Nga - Ukraine đàm phán tại Istanbul

Các quan chức Nga và Ukraine ngày 16/5 gặp nhau tại cung điện Dolmabahce ở Istanbul, hình ảnh trên truyền hình Thổ Nhĩ Kỳ cho thấy. Cuộc đàm phán do Ngoại trưởng Thổ Nhĩ Kỳ Hakan Fidan chủ trì.

Phát biểu tại cuộc đàm phán, Ngoại trưởng Thổ Nhĩ Kỳ cho biết điều quan trọng là phải đạt được lệnh ngừng bắn càng sớm càng tốt và tạo dựng nền tảng cho cuộc gặp giữa lãnh đạo hai nước.

"Cuộc gặp này đánh dấu lần tiếp xúc trực tiếp đầu tiên kể từ tháng 3/2022. Chúng ta cần tận dụng cơ hội này để tiến gần hơn tới hòa bình", ông nhấn mạnh. "Khi chiến sự đang cướp đi sinh mạng nhiều người, thỏa thuận ngừng bắn thật sự mang ý nghĩa sống còn".

Bộ trưởng Quốc phòng Ukraine Rustem Umerov, người đang dẫn đầu phái đoàn Kiev tham gia đàm phán tại Istanbul, tuyên bố Ukraine sẵn sàng đàm phán trực tiếp ở cấp cao nhất và thực hiện một "lệnh ngừng bắn toàn diện, vô điều kiện".

Trong tuyên bố đăng trên Telegram, ông Umerov khẳng định Ukraine đã chia sẻ lập trường với các đồng minh quan trọng bao gồm Mỹ, Anh, Pháp và Đức trước khi bước vào cuộc họp. Ông nói cuộc họp lần này là nỗ lực nhằm "tìm kiếm những giải pháp thực tế để đạt được hòa bình lâu dài và công bằng".

Ông Umerov nhấn mạnh hòa bình chỉ khả thi nếu Nga thể hiện thiện chí thông qua những hành động cụ thể. Ông cũng nêu các yêu cầu của Ukraine gồm: ngừng bắn hoàn toàn trong ít nhất 30 ngày, trả lại các trẻ em Ukraine đã bị đưa sang Nga và trao đổi tù binh theo công thức "tất cả đổi lấy tất cả".

"Chúng tôi tiếp tục cuộc đấu tranh vì một nền hòa bình công bằng và bền vững, và sẽ không ngừng nỗ lực để đạt được điều đó", ông khẳng định.

Cuộc họp diễn ra sau khi Ngoại trưởng Mỹ Marco Rubio, Ngoại trưởng Ukraine Andriy Sybiga và Ngoại trưởng Thổ Nhĩ Kỳ Fidan, cùng một số quan chức cấp cao ba nước hội đàm tại cung điện Dolmabahce.

Michael Anton, cục trưởng Cục Chính sách Bộ Ngoại giao Mỹ, cũng đồng thời tiến hành họp kín với Vladimir Medinsky, trợ lý Tổng thống Nga, người phụ trách đoàn đàm phán của Moskva.

Sau các cuộc gặp này, phái đoàn Nga và Ukraine tới địa điểm diễn ra đàm phán.

"Nhóm đàm phán của chúng tôi ở Istanbul giữ liên tục thường xuyên. Tổng thống nhận được mọi thông tin trực tuyến, liên tục có báo cáo về", phát ngôn viên Điện Kremlin Dmitry Peskov nói với phóng viên tại Moskva hôm nay, khi được hỏi về cuộc đàm phán với Ukraine.

Trong khi đó, một quan chức cấp cao Ukraine cáo buộc phía Nga ngăn các quan chức Mỹ tham gia đàm phán. "Phía Nga tìm cách loại người Mỹ khỏi bàn đàm phán bằng mọi cách có thể", quan chức này nói với AFP. Các quan chức Mỹ chưa bình luận về thông tin này.

Đàm phán Nga - Ukraine tại Istanbul là cuộc đối thoại trực tiếp đầu tiên giữa hai nước kể từ những tuần đầu tiên của cuộc xung đột. Hai bên dường như đã đạt được dự thảo thỏa thuận trong cuộc hòa đàm ở Istanbul hồi tháng 3/2022, nhưng đối thoại rơi vào bế tắc trước khi Tổng thống Volodymyr Zelensky quyết định chấm dứt đàm phán vào tháng 4/2022.

Cuộc đàm phán ban đầu dự kiến diễn ra trong ngày 15/5, song đã được lùi sang ngày 16/5. Phái đoàn Nga gồm ông Vladimir Medinsky, cùng Thứ trưởng Ngoại giao Mikhail Galuzin, Thứ trưởng Quốc phòng Aleksandr Fomin và Cục trưởng Tổng cục Tình báo Quốc phòng Igor Kostyukov.

Dẫn đầu phái đoàn Ukraine là Bộ trưởng Quốc phòng Rustem Umerov, các thành viên gồm Phó thủ tướng phụ trách đối ngoại Serhiy Kyslytsia, Trợ lý tổng thống Oleksandr Bevz và các quan chức quân sự, tình báo.

Một nguồn tin ngoại giao Ukraine tại Istanbul cho biết phái đoàn nước này có kế hoạch thảo luận với các nhà đàm phán Nga về khả năng tổ chức cuộc gặp trực tiếp giữa Tổng thống Zelensky và Tổng thống Vladimir Putin. Họ cũng sẽ ưu tiên đảm bảo đạt được lệnh ngừng bắn sau các cuộc đàm phán.

"Chúng tôi hiểu rằng để hoạt động ngoại giao có kết quả, trước hết cần đạt được lệnh ngừng bắn thực chất, lâu dài và được giám sát chặt chẽ", nguồn tin cho hay.

Huyền Lê, Thanh Danh (Theo AFP, Reuters)