Phú Quốc xanh - đồng hành cùng APEC 2027 - Kỳ 3: Nhiều nỗ lực để Phú Quốc giảm phát thải

Kiên Giang đang quyết liệt thực hiện các giải pháp để có một Phú Quốc xanh phục vụ APEC 2027, một điểm đến xanh mẫu mực của Việt Nam. Tuy nhiên, chuyển đổi xanh để Phú Quốc phát triển bền vững đang là thách thức không nhỏ đối với địa phương này.

Theo thống kê của cơ quan chức năng, với mỗi ngày phát sinh mới khoảng 180 - 200 tấn rác, Phú Quốc từng trở thành điểm nóng ô nhiễm môi trường, rác thải (rác thải sinh hoạt, ly nhựa, túi ni lông).

Trong khi đó, Nhà máy xử lý rác Đồng Cây Sao (xã Cửa Dương) chỉ có công suất đốt 144 tấn rác thải/ngày đêm, chưa giải quyết hết lượng rác phát sinh nên bãi rác tạm Đồng Cây Sao vẫn phình to lên từng ngày, bốc mùi hôi thối, ruồi, muỗi bu rất nhiều.

Môi trường tốt hơn nhưng vẫn cải thiện

Ông Nguyễn Văn Khương - người dân phường Dương Đông (TP Phú Quốc) - cho biết môi trường Phú Quốc đã đỡ hơn rất nhiều, rác thải ít hơn trước đây. Tuy nhiên ở những khu vực chợ, sông Dương Đông, nhiều người dân vẫn còn vứt rác, gây mất mỹ quan.

"Thời gian qua, tôi cùng với các bạn tình nguyện viên trên đảo đi thu gom rác thải ven sông, bờ biển nhằm góp phần tuyên truyền nâng cao ý thức người dân chung tay gìn giữ vệ sinh môi trường. Theo tôi, chính quyền cần lắp camera ở các điểm nóng rác thải và có biện pháp chế tài mạnh mẽ hơn để răn đe", ông Khương nói.

Theo bà Nguyễn Thị Luyến - giám đốc Công ty Viet Contact Travel (Hà Nội), Phú Quốc đang phát triển du lịch mạnh mẽ.

Hệ thống nhà hàng, khách sạn 4 - 5 sao mọc lên nhiều, cơ sở hạ tầng được đầu tư bài bản, đã giúp Phú Quốc thu hút nhiều khách quốc tế là người Ấn Độ, Hàn Quốc, Trung Quốc... đến du lịch.

"Do vậy, chúng tôi hy vọng Phú Quốc có những giải pháp xử lý về vấn đề rác thải và nước thải vì trên đường hay các điểm vui chơi vẫn còn thấy rác thải, bọc ni lông nằm vương vãi trên bãi biển nhiều.

Tôi nghĩ Phú Quốc cần có chiến dịch xanh, dọn rác đổi quà, mang đến môi trường xanh cho du khách trải nghiệm", bà Luyến góp ý.

Ông Huỳnh Văn Định - trưởng Phòng NN&MT TP Phú Quốc - chia sẻ để xây dựng hình ảnh TP Phú Quốc văn minh, hiện đại và bảo vệ môi trường biển đảo, thời gian qua chính quyền Phú Quốc đã bố trí nhiều thùng rác ở các điểm công cộng và ra quân dọn dẹp, thu gom rác thải sinh hoạt ven sông, suối và ở các bãi biển.

Phong trào "Ngày vì môi trường Phú Quốc" đã được cán bộ, công chức, viên chức, doanh nghiệp và người dân địa phương hưởng ứng tích cực. Ngoài ra, Phú Quốc cũng phối hợp với đơn vị liên quan xây dựng các trạm tập kết rác ở các xã phường và chương trình giờ vàng đổi rác lấy quà, xây dựng đề án phân loại rác tại nguồn...

Địa phương cũng khuyến khích người dân và du khách hạn chế sử dụng rác thải nhựa và cam kết giảm 30% rác thải nhựa ra môi trường đến năm 2030. "Về chế tài, trong năm 2024, TP đã xử phạt hành chính 5 vụ vi phạm về các vấn đề liên quan môi trường, xả nước thải ra môi trường, với tổng số tiền hơn 270 triệu đồng.

Nếu cơ sở kinh doanh hoặc người dân chưa thực hiện tốt vệ sinh môi trường, chúng tôi sẽ đề xuất xử lý nghiêm đúng theo quy định pháp luật", ông Định nói.

Người dân và doanh nghiệp chung tay giảm rác thải nhựa

Ông Vũ Văn Khương - tổng giám đốc Công ty CP Tàu cao tốc Phú Quốc, đơn vị đang khai thác 16 chuyến tàu cao tốc kết nối TP Rạch Giá, TP Hà Tiên và TP Phú Quốc, phục vụ hàng nghìn lượt hành khách mỗi ngày - cho biết với số lượng khách mỗi chuyến lên đến 250 khách vào các dịp lễ Tết, hàng nghìn chai nhựa sử dụng một lần có thể bị thải ra môi trường nếu không có giải pháp thay thế kịp thời.

Do đó, đơn vị chủ động chuyển đổi hình thức phục vụ nước uống trên tàu cao tốc.

Từ đầu năm 2025, tàu cao tốc Phú Quốc Express đã ngưng sử dụng nước suối đóng chai nhựa, thay thế bằng nước bình lớn kết hợp với ly giấy dùng một lần.

"Không chỉ chú trọng đến việc giảm rác thải nhựa, đội tàu của đơn vị còn được đầu tư trang thiết bị hiện đại và sử dụng động cơ MTU (Đức) - loại động cơ tối ưu về hiệu suất và giảm thiểu khí thải ra môi trường, mang lại trải nghiệm vận hành êm ái, an toàn và thân thiện hơn với sinh thái biển, góp phần gìn giữ và phát triển hình ảnh du lịch Phú Quốc theo hướng xanh, sạch và bền vững", ông Khương nói.

Còn ông Trần Quốc Châu - giám đốc khối vận hành khách sạn Radisson Blu ở Phú Quốc - cho rằng việc giảm sản phẩm nhựa (ly nhựa, ống hút nhựa...) để chuyển sang sử dụng các sản phẩm thân thiện với môi trường sẽ làm cho chi phí vận hành ở khách sạn lên cao.

Tuy nhiên, đơn vị xem đây là trách nhiệm nhằm góp sức bảo vệ môi trường du lịch biển, đảo ở Phú Quốc. "Khi chuyển đổi sang sử dụng ly giấy, ống tre, du khách đến trải nghiệm sẽ cảm nhận được sự gần gũi, an toàn và ấn tượng với môi trường du lịch xanh ở Phú Quốc", ông Châu nói.

Theo ông Nguyễn Lê Quốc Toàn - phó chủ tịch UBND TP Phú Quốc, hưởng ứng Ngày vì môi trường Phú Quốc, hưởng ứng Tuần lễ biển và hải đảo Việt Nam và Ngày Đại dương thế giới năm 2025, địa phương đã có kế hoạch đồng loạt ra quân, gồm 100 người là các đơn vị, đoàn thể, lực lượng vũ trang (Vùng cảnh sát biển 4, Vùng 5 Hải quân...) và cán bộ, viên chức, người dân sẽ làm vệ sinh tại công viên Bạch Đằng, Dinh Cậu... và các khu vực công cộng ở trên đảo.

"Thời gian qua, chúng tôi khuyến cáo khuyến khích các cơ sở kinh doanh dịch vụ thực hiện vệ sinh, thu gom rác để đúng nơi quy định và giảm thiểu sử dụng sản phẩm nhựa để bảo vệ môi trường", ông Toàn nói.