Rất dễ làm lạc đề thi văn lớp 10 TP.HCM nếu chỉ đọc qua loa, vì sao?

Sáng nay (6.6) hơn 76.000 thí sinh TP.HCM thi xong môn văn trong kỳ thi lớp 10. Giáo viên nhận định thí sinh rất dễ làm lạc đề thi văn lớp 10 này nếu chỉ đọc qua loa, không đọc kỹ đề bài.

Đánh giá chung về đề thi văn lớp 10 TP.HCM, thầy Thái Hồng Khang, giáo viên ngữ văn Trường THCS Hoàng Diệu, quận Tân Phú (TP.HCM), cho biết đề thi bám sát đúng yêu cầu, định hướng Chương trình giáo dục phổ thông 2018.

Học sinh phải có kỹ năng đọc hiểu đề thi văn lớp 10

Thầy Thái Hồng Khang nhận định với phần 1, phần đọc hiểu văn bản thuộc thể loại thơ gắn với chủ đề gần gũi với các em. Nhưng để có thể giải quyết được các yêu cầu đặt ra, các em cần vận dụng kỹ năng đọc hiểu đặc trưng thể loại với việc nhận diện từ ngữ, nêu rõ cách hiểu của bản thân qua việc lý giải làm rõ.

Đối với phần 2, câu đọc hiểu văn bản nghị luận là cơ sở để học sinh hiểu đúng nghĩa của từ "biết đọc" để đưa ra ý kiến bản thân qua việc sử dụng dạng bài quen thuộc các em đã làm quen ở các năm học lớp 6, 7, 8 khi đề bài yêu cầu học sinh đưa ra quan điểm, đánh giá, phân tích về một vấn đề nào đó trong văn học hoặc đời sống. Để thực hiện tốt bài viết văn nghị luận xã hội, học sinh cần xác định rõ vấn đề, xây dựng lập luận chặt chẽ, sử dụng dẫn chứng phù hợp và trình bày bài văn một cách mạch lạc, thuyết phục.

Nếu không đọc kỹ đề, thí sinh có thể làm lạc đề, thành bàn luận về đọc sách, hoặc về sự trưởng thành

Tuy nhiên, thầy Thái Hồng Khang cũng đánh giá với đề thi văn lớp 10 TP.HCM này, nếu chỉ đọc qua loa, không đọc kỹ đề bài, không phân tích kỹ chiều sâu thì học sinh rất dễ bài làm lạc đề. Các em cần chú ý sự kết nối trong đề thi, phải đọc kỹ văn bản trong đề để làm được đúng, trúng ý, không bị lệch sang yêu cầu khác.

Ở phần 1, thí sinh phải có được kỹ năng đọc hiểu về thể loại thơ. Phần đọc hiểu của phần một sẽ là tiền đề để cho học sinh viết các câu, viết đoạn văn của phần 1.

Tiếp đó, tới phần 2, học sinh cần đọc hiểu một văn bản nghị luận. Câu hỏi 1 của phần 2 này khá dễ. Tuy nhiên, câu hỏi 2 cần viết bài nghị luận xã hội này học sinh phải đặc biệt chú ý.

"Học sinh nào đọc kỹ phần văn bản nghị luận sẽ hiểu rõ trọn vẹn được ý nghĩa của từ "biết đọc", từ đó sẽ có định hướng cho bài viết nghị luận xã hội để không bị lạc đề. Hiện nay, có thể học sinh sẽ viết lạc đề vào 2 vấn đề, hoặc là bàn về vai trò của việc đọc sách, thứ hai là bị lạc đề vào việc đồng tình với ý kiến "con người cần phải có sự trưởng thành", thầy Thái Hồng Khang cho biết.

Nam giáo viên ngữ văn Trường THCS Hoàng Diệu, quận Tân Phú, đánh giá dạng bài viết nghị luận xã hội trong đề thi không phải quá khó, học sinh đã làm quen từ lớp 6, lớp 7, lớp 8, tuy nhiên, vấn đề trong đề thi này được cả giáo viên cũng đánh giá là khá rộng. Học sinh nếu chỉ đọc qua loa, mơ hồ thì không khoanh vùng được vấn đề cần nghị luận ở đây là gì, và từ đó rất dễ bị lạc sang việc viết về vai trò của đọc sách, vai trò của sự trưởng thành.

Tuy nhiên, nếu đọc kỹ ngữ liệu là văn bản nghị luận, học sinh sẽ hiểu "biết đọc" - hai chữ biết đọc được để trong ngoặc kép - ở đây có nghĩa là đọc trong suy nghĩ, đọc trong nhận thức, đọc trong cảm nhận. Đó là đọc được sự thật sau những ngọt ngào giả dối, đọc được những yêu thương sau những giận hờn, đọc được điều ngay lẽ phải sau những xô bồ hỗn loạn...

Đọc kỹ phần văn bản nghị luận trong đề, các em học sinh sẽ hiểu ra có thể có lúc cảm nhận về các vấn đề trong thực tiễn cuộc sống của mình có thể bị che lấp vì một số lý do, như bị cuốn vào vòng quay của cuộc sống, vì có lúc bị che mờ bởi con người sống dối trá, không chân thành... Khi nào chúng ta nhìn thấu được những sự thật phía sau những "lớp vỏ" bên ngoài, ta sẽ thật sự trưởng thành. Chúng ta cần thật sự trưởng thành để những suy nghĩ, những tình cảm, những nhận thức của mình bao chiếm tới những điều tốt đẹp, nhìn thấu được những điều ẩn giấu phía sau, không để những cái vấn đề tiêu cực ở ngoài xã hội để làm ảnh hưởng tới mình thì mình sẽ thật sự trưởng thành. Ý của người ra đề là như vậy.

Theo thầy Thái Hồng Khang, đối với đề thi văn lớp 10 TP.HCM, nếu học sinh nào nắm vững được kỹ năng làm bài thì có thể sẽ kiếm được điểm khá, giỏi. Còn những học sinh chỉ nắm được ở mức cơ bản, thì phổ điểm ở khoảng 6,5 điểm.

Học sinh nói gì?

Sáng nay, ghi nhận tại điểm thi Trường THCS Sương Nguyệt Anh, quận 8, học sinh Trần Hứa Vi Q. cho biết đề thi này khó hơn đề thi minh họa của Sở GD-ĐT. Em dự đoán khoảng hơn 6 điểm cho bài thi này.

Học sinh Nguyễn Huỳnh Th.Y., Trường THCS Chánh Hưng, quận 8, nhận định câu hỏi viết bài văn nghị luận xã hội khá rộng, nếu không đọc kỹ đề có thể hoang mang. "Em có nêu một số dẫn chứng cho việc "biết đọc" của bản thân, trên hành trình trưởng thành, như biết chọn lọc thông tin, nhận biết thông tin xấu, độc, sai sự thật trên mạng xã hội; biết rằng thầy cô, cha mẹ có lúc nóng nảy, nghiêm khắc với các học sinh, nhưng đằng sau là mong các con khôn lớn, ngoan ngoãn, học được nhiều điều hay", nữ sinh nói.

Hơn 76.000 thí sinh tại TP.HCM chính thức bước vào kỳ thi lớp 10 vào sáng nay. Các em làm bài trong 120 phút. Đây là năm đầu tiên thí sinh thi lớp 10 theo Chương trình giáo dục phổ thông 2018, đề thi với nhiều đổi mới. Đặc biệt, đề thi không được sử dụng ngữ liệu trong sách giáo khoa.