Nhà nghiên cứu âm nhạc Đặng Hoành Loan qua đời

Theo thông tin từ gia đình, ông Đặng Hoành Loan mất vào 2h15 ngày 3/6. Lễ viếng ông diễn ra lúc 7h30-9h ngày 5/6 ở Nhà tang lễ quận Cầu Giấy, lễ truy điệu và đưa tang được tổ chức vào 9h cùng ngày. Thi hài ông được an táng tại công viên nghĩa trang Thiên Đức.

Nghệ sĩ Mai Tuyết Hoa - người được coi là truyền nhân của nghệ nhân hát xẩm Hà Thị Cầu - gọi nhà nghiên cứu Đặng Hoành Loan là ''thầy''. Sau tốt nghiệp đại học, chị từng có thời gian làm việc ở Viện Âm nhạc (cơ quan trực thuộc Học viện Âm nhạc Quốc gia Việt Nam), được ông hướng dẫn, đồng hành ông ở một số cuộc điền dã để tìm hiểu âm nhạc truyền thống của dân tộc.

Theo Mai Tuyết Hoa, trong công việc, nhà nghiên cứu nghiêm túc và khó tính. Ông có công lớn khi đệ trình hồ sơ khoa học về bộ môn ca trù lên UNESCO, thực hiện nhiều công trình nghiên cứu âm nhạc dân tộc. ''Ông giống như kho tàng sống về lĩnh vực này'', nghệ sĩ nói. Đời thường, ông hào sảng, lãng tử, được nhiều người quý mến. Với lớp trẻ, ông gần gũi như người cha, người chú trong gia đình.

Nhà nghiên cứu âm nhạc Đặng Hoành Loan sinh năm 1943 tại thị xã Hà Đông, nay thuộc Hà Nội. Năm 1963, ông tốt nghiệp khoa nhạc cụ dân tộc Trường Âm nhạc Việt Nam (nay là Học viện Âm nhạc quốc gia Việt Nam). Giai đoạn 1964-1975, ông chỉ huy dàn nhạc Đoàn Ca Kịch Liên khu 5. Từ năm 1976, ông là cán bộ nghiên cứu, sưu tầm Viện Âm nhạc. Năm 1996, ông giữ chức Phó Viện trưởng Viện Âm nhạc đến lúc nghỉ hưu.

Ông là người chỉ huy cuộc điền dã lớn nhất nước để tìm hiểu về loại hình ca trù, trực tiếp làm hồ sơ khoa học về Nghệ thuật ca trù của người Việt để trình UNESCO. Năm 2009, UNESCO đã ghi danh Ca trù là Di sản Văn hóa phi vật thể cần được bảo vệ khẩn cấp.

Những công trình nghiên cứu nổi bật của ông gồm: Tìm hiểu cấu trúc âm nhạc trong lớp Tuồng Võ Tam Tư, Một phác thảo về âm nhạc dân gian và cổ truyền Quảng Trị, Phát triển âm nhạc truyền thống - mục tiêu, kết quả và những tồn tại, Ca trù - những điều trông thấy.

Ngoài nghiên cứu - lý luận, ông Đặng Hoành Loan còn tham gia sáng tác nhạc với một số tác phẩm: Nghe kể H'Ri (nhạc múa), Suối đàn T’rưng hát (hòa tấu 20 đàn T'rưng), hai album Chuyện tình núi và sông và Dự cảm (2007). Ông đảm nhận phần âm nhạc cho năm vở kịch hát: Quạ thần và pho tượng đá, Trầu Cau, Chốn quan trường, Thiên kim tình hận, Phạm Công - Cúc Hoa.

Ông được tặng thưởng bằng khen của Chính phủ và huy chương 25 năm ngành văn hóa. Tháng 7/2023, nhà nghiên cứu nhận giải thưởng Trần Văn Khê.

Phương Linh