Mỹ có thể đã duyệt bán tên lửa tầm xa hơn ATACMS cho Ukraine

Wall Street Journal cuối tuần trước dẫn lời hai quan chức Mỹ cho biết chính quyền Tổng thống Donald Trump đã phê duyệt thương vụ bán 3.350 tên lửa Đạn Tấn công Tăng tầm (ERAM) phóng từ máy bay cho Ukraine, thêm rằng chúng sẽ bắt đầu được chuyển giao cho Kiev trong hơn một tháng tới.

Hợp đồng trị giá 850 triệu USD này được các nước châu Âu tài trợ phần lớn. Thương vụ đã bị trì hoãn cho đến sau khi Tổng thống Trump gặp người đồng cấp Nga Vladimir Putin và Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky.

Một số quan chức Mỹ giấu tên cho biết Ukraine sẽ cần được Lầu Năm Góc chấp thuận mỗi lần muốn khai hỏa tên lửa ERAM. Cơ quan này được cho là đã thiết lập quy trình phê duyệt mới nhằm quyết định Ukraine có được phép sử dụng vũ khí tầm xa do Mỹ sản xuất, hoặc do châu Âu cung cấp nhưng phụ thuộc vào tình báo và linh kiện từ Mỹ, hay không.

Quy trình này đã ngăn Ukraine khai hỏa tên lửa đạn đạo ATACMS vào lãnh thổ Nga kể từ cuối mùa xuân năm nay, theo các quan chức Mỹ.

Lầu Năm Góc và Bộ Ngoại giao Mỹ chưa bình luận về thông tin.

Theo truyền thông Ukraine, tên lửa ERAM được phát triển trong dự án do không quân Mỹ khởi động từ tháng 1/2024, nhằm chế tạo một vũ khí tầm xa giá rẻ và dễ sản xuất cho cả Mỹ và Ukraine.

ERAM được cho là vũ khí lai giữa tên lửa hành trình và bom, có vận tốc ít nhất 763 km/h, khối lượng 227 kg và độ sai lệch mục tiêu khoảng 10 m. Tên lửa có tầm bắn 240-450 km, xa hơn đáng kể so với ATACMS, loại bay được tối đa 300 km và là vũ khí tấn công tầm xa nhất mà Mỹ đã viện trợ cho Ukraine.

"ERAM sẽ giúp không quân Ukraine sở hữu khả năng tập kích các mục tiêu nằm ngoài tầm bắn của nhiều loại vũ khí trong biên chế, trong đó có bom lượn do phương Tây cung cấp", biên tập viên Joseph Trevithick của trang quân sự War Zone nhận định.

Tên lửa ERAM mang được nhiều loại đầu dò khác nhau, trong đó có hệ thống dẫn đường Quicksink được thiết kế cho nhiệm vụ diệt hạm. Các bên cũng đang thảo luận về khả năng hoán cải nó thành vũ khí phòng không giá rẻ chuyên chống máy bay không người lái.

Thông tin về dự án ERAM bắt đầu xuất hiện từ giữa năm 2024, trong đó nêu rằng chương trình này được thiết kế nhằm đáp ứng nhu cầu tác chiến của Ukraine. Nhà phát triển được yêu cầu khởi động dây chuyền sản xuất trong vòng 24 tháng kể từ ngày ký hợp đồng. Việc Mỹ sắp chuyển giao tên lửa ERAM cho thấy tiến độ sản xuất đã được đẩy nhanh so với kế hoạch.

Sản lượng dự kiến là tối đa 1.000 tên lửa ERAM mỗi năm, đồng nghĩa sẽ phải mất vài năm để Mỹ chuyển giao toàn bộ 3.350 quả đạn cho Ukraine. Chưa rõ lô đầu tiên sẽ gồm bao nhiêu tên lửa.

Phạm Giang (Theo WSJ, United24, War Zone)