Người lớn tuổi 'nghiện' video AI: Giải trí tiện lợi nhưng tiềm ẩn rủi ro

Nếu trước đây phụ huynh thường xem bóng đá hay phim dài tập, thì nay nhiều người chuyển sang nghe video review phim, kể chuyện hay cả những vụ án dài kỳ. Để tìm hiểu, phóng viên đã phỏng vấn một số người lớn tuổi.

Giải trí đơn giản, dễ tiếp cận

Bà Đặng Thị Trang (60 tuổi, ngụ TP.HCM) cho biết: “Vừa nấu ăn hay làm việc nhà, tôi vẫn có thể để điện thoại bên cạnh, lâu lâu ngoái qua coi. Giọng đọc thì gần gũi, nội dung lại sát với thực tế nên dễ thích”.

Với nhiều người, các video ngắn gọn, súc tích giúp tiết kiệm thời gian hơn so với việc theo dõi phim dài tập.

Ông Lê Phú (58 tuổi, ngụ TP.HCM) thì nhìn nhận: “Ở không cũng buồn. Đặc biệt phụ nữ tò mò lắm, mấy cái ‘chuyện lạ có thật’, ‘không thể tin được’ dễ hút người ta vô xem”.

Nhiều khán giả lớn tuổi còn tận dụng thời gian rảnh để xem, chẳng hạn như lúc chờ cuốc xe, vừa giải trí vừa giết thời gian. Điều này lý giải vì sao dạng video kể chuyện, review phim hay “chuyện lạ” ngày càng thu hút.

Khoảng trống trong nhận thức về nội dung AI

Tuy nhiên, phần lớn người xem không chú ý đến việc video được tạo ra bởi con người hay trí tuệ nhân tạo (AI). Bà Trang thẳng thắn chia sẻ: “Mở lên coi thôi chứ không để ý ai tạo ra”. Một người khác cũng tin rằng: “Cái này chắc con người làm chứ, cũng công phu đó”. Điều này cho thấy sự hạn chế trong việc phân biệt nguồn gốc nội dung, từ đó dễ dẫn tới những hiểu lầm khi tiếp nhận thông tin.

Việc không phân biệt được đâu là nội dung thật hay giả cũng khiến người lớn tuổi dễ rơi vào các “bẫy lừa” trên mạng. Nhiều video có thể được dựng lên nhằm dẫn dắt cảm xúc, gắn kèm quảng cáo sai sự thật hoặc thậm chí lừa đảo tài chính. Khi tiếp nhận mà không kiểm chứng, họ có thể bị ảnh hưởng niềm tin, thậm chí mất tiền oan từ những chiêu trò lợi dụng sự tò mò và thói quen xem giải trí của mình.

Phụ huynh của phóng viên thực hiện bài báo này cũng từng bị lừa vì tin vào video AI. Khi thấy video về một giống dưa được giới thiệu là giống mới cho trái sai trĩu cành, trồng 1 tháng là có thu hoạch với phần hình ảnh (do AI tạo) cả ruộng dưa đều tăm tắp và đúng là sai trĩu thật; phụ huynh đã không ngần ngại đặt mua ngay giống dưa này. Kết quả là trồng cả mấy tháng nhưng chẳng có hạt giống nào nảy mầm.

Trong bối cảnh AI ngày càng tham gia sâu vào sản xuất nội dung, việc người xem không nhận ra sự khác biệt có thể khiến họ tiếp nhận những video thiếu tính chính xác hoặc chiều sâu như thể đó là sự thật. Đây là vấn đề cần được lưu tâm, bởi thói quen giải trí tưởng chừng vô hại có thể ảnh hưởng đến cách nhìn nhận và đánh giá thông tin.

Dù AI mang đến sự tiện lợi, giúp người lớn tuổi có thêm một hình thức giải trí phù hợp, nhưng việc ý thức được nguồn gốc và chất lượng nội dung vẫn rất quan trọng. Có hình thức giải trí phù hợp với lứa tuổi là điều tốt, nhưng nếu biết cách lựa chọn và đánh giá chính xác nội dung, người xem sẽ nhận được nhiều giá trị hơn.