Nỗ lực giúp Triều Tiên cứu chiến hạm 5.000 tấn

Một chiến hạm mới lớp Choe Hyon, mẫu tàu chiến lớn và hiện đại nhất trong lịch sử Triều Tiên, bị lật nghiêng vì sự cố trong quá trình hạ thủy tại xưởng đóng tàu ở thành phố cảng Chongjin hôm 21/5. Đây được coi là đòn giáng vào nỗ lực hiện đại hóa hải quân mà Triều Tiên đang theo đuổi, khiến lãnh đạo Kim Jong-un ra lệnh bằng mọi giá phải hoàn thành quá trình cứu con tàu trong tháng 6.

Để giúp con tàu nổi trở lại, các kỹ sư nước này phải làm việc dưới áp lực chưa từng có bởi cơn giận dữ hiếm khi được thể hiện công khai từ ông Kim. Đây được coi là thách thức rất lớn, bởi con tàu 5.000 tấn nằm ở vị trí chênh vênh, nửa trên cạn nửa dưới nước, khiến hoạt động cứu hộ trở nên phức tạp hơn rất nhiều so với trường hợp nó lật úp hẳn xuống nước hoặc đổ nghiêng trên cạn.

Do không sở hữu máy móc hiện đại để nâng con tàu lên, các kỹ sư Triều Tiên đã chọn một giải pháp thô sơ nhưng hiệu quả. Họ dùng những quả bóng hơi lớn và điều động hàng trăm nhân công tham gia vào quá trình trục vớt, theo các nhà phân tích và ảnh vệ tinh.

Hôm 5/6, hai tuần sau sự cố, ảnh vệ tinh cho thấy tàu khu trục dài hơn 143 m này đã trở lại tư thế thẳng đứng tại cảng Chongjin ở bờ biển phía đông bắc Triều Tiên. Nó nổi hoàn toàn cách bệ hạ thủy khoảng 180 m.

Hong Min, chuyên gia quân sự Triều Tiên thuộc Viện Thống nhất Quốc gia Hàn Quốc, trụ sở tại Seoul, cho hay ở hầu hết những nước phát triển, các kỹ sư sẽ dùng sà lan có cần cẩu khổng lồ để nâng và cân chỉnh lại con tàu.

Một phương pháp phổ biến khác là "parbuckling", dùng ròng rọc và dây cáp để dựng thẳng lại tàu bị lật nghiêng. Kỹ thuật này từng được áp dụng vào năm 2013 để cứu hộ du thuyền Costa Concordia dài 290 m bị lật sau khi va vào đá ngầm ở Giglio, Italy.

Theo đó, dây cáp sẽ được dùng để dần kéo con tàu về vị trí thẳng, trong khi các bồn kim loại khổng lồ được hàn vào phần thân còn nổi của tàu. Những bồn chứa này dần được bơm đầy nước, làm tăng lực xoay và giúp tàu trở về vị trí ban đầu.

Có vẻ như các kỹ sư Triều Tiên không sở hữu những máy móc hay nguồn lực hiện đại như vậy. 38 North, trang tin chuyên theo dõi hoạt động tại Triều Tiên, dẫn lời các chuyên gia cho hay nỗ lực cứu khu trục hạm bị lật là "một quá trình thủ công".

Ảnh vệ tinh ngày 29/5 cho thấy hàng trăm người xếp thành nhiều hàng dài trên cầu cảng, cùng với những sợi dây cáp nối vào con tàu, cho thấy họ dường như đã dùng sức người để bắt đầu kéo tàu thẳng đứng trở lại. Hiện chưa rõ Triều Tiên có sử dụng xe cơ giới hỗ trợ nỗ lực cứu kéo này hay không, nhưng địa hình chật hẹp tại cảng có thể hạn chế phương thức này.

Ngoài ra, hơn 20 vật thể giống khí cầu cũng xuất hiện xung quanh thân tàu, mỗi quả dài gần 5 m, nhiều khả năng nhằm giúp tăng sức nổi. Giới chuyên gia suy đoán những chiếc phao cao su cũng có thể đã được sử dụng để giữ dây cáp nổi khi các kỹ sư quấn chúng quanh thân tàu.

Tuy nhiên, một trở ngại lớn là phần mũi tàu vẫn bị kẹt trên đường trượt sau khi hạ thủy thất bại. Nỗ lực kéo phần mũi tàu trên cạn có thể làm phần thân vỏ hư hại thêm, thậm chí có khả năng làm sống tàu bị vặn xoắn. Các kỹ sư Triều Tiên dường như đã phải tính toán rất kỹ rủi ro này khi lên kế hoạch cứu tàu.

Chuyên gia Hong Min cho biết họ có thể đã sử dụng một cần cẩu nổi để nâng phần mũi tàu lên, trong lúc phần còn lại của con tàu được kéo để dựng thẳng nó trở lại. Hình ảnh vệ tinh cho thấy một sà lan cần cẩu xuất hiện gần vị trí trước đó của mũi tàu.

Triều Tiên ngày 6/6 cho hay các chuyên gia đang kiểm tra con tàu và nó sẽ được đưa về thành phố Rason, cách đó 67 km, để sửa chữa trong 7 đến 10 ngày.

Truyền thông nhà nước Triều Tiên tuyên bố "việc phục hồi tàu khu trục sẽ được hoàn tất không chút sai sót" trước cuộc họp của đảng Lao động vào cuối tháng này.

Tuy con tàu đã được cứu, các chuyên gia Hàn Quốc hoài nghi về khả năng vận hành của nó. Một tàu chiến sau khi hạ thủy thường phải trải qua nhiều tháng thử nghiệm trên biển trước khi bàn giao cho hải quân và đây là quá trình mà các vấn đề của con tàu có thể bộc lộ sau nhiều ngày ngâm trong nước mặn.

Choi Il, cựu thuyền trưởng hải quân Hàn Quốc, nhận định sự cố lật tàu chiến đã phơi bày những thách thức mà Triều Tiên phải đối mặt khi hiện đại hóa hải quân.

"Toàn bộ sự việc liên quan đến con tàu, từ kỹ thuật hạ thủy ngang đến việc Triều Tiên phải dùng sức người kéo tàu đã cho thấy trở ngại lớn trong nỗ lực biến hải quân từ lực lượng ven bờ thành hạm đội hoạt động xa bờ", Choi nói.

Vũ Hoàng (Theo AFP, Reuters, AP)