ ở photobooth lên website khiêu dâm...

Một cô gái 18 tuổi đến chụp ảnh tại tiệm photobooth (gian hàng chụp ảnh tự động) ở Hà Nội, sau đó phát hiện cảnh thay đồ của mình ở tiệm bị phát tán trên mạng xã hội. Câu chuyện này khiến nhiều người, đặc biệt là phái nữ cảm thấy sốc.

Trước đó, vào ngày 23.9, N.T.B.K (18 tuổi) cùng nhóm bạn đến một tiệm photobooth để chụp ảnh. Sau hơn một tháng, K. hoảng hồn khi một người bạn gửi đường link Facebook, dẫn đến bài đăng của người lạ, trong đó công khai hình ảnh K. đang thay đồ trong căn phòng ở tiệm photobooth. Cảnh tượng được chính chiếc camera an ninh trong phòng ghi lại.

"Em vội nhắn tin cho chủ bài đăng, yêu cầu làm rõ nguồn hình ảnh và gỡ bài. Tuy nhiên, người này chỉ gỡ bài, đồng thời gửi ảnh chụp màn hình một website 18+ với nội dung nhạy cảm. Em thấy ảnh nhạy cảm của mình (đang thay đồ trong căn phòng ở tiệm photobooth – PV) và của rất nhiều người khác trên website "đen" đó", K. kể lại và cho biết đã cùng gia đình trình báo cơ quan chức năng.

Câu chuyện này được chia sẻ nhiều trên mạng xã hội, thu hút đông đảo sự quan tâm của cộng đồng mạng.

Đi chụp ảnh ở tiệm photobooth, kéo rèm là an toàn?

Sau vụ cô gái bị phát tán ảnh thay đồ ở photobooth lên website khiêu dâm, dân mạng không chỉ phẫn nộ mà còn giật mình nhìn lại, rằng trong thời đại camera hiện diện khắp nơi, "riêng tư" thực sự còn tồn tại ở mức nào? Và người trẻ, những người thường xuyên sử dụng các không gian nửa kín nửa hở như phòng thử đồ, photobooth, hay studio chụp ảnh… có đang quá dễ dãi với quyền riêng tư của chính mình?

Phan Minh Hiền, sinh viên Trường ĐH Văn Lang, nói: "Từ trước đến nay, chỉ với 50.000 đồng là có thể chui vào buồng chụp photoboot, tự chỉnh đèn, tạo dáng và nhận ngay loạt ảnh ngộ nghĩnh. Không gian nhỏ xíu, kéo rèm lại thì cứ nghĩ là riêng tư, muốn thay áo, chỉnh tóc, cài lại cúc cũng thoải mái. Nhưng từ khi nghe vụ việc cô gái ở Hà Nội bị phát tán ảnh thay đồ ở photobooth lên website khiêu dâm mà rùng mình".

Hiền kể từng cùng bạn nhiều lần chụp ở các tiệm photobooth ở TP.HCM. "Phía trên thường có một camera nhỏ, chủ quán nói là để quan sát, hỗ trợ khi máy trục trặc. Lúc đó mình chẳng nghĩ gì. Nhưng giờ mới hiểu, chỉ cần người ta lưu lại hình ảnh thì chẳng khác gì mình đang bị theo dõi", Hiền nói.

Tâm lý "kéo rèm là an toàn" phổ biến đến mức nhiều người trẻ quên rằng những nơi này vẫn là không gian công cộng, có thiết bị điện tử, đường truyền mạng, và người vận hành phía sau. Theo kỹ sư công nghệ thông tin Huỳnh Hữu Hiệp (31 tuổi, làm việc tại Công ty TNHH kỹ thuật Tiêu Điểm, P.Tây Thạnh, TP.HCM; trước đây là P.Tây Thạnh, Q.Tân Bình, TP.HCM), phần lớn photobooth hiện nay hoạt động qua hệ thống server trung gian.

"Mọi hình ảnh người dùng chụp đều được xử lý, lưu trữ hoặc truyền đi trước khi in ra. Nếu chủ quán không có biện pháp bảo mật tốt, hoặc cố tình trích xuất hình ảnh, rủi ro lộ lọt là rất cao", anh Hiệp nói.

Cũng theo anh Hiệp, vụ việc cô gái bị quay lén khi thay áo trong buồng photobooth ở Hà Nội được xem là hồi chuông cảnh tỉnh về nhận thức an toàn cá nhân. "Đã đến lúc người trẻ cần hiểu rằng những nơi như: photobooth, phòng thử đồ hay studio chụp ảnh… đều có thể là nơi bị quay lén. Để từ đó, người trẻ phải biết bảo vệ bản thân nhiều hơn", anh Hiệp chia sẻ.

Chị Nguyễn Thị Huyền Diệu (31 tuổi, ngụ ở 18E Cộng Hòa, P.Tân Sơn Nhất, TP.HCM; trước đây là P.4, Q.Tân Bình, TP.HCM) kể: "Có lần tôi thử đồ ở một cửa hàng thời trang, thấy ánh sáng lạ từ góc tường. Báo nhân viên thì họ bảo chỉ là cảm biến nhiệt. Nhưng mình vẫn thấy bất an, từ đó không dám thay đồ ở những chỗ ít người".

Trong khi đó, nhiếp ảnh gia Hoàng Hữu Nam (26 tuổi, ngụ ở 65/29 đường 339, P.Phước Long, TP.HCM; trước đây là P.Phước Long B, TP.Thủ Đức, TP.HCM), cho biết một số studio chụp ảnh concept (ý tưởng) cá nhân hiện nay không đảm bảo an toàn tuyệt đối: "Có studio cài camera để giám sát tài sản, nhưng khách hàng không hề được thông báo trước. Mình từng phát hiện thiết bị ghi hình trong phòng thay đồ, báo lại thì họ nói đó là camera giả", Nam nói.

Theo Nam, việc thiếu quy chuẩn rõ ràng khiến ranh giới giữa an ninh và xâm phạm riêng tư trở nên mờ nhạt. "Nhiều nơi gắn camera để chống trộm, nhưng cũng có người lợi dụng để thu hình trái phép. Người trẻ thường nghĩ đơn giản, nên dễ trở thành mục tiêu", Nam nói thêm.

Cần học cách tự bảo vệ mình

Luật sư Nguyễn Trọng Hiếu (Đoàn luật sư tỉnh Tây Ninh), cho biết mỗi cá nhân có quyền đối với hình ảnh của mình. "Cụ thể, theo quy định tại Điều 38 Bộ luật Dân sự 2015 và Nghị định 13/2023/NĐ-CP về bảo vệ dữ liệu cá nhân thì việc thu thập, lưu trữ, phát tán hình ảnh phải được sự đồng ý. Ngay cả khi camera bị tấn công thật, chủ cơ sở vẫn có thể phải chịu trách nhiệm pháp lý tương xứng với mức độ, hậu quả thực tế bởi hệ thống bảo mật yếu kém không phải là lời biện minh hợp pháp", luật sư Hiếu nói.

"Pháp luật đã có, nhưng nhận thức xã hội còn rất hạn chế. Người bị hại thường không dám tố cáo, còn cơ sở kinh doanh lại thiếu minh bạch về việc lắp đặt, quản lý dữ liệu hình ảnh", luật sư Hiếu nói thêm.

Luật sư Hiếu khuyến nghị: "Các cửa hàng, studio, photobooth cần niêm yết công khai vị trí camera, mục đích sử dụng và thời gian lưu trữ. Mọi thiết bị đặt trong không gian thay đồ, thử trang phục, khu vực riêng tư đều phải bị nghiêm cấm. Một buồng photobooth không thể vừa là nơi chụp ảnh vừa là công cụ giám sát".

Kỹ sư công nghệ thông tin Đỗ Thanh Tuấn (27 tuổi, làm việc tại Công ty TNHH thương mại dịch vụ LPC (P.Phước Long, TP.HCM; trước đây là P.Phước Bình, TP.Thủ Đức, TP.HCM), cho rằng giới trẻ cần học cách tự bảo vệ mình.

Tuấn gợi ý một số biện pháp: "Hãy kiểm tra kỹ không gian trước khi sử dụng. Như soi kỹ các góc, trần, tường xem có lỗ nhỏ, đèn tín hiệu hay không? Không thay đồ hoặc cởi bỏ trang phục trong photobooth hay phòng chụp ảnh không có nhân viên nữ đi kèm. Cần yêu cầu cửa hàng cam kết bảo mật hình ảnh hoặc xóa dữ liệu ngay sau khi in ảnh. Phải hạn chế chia sẻ hình ảnh cá nhân có yếu tố riêng tư lên mạng, nhất là ảnh mặc đồ hở, chụp trong không gian kín", Tuấn nói và chia sẻ rằng: "Chúng ta không thể kiểm soát hết thiết bị, nhưng có thể kiểm soát hành vi của chính mình".