Ông Vũ Văn Tiền nhắc kỳ tích của Đại Dũng, các doanh nhân hiến kế lập liên minh để nâng tỷ lệ nội địa hóa

"Nếu cả nước vẫn chỉ nhập khẩu và phụ thuộc công nghệ bên ngoài thì chúng ta mãi mãi chỉ đi theo sau." - bà Trần Thị Thu Trang - Chủ tịch HĐQT kiêm Tổng giám đốc CTCP Công nghệ Thế hệ mới Hanel PT nói

Sáng ngày 1/10, Phiên họp chuyên đề Ủy ban III về công nghiệp, sản xuất, chế biến, chế tạo trong khuôn khổ Toàn cảnh Kinh tế tư nhân Việt Nam 2025 (ViPEL 2025) đã diễn ra với sự tham gia của các thành viên chủ chốt và hội viên Ủy ban III thuộc ViPEL; Lãnh đạo hiệp hội và doanh nghiệp tiêu biểu lĩnh vực sản xuất – chế biến.

Phát biểu tại phiên họp, ông Vũ Văn Tiền - Chủ tịch HĐQT Tập đoàn Geleximco nhắc đến mục tiêu tăng trưởng hai con số của Việt Nam. Theo ông Tiền, muốn vậy phải đẩy mạnh xuất khẩu, với lực lượng chính là các doanh nghiệp vừa và nhỏ, cùng hàng triệu người dân làm nông-lâm, thủy sản.

Ông Tiền chia sẻ, mười năm nay, ngành thủy sản đã vượt lên trên 10 tỷ USD nhờ sự đồng lòng, làm đúng sản phẩm thị trường cần.

Về công nghệ sinh học, bao gồm nông-lâm nghiệp, thủy hải sản, và đặc biệt là các chế phẩm sinh học (thuốc kháng sinh, thuốc chữa bệnh) không gây ô nhiễm. Kèm theo đó là bài toán cải tạo đất và xử lý môi trường. Ông Tiền nhấn mạnh, xử lý nước thải là một vấn đề lớn. Các nhà máy giấy hiện nay rất ô nhiễm, không phải họ không muốn xử lý, mà là không có cách.

Ông Đỗ Trí Tuấn - Phó Tổng Giám Đốc Tập đoàn Đại Dũng nêu ý kiến rằng làm về chế tạo thì phải có định hướng về nội địa hóa. Doanh nghiệp đang tập trung xuất khẩu, nhưng cũng cần nội địa hóa sản phẩm "Made in Vietnam". Làm sao để nâng cao tỷ lệ nội địa hóa cho đầu vào của các sản phẩm phục vụ chính các dự án của chúng ta như sắt, thép hay các nguyên vật liệu khác, giảm nhập khẩu. Đồng thời, các ngành công nghiệp hỗ trợ đi theo cũng sẽ phát triển lên.

Ông Vũ Văn Tiền chia sẻ, ông thấy Đại Dũng là một sự thật rất bất ngờ về doanh nghiệp Việt Nam. Đại Dũng làm vòm thép 24.000 tấn rồi lại đảm nhận làm dự án 700 triệu USD tại Saudi Arabia.

Theo ông Tiền, "Trí tuệ, ý tưởng chúng ta có, nhưng hành động thế nào trong hoàn cảnh khó khăn ấy. Trước đây cha ông vẫn làm được, đến giờ này chúng ta quá thuận lợi, không làm được gì thì ko có gì để nói và chúng ta còn trẻ hơn, khỏe hơn. Thanh niên mà không làm được là rất chậm."

Phạm Thị Ngọc Thuỷ - Giám đốc Văn phòng Ban Nghiên cứu Phát triển Kinh tế tư nhân (Ban IV) đưa ra ý kiến Ủy ban III có thể thành lập một Liên minh quyết tâm thúc đẩy mục tiêu gia tăng tỷ lệ nội địa hóa và phát triển công nghiệp phụ trợ bằng giá trị Việt, và đặt ra mục tiêu rõ ràng trong 5 năm tới.

Đồng tình với ý kiến của bà Thủy, bà Trần Thị Thu Trang - Chủ tịch HĐQT kiêm Tổng giám đốc CTCP Công nghệ Thế hệ mới Hanel PT chia sẻ, bà làm về điện tử và bán dẫn, và bà nhận ra Việt Nam phải đi theo đường ngách, làm những cái khó mà thế giới không làm, thì mới phát triển được.

Với ngành chế tạo máy, để giúp doanh nghiệp Việt Nam, phải mạnh dạn đầu tư vào R&D, dám làm sản phẩm cuối, không nhập khẩu thiết bị nữa. Phải sản xuất ra sản phẩm uy tín, có thương hiệu Việt Nam cho toàn cầu.

"Nếu cả nước vẫn chỉ nhập khẩu và phụ thuộc công nghệ bên ngoài thì chúng ta mãi mãi chỉ đi theo sau." - bà Trang nói

Bà Trang kêu gọi các doanh nghiệp liên minh với nhau để sản xuất máy móc phục vụ các ngành công nghiệp và nông nghiệp. Hiện nay, xuất khẩu thô của nông nghiệp Việt Nam vẫn chiếm 70-85%, tỷ lệ chế biến rất thấp so với Thái Lan, Trung Quốc. Theo bà Trang, chỉ cần nâng tỷ lệ chế biến của nông, thủy sản Việt Nam lên 10% thôi, chúng ta sẽ mang về 5-7 tỷ USD mỗi năm. Thất thoát sau thu hoạch cũng rất lớn, khoảng 3-4 tỷ USD mỗi năm.

Mục tiêu cuối cùng là biến Việt Nam thành "đầu bếp của thế giới", với các sản phẩm giá trị gia tăng cao, không còn xuất thô nữa.

Đồng quan điểm, ông Đinh Đức Thắng - Chủ tịch HĐQT CTCP Stavian Hóa chất cho biết, ngành công nghiệp chế biến, chế tạo rất rộng, rất nhiều lĩnh vực. Theo ông Thắng, để chọn ra một dự án tầm cỡ quốc gia lúc này rất khó, ông ủng hộ phương án thành lập "liên minh" sau đó đưa ra một số ý tưởng để cùng thực hiện.

Ông Hoàng Đức Vượng - Chủ tịch Vietcycle Corp - kiến nghị để phát triển công nghiệp phụ trợ, doanh nghiệp nước ngoài khi vào Việt Nam nên liên doanh để doanh nghiệp trong nước được học hỏi.

Anh Ngô Ngọc Khánh - Phó Chủ tịch Liên minh Hỗ trợ công nghiệp Việt Nam (VISA) cũng đồng tình rằng nên tăng tỷ lệ nội địa hóa. Ông nêu quan điểm, nếu lập ra một liên minh thì phải có sự tham gia của chính các doanh nghiệp FDI lớn. Nếu họ tham gia và chấp thuận, chúng ta mới thực sự tăng được tỷ lệ nội địa hóa. Kèm theo đó, phải có chính sách cụ thể, ví dụ như ưu đãi thuế VAT cho các doanh nghiệp Việt Nam bán được linh kiện vào các khu chế xuất để động viên họ.