Người miền Tây mưu sinh: Lặn hụp vớt trùn chỉ giữa dòng nước đen ngòm

Bất chấp dòng nước đen ngòm, nồng nặc mùi hôi, đối mặt nhiều nguy hiểm… nhiều người miền Tây mưu sinh bằng cách bám trụ sông Maspero mỗi ngày để vớt trùn chỉ.

Nghề vớt trùn chỉ hình thành khi nhu cầu nuôi cá cảnh và ương cá giống tăng cao. Dụng cụ đơn sơ, công việc lặn ngụp kéo dài nhiều giờ, nhưng trở thành nguồn sống chính của không ít người miền Tây.

Lặn hụp bắt trùn chỉ dưới sông Maspero

Giữa trưa nắng gắt, trên sông Maspero (P.Sóc Trăng, TP.Cần Thơ - trước đây là TP.Sóc Trăng, Sóc Trăng), từng bóng người lặng lẽ mang theo chiếc vợt lưới cũ và thau nhựa cột ngang eo, dần "biến mất" dưới dòng nước ô nhiễm.

Ông Thạch Hạnh (48 tuổi, ngụ P.Sóc Trăng, TP.Cần Thơ) cho hay: "Mỗi ngày, tôi chỉ làm buổi sáng hoặc lúc nước ròng, còn khi nước lớn thì nghỉ. Vất vả nhưng cũng kiếm được vài trăm ngàn, đủ lo cơm gạo cho nhà".

Theo ông Hạnh, để tìm được trùn chỉ, người thợ phải quan sát kỹ màu nước và lớp bùn. Nước đục, bùn mịn thì chắc chắn có trùn. Nơi nào càng ô nhiễm thì trùn càng nhiều.

Khi đã định được điểm có trùn, ông Hạnh đặt vợt xuống, ngụp mình dưới dòng nước ngập tới cổ, hai tay bới từng mảng bùn, lùa vào vợt. Vớt lên, ông lắc mạnh để bùn trôi bớt, chỉ còn lại lớp trùn đỏ hồng lẫn bùn đen. Mỗi mẻ trùn đổ vào thau, tích góp dần thành "chiến lợi phẩm" của một buổi mưu sinh.

Cũng mưu sinh bằng nghề vớt trùn chỉ, ông Thạch Hoàng (65 tuổi) cho biết, một ngày ông có thể vớt được 2 - 3 kg trùn, giá bán khoảng 140.000 đồng/kg. "May mắn thì kiếm trên dưới 500.000 đồng, ít thì cũng vài trăm. Nhưng cực lắm, xuống nước mấy tiếng, người rã rời", ông Hoàng chia sẻ.

Hiểm nguy rình rập

Cái giá của nghề không chỉ là mồ hôi. Dòng sông Maspero ô nhiễm khiến người vớt trùn chỉ thường xuyên đối mặt với nguy cơ bệnh ngoài da, nhiễm trùng.

"Nước đen kịt, mùi hôi rất khó chịu, ngâm mình lâu dễ nổi mẩn ngứa. Dưới đáy còn đầy mảnh chai, gạch đá, sắt vụn… chỉ cần sơ ý là chảy máu", ông Hoàng nói.

Không ít người kể, những ngày mưa lớn, nước chảy xiết cuốn trôi cả ổ trùn, khiến việc tìm trùn chẳng khác nào "mò kim đáy bể". Có hôm lặn cả buổi chẳng vớt được bao nhiêu, đành tay trắng về nhà.

Ông Hạnh bộc bạch: "Xuống nước mới biết nguy hiểm, nhưng vì mưu sinh phải chịu. Lúc đầu còn thấy rùng mình, lâu dần cũng quen. Chỉ mong sức khỏe còn thì còn làm, miễn sao lo được cho gia đình".

Thu nhập 200.000 - 500.000 đồng mỗi ngày là khoản tiền đáng kể so với nhiều lao động phổ thông. Nhưng để có được số tiền ấy, những người miền Tây này phải đánh đổi sức khỏe, thậm chí cả sự an toàn.

Trớ trêu thay, loài trùn chỉ nhỏ bé màu đỏ hồng, vốn sống khỏe trong môi trường ô nhiễm, lại trở thành "cần câu cơm" cho hàng chục hộ gia đình ven sông. Đây cũng là nguồn thức ăn quan trọng cho cá cảnh, cá giống nên luôn có thương lái đến mua đều đặn.

Hiện, dọc sông Maspero có khoảng 5 - 6 người bám trụ với nghề này. Họ lang bạt hết đoạn sông này sang đoạn khác, chỉ cần nơi nào có bùn mịn, nước đen là lập tức thả vợt. Giữa dòng nước ô nhiễm, những bóng người gầy guộc lặn hụp, thỉnh thoảng nhô lên với chiếc vợt nặng bùn, tạo nên khung cảnh khiến bất kỳ ai chứng kiến cũng chạnh lòng.

Mỗi mẻ trùn chỉ đỏ au đổ vào thau không chỉ là nguồn sống, mà còn là minh chứng cho nghị lực, sự nhẫn nại và cả sự đánh đổi của những phận đời lam lũ, những người miền Tây mưu sinh nơi đáy sông Maspero.