Nga - Ukraine đấu trí trên bàn đàm phán

Phái đoàn Nga và Ukraine cuối cùng cũng đã đối mặt trực tiếp trên bàn ngoại giao sau hơn 3 năm.

Tâm điểm dồn về Istanbul

Vào chiều qua, cuộc đàm phán trực tiếp giữa phái đoàn Nga và Ukraine nhằm giải quyết xung đột đã chính thức diễn ra tại Cung điện Dolmabahce (TP.Istanbul, Thổ Nhĩ Kỳ). Lịch trình đã dời lại một ngày sau khi các bên hôm 15.5 đưa ra những thông điệp mơ hồ khiến truyền thông bối rối về thời gian đàm phán.

Ngoại trưởng Thổ Nhĩ Kỳ Hakan Fidan chủ trì cuộc đàm phán nêu trên. Ông Fidan nói rằng cuộc đàm phán này sẽ tạo cơ sở cho một cuộc gặp tiềm năng giữa lãnh đạo hai bên. "Đây là lần liên lạc trực tiếp đầu tiên kể từ tháng 3.2022. Chúng ta cần tận dụng cơ hội để đạt bước tiến trong con đường tới hòa bình", ông Fidan nhấn mạnh.

Hãng AFP đưa tin cuộc đàm phán chính thức đã kết thúc trong chưa đầy 2 tiếng. Một nguồn tin ngoại giao của Ukraine cáo buộc phía Nga đã đưa ra các yêu cầu phi thực tế và nằm ngoài những gì đã được thảo luận trước đó. Nguồn tin trên tiết lộ một số điều khoản của Nga nêu rằng để thực hiện ngừng bắn, Kyiv phải rút quân khỏi những vùng lãnh thổ tại Ukraine mà Moscow đang kiểm soát. Nga không bình luận thông tin này. Lập trường không nhân nhượng của mỗi bên về vấn đề lãnh thổ lâu nay đã là nút thắt khiến triển vọng cho một giải pháp chính trị gần như bế tắc. Sau cuộc thảo luận, Nga và Ukraine đều tuyên bố nhất trí trao đổi 1.000 tù binh mỗi bên. Phái đoàn Nga bày tỏ hài lòng với kết quả đàm phán, nói rằng sẵn sàng tiếp tục đối thoại khi hai bên đưa ra kế hoạch chi tiết về một lệnh ngừng bắn tiềm năng trong tương lai. Nga cũng sẽ xem xét đề xuất từ Ukraine về việc tổ chức cuộc gặp trực tiếp giữa lãnh đạo hai nước.

Đoàn Ukraine đã đặt ưu tiên khi đàm phán là đạt được thỏa thuận ngừng bắn vô điều kiện. Trước cuộc gặp, Bộ trưởng Quốc phòng Ukraine Rustem Umerov ngày 16.5 nêu rõ phái đoàn Kyiv đến Thổ Nhĩ Kỳ nhằm tìm con đường thực sự dẫn đến nền hòa bình bền vững và công bằng. Về phía Nga, người phát ngôn Điện Kremlin Dmitry Peskov cho biết Tổng thống Nga Vladimir Putin đã chỉ đạo lập trường đàm phán của Moscow vào hôm 14.5 trước khi phái đoàn đến Istanbul. Ông Peskov nói thêm Tổng thống Putin đã nhận những cập nhật trực tiếp trong thời gian Nga - Ukraine thảo luận.

Mỹ ngoại giao con thoi

Dù không tham gia cuộc đàm phán trực tiếp giữa Nga và Ukraine với tư cách trung gian, những quan chức Mỹ đã có các cuộc gặp riêng với từng bên. Phái đoàn 3 nước Thổ Nhĩ Kỳ - Ukraine - Mỹ vào sáng qua đã gặp nhau cũng ở tại Cung điện Dolmabahce. Sau đó, quan chức Nga và Mỹ cũng đã họp kín tại một khách sạn ở Istanbul trước khi đàm phán giữa Kyiv và Moscow diễn ra. Ngoại trưởng Mỹ Marco Rubio đã có cuộc gặp 3 bên với Ankara và Kyiv hôm qua, ngay sau đó ông tiếp tục gặp cố vấn an ninh của 3 nước châu Âu gồm Anh, Pháp, Đức để thảo luận tình hình Ukraine và Iran.

Washington không đặt nhiều kỳ vọng vòng đàm phán trực tiếp đầu tiên giữa Nga và Ukraine sau hơn 3 năm sẽ có đột phá. Tổng thống Mỹ Donald Trump cho biết đàm phán hòa bình sẽ khó xảy ra nếu không có cuộc gặp giữa ông và người đồng cấp Nga Putin. Nhà lãnh đạo Mỹ nói ông có kế hoạch gặp Tổng thống Nga sớm nhất có thể. Các quan chức chính quyền Tổng thống Trump những tháng qua đã nỗ lực thúc giục hai bên Nga - Ukraine ngồi đàm phán. Song, gần đây đã xuất hiện động thái cho thấy Nhà Trắng dần mất kiên nhẫn và từng dọa sẽ dừng làm trung gian cho hai bên.

Người phát ngôn Điện Kremlin Peskov hôm qua nói rằng cuộc gặp giữa 2 nhà lãnh đạo Mỹ và Nga là điều cần thiết để đạt tiến triển trong vấn đề Ukraine, tuy nhiên sẽ cần quá trình chuẩn bị kỹ lưỡng để cuộc gặp có kết quả thực chất.

Quét để cập nhật tình hình xung đột Nga - Ukraine