Nhân chứng gần trăm tuổi kể chuyện ngày tiếp quản thủ đô

Ông Đỗ Đức Long, nguyên cán bộ Thành ủy Hà Nội, từng tham gia chỉ đạo công tác tiếp quản thủ đô tháng 10-1954, dù dẫn gần trăm tuổi, mắt mờ chân chậm, vẫn vẹn nguyên ký ức về những ngày thủ đô được giải phóng 70 năm trước.

Ông Đỗ Đức Long có mặt tại lễ khai mạc trưng bày chuyên đề Vang mãi khúc khải hoàn tại Di tích Nhà tù Hỏa Lò (Hà Nội) ngày 2-10.

Ký ức ngày đặc biệt

Đứng giữa những bức ảnh, tài liệu về Hà Nội kháng chiến năm 1946 và Hà Nội ngày tiếp quản 10-10-1954, ông Long không khỏi xúc động. Những ký ức về những ngày đặc biệt của Hà Nội 70 năm trước mà ông góp phần vào lại ùa về sống động như mới vừa hôm qua.

"Các cửa hàng buôn vải phố Hàng Ngang, Hàng Đào, Hàng Giấy, chợ Đồng Xuân... tấp nập người mua vải may cờ. Nhiều nhà dân, nhất là các nhà ở mặt đường, may cờ đỏ sao vàng để chuẩn bị treo ở cửa.

Người dân còn làm cổng chào trên các đầu ô, đầu phố, treo ảnh Hồ Chủ tịch để đón đoàn quân chiến thắng trở về. Nam, phụ, lão, ấu, ai ai lòng cũng nô nức đón chờ một thời đại mới của đất nước vừa mở ra trước mắt", ông Đỗ Đức Long nhớ lại.

Không khí ngày tiếp quản thủ đô được tái hiện sống động trong những bức ảnh, tài liệu trưng bày tại Di tích Nhà tù Hỏa Lò và hoạt cảnh tái hiện không khí náo nức may cờ, kết hoa của người dân Thủ đô chuẩn bị đón "lớp lớp đoàn quân kéo về".

Những bức ảnh quý và những dòng ký ức không quên

Trưng bày Vang mãi khúc khải hoàn còn tái hiện lại cuộc chiến 60 ngày đêm Quyết tử cho Tổ quốc quyết sinh của quân dân Hà Nội, và những tháng ngày kháng chiến sau đó, cho tới lúc thủ đô đón đoàn quân chiến thắng trở về.

Những bức ảnh quý ngày Hà Nội kháng chiến của Nguyễn Bá Khoản được giới thiệu như bức ảnh chụp pháo đài Láng chuẩn bị khai hỏa, mở đầu Toàn quốc kháng chiến tối 19-12-1946. 

Hay những bức ảnh chụp từ sau lưng đoàn quân Hà Nội đang đi trên đê sông Hồng rời thủ đô lên chiến khu kháng chiến.

Ngoài hình ảnh, hiện vật, trưng bày còn mang tới nhiều tư liệu quý về ngày toàn quốc kháng chiến ở Hà Nội qua những trang viết của ông Đỗ Văn Đa, chiến sĩ chiến đấu ở pháo đài Láng tối 19-12-1946 và Trung tướng Vương Thừa Vũ - người dẫn đầu đoàn quân về tiếp quản thủ đô ngày 10-10-1954.

Câu chuyện ba học sinh trường Chu Văn An sau nhiệm vụ cắm lá cờ Tổ quốc lên nóc Tháp Rùa ở hồ Gươm để mừng sinh nhật Chủ tịch Hồ Chí Minh vào tối 18-5-1948 để rồi sau đó bị bắt và bị sát hại, hy sinh là một câu chuyện xúc động khác tại trưng bày.

Những người yêu thích lịch sử có thể xem trưng bày tại Di tích Nhà tù Hỏa Lò tới ngày 6-11.