Nhà cổ 100 năm gắn với 'đại ca giang hồ' Sài Gòn: Kiến trúc có một không hai

Ngôi nhà cổ 100 năm của 'đại ca giang hồ' Tư Mắt ở TP.HCM gây ấn tượng với kiến trúc Đông - Tây giao thoa, vẫn giữ gần nguyên vẹn sau một thế kỷ.

Ẩn mình trong một con hẻm nhỏ ở Q.Tân Bình (TP.HCM), ngôi nhà cổ 100 năm tuổi từng gắn với tên tuổi 'đại ca giang hồ' Tư Mắt vẫn sừng sững với thời gian. Không chỉ nổi bật bởi lối kiến trúc Đông – Tây giao thoa, công trình này còn lưu giữ dấu ấn tâm linh đặc biệt, hiếm có giữa lòng đô thị Sài Gòn hiện đại.

Ngôi nhà cổ 100 năm gắn với cuộc đời đầy thăng trầm của ông Nguyễn Văn Trước, người được biết đến với biệt danh "đại ca Tư Mắt" trong giới giang hồ những năm đầu thế kỷ 20.

Sách Hảo hán Sài Gòn - Dân chơi Bến Nghé của tác giả Thượng Hồng có đoạn nhắc, khi xưa, ông làm thợ hớt tóc, rồi sau đó làm chủ tiệm, mở cửa hiệu hớt tóc tại số 200 đường Marins (đường Thủy Bình, sau đổi thành Đồng Khánh, hiện nay là Trần Hưng Đạo B, Q.5, TP.HCM). Thời đó, khắp vùng Sài Gòn -Chợ Lớn (và cả Nam Kỳ lục tỉnh) không ai không nghe danh "đại ca Tư Mắt", bởi ông là trùm giang hồ nổi tiếng trượng nghĩa.

Đến năm 50 tuổi, bỗng nhiên Tư Mắt rũ áo giang hồ, có lẽ do hối lỗi những gì mình đã gây ra trong suốt một thời gian dài, nên xin vào làm công quả ở chùa Giác Lâm, nay thuộc đường Lạc Long Quân, Q.Tân Bình.

Sau khi qua đời, ông có để lại cho gia đình ngôi nhà nằm tại đường Trần Văn Hoàng, Q.Tân Bình, TP.HCM ngày nay.

Ngôi nhà độc đáo với lối kiến trúc kiểu tân cổ điển, giao thoa giữa 2 trường phái Đông - Tây. Nhà được xây bằng bê tông cốt thép, chắc chắn. Đặc biệt, nhà có 4 mặt giống nhau, dãy hành lang cũng bao bọc 4 mặt với các cột bằng bê tông cốt thép theo kiểu Pháp.

Đặc biệt hơn và có lẽ duy nhất ở TP.HCM, đó là còn tồn tại ngôi nhà ở phía tầng thượng được xây dựng mô phỏng như Thánh thất Cao Đài. Trong đó là các cụm thờ hộ pháp ở 4 góc nhà. Trung tâm là bát quái đài thờ Thiên Nhãn và Ngọc Hoàng Thượng Đế. Phía sau bát quái đài là Thiên Phong Đường thờ các vị chức sắc trong đạo Cao Đài.

Ông Trần Trọng Hiền (62 tuổi), cháu đời thứ 4 của ông Tư Mắt, cho biết, hơn 60 năm sống trong nhà cổ được xây vào năm 1925 (đến nay là đúng 100 năm) nhưng chưa hề thấy nhà bị hư hại nhiều, thậm chí chưa từng được sửa chữa hay trùng tu lớn nào. Nhà dạng hình vuông, diện tích khoảng 200 m². Ngôi nhà chỉ cũ đi, rêu phong bám do yếu tố thời gian.