Những chi tiết đáng kinh ngạc về các vết đen mặt trời đang hoành hành

TPO - Hệ thống camera có độ phân giải cao mới do Viện Vật lý thiên văn Leibniz Potsdam (AIP) phát triển cho Kính thiên văn Tháp Chân không (VTT), đặt tại Đài quan sát Teide ở Tenerife, đã tái tạo hình ảnh mặt trời với độ phân giải hình ảnh 8K lần đầu tiên. Những hình ảnh mới đáng kinh ngạc về bề mặt mặt trời cung cấp góc nhìn chưa từng có về các vết đen mặt trời và hoạt động của mặt trời.
![]() |
Hình ảnh có độ phân giải cao được phục hồi từ 100 lần phơi sáng riêng lẻ được chụp bởi hệ thống camera tiên tiến mới của Kính thiên văn Tháp Chân không.(Ảnh: R. Kamlah et al. 2025) |
VTT cung cấp cả trường nhìn rộng và độ phân giải không gian
Quan sát mặt trời thường phải đối mặt với sự đánh đổi giữa trường nhìn và độ phân giải. Kính thiên văn mặt trời lớn cung cấp hình ảnh có độ phân giải cao nhưng chỉ bao phủ được những khu vực hạn chế, trong khi các thiết bị nhỏ hơn có thể theo dõi toàn bộ đĩa mặt trời nhưng lại thiếu chi tiết.
Thế nhưng, VTT cung cấp cả trường nhìn rộng và độ phân giải không gian. Việc tích hợp hệ thống camera mới giúp tăng cường khả năng này, cho phép nghiên cứu toàn diện và chi tiết các vùng hoạt động của mặt trời.
Rolf Schlichenmaier, nhà khoa học tại Viện Vật lý Mặt trời (KIS) ở Freiburg, đơn vị vận hành VTT, cho biết: "Để hiểu rõ hơn về hoạt động của mặt trời, điều quan trọng không chỉ là phân tích các quá trình cơ bản của cấu trúc tinh tế và sự phát triển lâu dài của hoạt động toàn cầu bằng nhiều thiết bị khác nhau, mà còn phải nghiên cứu sự tiến hóa theo thời gian của từ trường ở các vùng hoạt động".
Hình ảnh độ phân giải 8K lần đầu tiên
Hệ thống camera mới sử dụng các kỹ thuật phục hồi hình ảnh tiên tiến, biên soạn 100 hình ảnh phơi sáng ngắn, mỗi hình ảnh có độ phân giải 8000x6000 pixel, được chụp ở tốc độ 25 khung hình/giây.
Quá trình này tạo ra hình ảnh được tái tạo với độ phân giải 8K, giảm thiểu hiệu quả các nhiễu loạn do bầu khí quyển Trái đất gây ra và đạt được độ phân giải không gian khoảng 100 km trên bề mặt mặt trời.
Theo tuyên bố, độ chính xác như vậy cho phép quan sát các quá trình năng động của mặt trời trong khoảng thời gian ngắn tới 20 giây.
Sử dụng công nghệ này, các nhà nghiên cứu đã thu được những hình ảnh có độ phân giải cao bao phủ các khu vực có đường kính lên tới 200.000 km, tức là khoảng một phần bảy đường kính mặt trời.
Đổi lại, các hình ảnh tiết lộ chi tiết phức tạp của các nhóm vết đen mặt trời, dòng plasma và cấu trúc từ trường kích hoạt các đợt bùng phát năng lượng mặt trời. Điều này không chỉ nâng cao hiểu biết của chúng ta về động lực học mặt trời phức tạp mà còn cung cấp thông tin chi tiết để cải thiện dự báo thời tiết vũ trụ.