Rào cản vô hình tác động tới đàm phán thương mại Mỹ - Trung

Làn sóng thông tin sai lệch đang phủ bóng lên thỏa thuận đình chiến thương mại giữa Mỹ và Trung Quốc, như mạng xã hội tràn ngập tuyên bố sai sự thật về việc người Mỹ ồ ạt mua hàng Trung.

Đầu tháng 5, Mỹ và Trung Quốc nhất trí tạm dừng áp thuế có đi có lại trong 90 ngày. Ảnh: Reuters.

Đầu tháng 5, Mỹ và Trung Quốc nhất trí tạm dừng áp thuế có đi có lại trong 90 ngày, một động thái bất ngờ hạ nhiệt cuộc chiến thương mại gay gắt giữa hai nền kinh tế lớn nhất thế giới. Tuy nhiên, một vấn đề khác đang nảy sinh trên các nền tảng truyền thông xã hội, trong đó có Douyin và Weibo của Trung Quốc, khi làn sóng thông tin sai lệch thúc đẩy tâm lý bài Mỹ có thể làm suy yếu thỏa thuận đình chiến mong manh này.

Gần đây, trên Douyin, Weibo và TikTok, một video về cảnh người dân Mỹ hoảng loạn mua sắm thương hiệu TV Trung Quốc thu hút hàng triệu lượt xem, với chú thích liên quan tới căng thẳng thương mại hiện tại giữa hai nước. Song thực tế, những cảnh quay này có từ năm 2018, khi một siêu thị Mỹ chứng kiến cơn sốt mua sắm vào ngày Black Friday.

Một số phương tiện truyền thông nhà nước Trung Quốc, như tờ China Daily, cũng lan truyền thông tin sai lệch này, với những tiêu đề như “Người Mỹ bắt đầu điên cuồng tích trữ giữa cuộc chiến thuế quan và mua TV mang nhãn hiệu Trung Quốc”.

Nhiều tuyên bố vô căn cứ khác, như người Mỹ bay đến Trung Quốc để mua hàng hóa nước này hay công dân Mỹ choáng váng vì hậu quả kinh tế từ cuộc chiến thương mại và xếp hàng mua số lượng lớn, cũng xuất hiện trên các nền tảng Trung Quốc.

"Những câu chuyện này gần như chắc chắn do nhà nước định hướng”, Giáo sư Andrew Mertha - giám đốc Trung tâm nghiên cứu toàn cầu SAIS Trung Quốc tại Trường nghiên cứu quốc tế nâng cao (SIAS) của Đại học Johns Hopkins - nhận định. “(Họ) định hướng dư luận Trung Quốc theo chiến lược của chính phủ, trong trường hợp này dường như nhằm chứng minh Mỹ đã cảm thấy nỗi đau kinh tế nên Trung Quốc phải tiếp tục đường hướng này”.

“Tôi cho rằng những câu chuyện tương tự sẽ không biến mất và cùng lúc củng cố vị thế đàm phán của chính phủ Trung Quốc", ông Mertha nói thêm.

Một số tin đồn xuất hiện trước khi thỏa thuận đình chiến được ký kết nhưng vẫn tiếp tục lan truyền sau đó, dẫn tới nhầm lẫn và làn sóng hỗn loạn thông tin.

“Nhiều người bạn ở Trung Quốc hỏi tôi: Mỹ không có trứng sao? Có phải rất không an toàn không? Mọi người có ồ ạt mua sắm không? Bạn đã tích trữ gì chưa?”, Vivian Wei - nhà sáng tạo nội dung sống ở Chicago - nói. “Một số người thậm chí khuyên không nên đến Mỹ du lịch hoặc du học”.

Hồi tháng 4, công ty an ninh mạng Cyabra phát hiện ra một chiến dịch chống lại Mỹ trên mạng xã hội X liên quan đến hàng nghìn tài khoản giả mạo hoặc do bot điều khiển. Họ nhắm mục tiêu vào các thương hiệu toàn cầu như Gucci, Chanel và Amazon, khuếch đại câu chuyện các thương hiệu sản xuất hàng hóa tại Trung Quốc nhưng gắn nhãn hiệu là “Made in France” (Sản xuất tại Pháp) hoặc “Made in Italy” (Sản xuất tại Italy).

Các tài khoản đổ lỗi cho chính sách thương mại của Mỹ đã tạo điều kiện cho các hoạt động tiếp thị lừa đảo, đồng thời thúc giục người tiêu dùng bỏ các thương hiệu đó và mua sản phẩm trực tiếp từ Trung Quốc.

“Một cuộc tấn công kỹ thuật số. 1/3 số tài khoản không có thật, nhưng chúng kích động phản ứng dữ dội”, ông Dan Brahmy - Giám đốc điều hành Cyabra - nói.