Nhà Trắng gây sức ép với các “thành phố trú ẩn”

Chính quyền của Tổng thống Mỹ Donald Trump công bố danh sách những "thành phố trú ẩn" và yêu cầu họ xem xét lại chính sách bảo vệ người nhập cư bất hợp pháp.

Hãng AP ngày 30.5 đưa tin Bộ An ninh nội địa Mỹ (DHS) vừa công bố danh sách hơn 500 "khu vực trú ẩn" trên cả nước bị cho là cản trở thực thi pháp luật về nhập cư, gây trở ngại cho chính sách của Tổng thống Donald Trump về trục xuất hàng loạt người nhập cư lậu. DHS cho biết mỗi địa phương sẽ nhận thông báo chính thức về việc bị chính phủ liên bang cho rằng họ bất tuân luật pháp. "Những chính trị gia tại các thành phố trú ẩn này đang gây nguy hiểm cho người dân Mỹ và lực lượng thực thi pháp luật của chúng ta, nhằm bảo vệ những người nhập cư lậu, tội phạm hung bạo", Bộ trưởng DHS Kristi Noem chỉ trích.

Nguồn gốc "trú ẩn"

Chưa có một định nghĩa rõ ràng về "thành phố trú ẩn" hay "khu vực trú ẩn". Theo tờ The Guardian, các địa phương này thường cấp căn cước đô thị và giấy phép lái xe cho người nhập cư không giấy tờ, đảm bảo họ có quyền tiếp cận bình đẳng với các nguồn lực địa phương như giáo dục và ngân hàng thực phẩm. Một số địa phương hạn chế hợp tác với Cơ quan Thực thi di trú và hải quan (ICE), cấm lập các trung tâm giam giữ người nhập cư, cấm cảnh sát hỏi về tình trạng nhập cư và cấm các nhân viên ICE vào các trại giam mà không có lệnh của tòa án.

Vào năm 1979, cảnh sát Los Angeles là cơ quan cảnh sát đầu tiên ở Mỹ công bố lệnh cấm các quan chức địa phương hỏi về tình trạng nhập cư của người dân. Tuy nhiên, theo tờ The Conversation, đến thập niên 1980 thì xu hướng "thành phố trú ẩn" mới lan rộng, khi hàng trăm ngàn người từ một số nước Trung Mỹ di cư đến Mỹ để tránh bạo lực, nội chiến ở quê nhà. Vào năm 1985, một số địa phương tại bang California cam kết rằng các quan chức, cảnh sát sẽ không báo cáo với cơ quan di trú nếu những người nêu trên tuân thủ pháp luật.

Để xác định, bắt giữ và trục xuất người nhập cư lậu, ICE đưa ra "yêu cầu tạm giữ", đề nghị cơ quan cảnh sát địa phương tiếp tục giữ đối tượng đang bị bắt cho đến khi ICE có thể tiếp nhận và tiến hành các bước trục xuất. Một số địa phương tuân thủ, nhưng một số nơi như bang California chỉ hợp tác khi đối tượng liên quan phạm tội hình sự bạo lực.

Cuộc chiến pháp lý

Ngay khi trở lại Nhà Trắng vào tháng 1, ông Trump đã nhắm ngay đến các "thành phố trú ẩn", cam kết cắt giảm nguồn tài trợ liên bang và nỗ lực xóa bỏ xu hướng đó, nhằm siết quản lý về nhập cư. Tuy nhiên, "cuộc chiến" của ông gặp phải một số trở ngại, trong đó có việc một thẩm phán hồi tháng trước ra phán quyết rằng chính quyền liên bang không thể từ chối cấp ngân sách cho những địa phương trên. Phán quyết được đưa ra sau khi nhiều địa phương khởi kiện, trong đó có TP.San Francisco và hạt Santa Clara ở bang California, cùng hơn 10 địa phương khác.

Bất chấp phán quyết trên, ông Trump ngày 28.4 ký sắc lệnh chỉ đạo các cơ quan liên quan xây dựng cơ chế nhằm ngăn người nhập cư không có giấy tờ nhận các phúc lợi công cộng liên bang. Sắc lệnh còn đề cập việc sẽ phạt các trường đại học nếu họ cung cấp mức học phí trong bang cho sinh viên không có giấy tờ hợp pháp. Cùng ngày, ông ký một sắc lệnh khác yêu cầu truy cứu trách nhiệm các quan chức tiểu bang và địa phương cố ý chỉ đạo hành vi cản trở luật pháp. Nhiều địa phương đã kiện chính phủ liên bang về các sắc lệnh trên.