Ngồi sai tư thế suốt nhiều năm, bạn không chỉ đau lưng mà còn… thấp đi?

Ngồi sai tư thế khi làm việc, cúi đầu dùng điện thoại, vắt chéo chân hàng giờ... là những thói quen phổ biến tưởng như vô hại, nhưng đang âm thầm "bào mòn" cơ thể người hiện đại.

Không chỉ gây mỏi vai, đau lưng, lệch khớp, nhiều người còn bị gù lưng, vẹo cột sống, thậm chí là... thấp đi mà không hề hay biết. Trong bối cảnh đó, những công nghệ giúp phát hiện và hiệu chỉnh tư thế sớm đang trở thành cứu cánh cho sức khỏe cơ xương – khớp của người trẻ.

Chị Ngọc Anh, 32 tuổi, trưởng phòng marketing tại một tập đoàn đa quốc gia, không ngờ mình lại trở thành "bệnh nhân" khi đang ở đỉnh cao sự nghiệp. "Mỗi sáng thức dậy, cổ tôi cứng đờ như gỗ, hai vai nặng trịch như đeo đá. Đi khám thì bác sĩ kết luận tôi bị thoái hóa đốt sống cổ giai đoạn đầu – căn bệnh tưởng chỉ có ở người già", chị chia sẻ.

Không chỉ người trưởng thành, tình trạng sai lệch tư thế cũng đang âm thầm tấn công giới trẻ, đặc biệt là học sinh, sinh viên – nhóm dành nhiều thời gian ngồi học và sử dụng thiết bị điện tử. Tấn Dũng, sinh viên năm 4 kể lại: "Mấy năm cấp 3, em thường ngồi học và chơi game liên tục, toàn cúi đầu, gập vai. Vào đại học, em mới nhận ra vai mình lệch, đầu nghiêng hẳn sang một bên. Bạn bè còn tưởng em bị vẹo bẩm sinh".

Theo một nghiên cứu gần đây, sau đại dịch Covid-19, tỉ lệ trẻ em đô thị có nguy cơ lệch vai, vẹo cột sống hoặc dáng đi bất thường là hơn 50%, phần lớn nguyên nhân bắt nguồn từ tư thế ngồi học sai, đeo ba lô lệch vai hoặc sử dụng thiết bị điện tử quá mức.

Trước thực trạng đó, những công nghệ hỗ trợ chăm sóc sức khỏe cơ xương – khớp đang thu hút sự quan tâm đặc biệt. Một trong số đó là hệ thống ExBody Scan, công nghệ ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI) vào việc phân tích tư thế và hiệu chỉnh vận động, đang được triển khai tại California Fitness & Yoga.

Chị Ngọc Anh, sau khi được giới thiệu đến trải nghiệm công nghệ này, cho biết: "Chỉ trong 2-3 phút quét, hệ thống đã chỉ ra đầu tôi chúi về trước 5cm, vai phải thấp hơn vai trái 1.5cm và xương chậu bị lệch. Những con số rất cụ thể khiến tôi choáng – vì không nghĩ cơ thể mình đã bị 'biến dạng' đến vậy chỉ vì thói quen ngồi làm việc."

ExBody Scan hoạt động như một "máy chụp CT phiên bản thể thao", sử dụng camera 3D kết hợp với thuật toán AI để ghi nhận chính xác đến từng milimet sai lệch trong tư thế cơ thể. Dữ liệu thu được sau đó được phân tích để xây dựng chương trình Corrective Exercise – Tập luyện hiệu chỉnh hỗ trợ đưa hệ cơ – xương – khớp về đúng trục.

Điểm đặc biệt của phương pháp này là không yêu cầu tập nặng hay thực hiện các động tác phức tạp. Người tập chủ yếu thực hiện những bài vận động nhẹ nhàng: kéo dây kháng lực, lăn bóng, điều chỉnh hơi thở, tư thế ngồi – đứng – đi đúng. Tuy đơn giản, nhưng nếu kiên trì, các bài tập này có thể cải thiện một phần nguyên nhân gây đau mỏi, lệch khớp, hỗ trợ phục hồi chức năng vận động một cách bền vững.

Không chỉ phòng bệnh, còn có thể... tăng chiều cao

Ít ai biết rằng, tập luyện hiệu chỉnh tư thế còn giúp cải thiện vóc dáng và chiều cao. Theo chuyên gia thể hình tại California Fitness: "Nhiều người không thấp, họ chỉ đang đứng sai cách. Khi cơ thể được đưa về đúng trục cột sống, cơ bắp và khớp xương không còn bị chèn ép hay lệch lạc, chiều cao thực tế sẽ được 'trả lại'."

Kết quả này đến từ việc giải phóng áp lực đè nén lên cột sống và giúp cơ thể giãn nở theo chiều dọc, điều đặc biệt có ý nghĩa với người trẻ ở giai đoạn cuối tăng trưởng, hoặc người trưởng thành có thể trạng lưng gù, cột sống cong.

Đồng hành cùng người tập là đội ngũ Huấn luyện viên Sức khỏe được cấp chứng chỉ bởi NASM (National Academy of Sports Medicine) – tổ chức đào tạo hàng đầu thế giới trong lĩnh vực huấn luyện thể hình, phục hồi và cải thiện chức năng vận động. Với nền tảng chuyên môn chuẩn quốc tế, các HLV có thể đọc dữ liệu từ hệ thống ExBody Scan, đánh giá chính xác cấu trúc cơ thể và từ đó thiết kế chương trình cá nhân hóa phù hợp cho từng người.

Chị Anh Thơ, 27 tuổi, nhân viên văn phòng – một trong những người đã tập hiệu chỉnh tại California Fitness – chia sẻ: "Tôi chưa bao giờ nghĩ chỉ vài động tác nhẹ nhàng lại giúp hết đau lưng sau nhiều năm. Quan trọng hơn là tôi học được cách ngồi đúng, đứng đúng và đi đúng – những điều tưởng chừng rất nhỏ nhưng lại thay đổi hẳn cảm giác cơ thể".

Theo anh Gerry Chong, chuyên gia về Y học Thể thao và Phục hồi chức năng tại California Fitness: "Xu hướng tích hợp AI trong chăm sóc sức khỏe đang "cách mạng hóa" cách chúng ta phòng ngừa bệnh tật. Thay vì đợi đến khi đau mới chữa, AI giúp phát hiện từ sớm các sai lệch tư thế, nhiều khi còn chưa biểu hiện thành triệu chứng".

"Quan trọng hơn, khi AI phân tích đến từng chi tiết nhỏ nhất, chúng ta có thể điều chỉnh tư thế kịp thời – không chỉ để giảm nguy cơ bệnh tật, mà còn để cải thiện vóc dáng, tăng sự tự tin và nâng cao chất lượng sống", anh Gerry nhấn mạnh.

Trong nhịp sống hiện đại, khi ai cũng bận rộn và ưu tiên kết quả công việc hơn sức khỏe bản thân, thì chính những điều nhỏ bé như tư thế ngồi, cách đứng, cách thở lại đóng vai trò quyết định. Với sự hỗ trợ từ AI và các phương pháp tập luyện khoa học, việc chăm sóc sức khỏe không còn xa vời mà đã trở thành điều mỗi người có thể chủ động làm được. Tất cả bắt đầu từ những điều chỉnh rất nhỏ, nhưng đầy hiệu quả.