Người Jakarta tranh cãi về lệnh cấm thịt chó

Indonesia là một trong số các quốc gia cho phép bán thịt chó mèo, song phong trào phản đối thịt chó những năm gần đây lan rộng. Phần đa dân số Indonesia theo đạo Hồi và không ăn thịt chó, song loại thức ăn này lại phổ biến trong một số cộng đồng khác.

Giới chức Jakarta ngày 25/11 công bố lệnh cấm buôn bán và tiêu thụ động vật có khả năng truyền bệnh dại, trong đó có chó, mèo, dơi, khỉ và cầy hương. Lệnh cấm dự kiến có hiệu lực sau nửa năm nữa và được các nhóm bảo vệ động vật hoan nghênh.

"Đây là ví dụ thực tế và cam kết thực sự của chính quyền Jakarta, đồng thời thúc đẩy phúc lợi cho động vật", Merry Ferdinandez, thành viên nhóm Indonesia Không Thịt chó (DMFI), tổ chức vận động hành lang cho quyết định trên, cho biết.

Bà Ferdinandez nói lệnh cấm chưa được áp dụng cho các địa phương khác, nơi người dân vẫn ăn thịt chó, song có thể khuyến khích những động thái tương tự.

Tuy nhiên, Alfindo Hutagaol, cư dân Jakarta, lại cho rằng chính quyền thủ đô không nên đưa ra lệnh cấm như vậy. "Thượng đế tạo ra chúng để con người ăn", người đàn ông 36 tuổi nói. "Hãy nhìn nhận cả lợi ích mà loại thịt này mang lại, đừng chỉ nhìn vào mặt tiêu cực".

Sunggul Sagala, 43 tuổi, một người thường xuyên ăn thịt chó, cho rằng chính quyền không thể đột ngột xóa bỏ thói quen mang tính truyền thống này với vài nhóm cư dân. Một số cộng đồng Indonesia coi thịt chó là vị thuốc gia truyền để chữa sốt xuất huyết.

Một cuộc thăm dò được DMFI thực hiện năm 2021 cho thấy 93% người được hỏi phản đối buôn bán thịt chó và muốn cấm hoàn toàn hoạt động này. Tuy nhiên, thống kê năm 2022 của DMFI ước tính 9.500 con chó, chủ yếu là chó hoang bị bắt trên phố, được đưa từ vùng Tây Java đang có dịch chó dại đến Jakarta tiêu thụ.

Jakarta không ghi nhận bệnh dại từ năm 2004 và là một trong số 11 địa phương cấp tỉnh của Indonesia đạt được thành tựu này. Lệnh cấm mới được ban hành là một trong những nỗ lực để duy trì điều đó, theo Hasudungan Sidabalok, lãnh đạo cơ quan quản lý lương thực, hàng hải và nông nghiệp của Jakarta.

Dù không còn nhiều nơi công khai bày bán thịt chó như trước, 19 nhà hàng ở Jakarta vẫn phục vụ loại thịt này và ít nhất hai lò mổ vẫn hoạt động. Hasudungan bày tỏ hy vọng quy định mới sẽ giảm số lượng các cơ sở như vậy.

"Đây không phải bước đi dễ dàng vì thịt chó trở thành thói quen ăn uống và thậm chí là văn hóa ẩm thực của một số cộng đồng. Chúng tôi hy vọng có thể thay đổi điều này", ông nói. "Hành vi giết mổ và tiêu thụ thịt chó tiềm ẩn nguy cơ lây truyền bệnh dại cho người giết mổ hoặc khách hàng".

Khi lệnh cấm có hiệu lực, những người vi phạm có thể bị cảnh cáo hoặc thu hồi giấy phép kinh doanh. Ông Hasudungan cho biết chính quyền địa phương đang soạn thảo quy định để chi tiết hóa việc thi hành và xử phạt.

Luật pháp Indonesia về thực phẩm và chăn nuôi không cấm tiêu thụ thịt chó mèo một cách rõ ràng. Tuy nhiên, văn bản hướng dẫn do Bộ Nông nghiệp Indonesia ban hành năm 2018 cho biết thịt chó không được phân loại là thực phẩm.

Một số địa phương tại Indonesia đã ban hành lệnh cấm thịt chó và phạt một số người buôn bán mặt hàng này. Vào năm ngoái tại thành phố Semarang ở Trung Java, nơi cấm thịt chó từ năm 2022, giới chức chặn một xe tải chở 200 con chó tới lò mổ và bắt 5 người liên quan.

Việc chính quyền Jakarta tăng cường giám sát khiến các nhà hàng không còn công khai quảng cáo món ăn làm từ thịt chó, các chủ cửa hàng cũng không đề cập tới chúng khi nói chuyện với khách lạ. Thịt chó cũng không còn được bày bán công khai ngoài chợ.

Sunggul cho biết điều này dẫn tới việc chỉ có khách quen mới có thể mua được thịt chó và mặt hàng này giờ còn đắt hơn thịt bò. "Trước khi lệnh cấm có hiệu lực, việc mua thịt chó đã không khác gì ma túy", ông nói.

Giới chức Jakarta chưa đưa ra kế hoạch xử lý những con chó nuôi lấy thịt mà không có người mua. Hàn Quốc gần đây cũng thông qua luật cấm thịt chó, dự kiến có hiệu lực vào năm 2027, khiến các thương nhân thả rông những con chó không thể bán đi hay được nhận nuôi.

Alfindo cho rằng những người muốn ăn thịt chó có thể đi bắt chó hoang ở Jakarta để làm thịt nếu lệnh cấm buôn bán có hiệu lực. "Chính quyền nên xem xét lại chính sách này", Alfindo nói sau khi ăn xong bữa cơm với thịt chó nướng và sốt sambal.

Nguyễn Tiến (Theo AFP)