Mỹ cảnh báo bão Mặt trời cực mạnh gây gián đoạn liên lạc, đe dọa các chuyến bay

NOAA cảnh báo bão Mặt trời nghiêm trọng cấp 4 đang ảnh hưởng Trái đất, có thể gây gián đoạn GPS, tín hiệu liên lạc và các chuyến bay toàn cầu.

Theo Hãng tin AFP, ngày 12-11, Cơ quan Khí quyển và Đại dương Mỹ (NOAA) đưa ra cảnh báo về cơn bão từ - hay còn gọi là bão Mặt trời - nghiêm trọng kéo dài đến hết ngày 13-11.

Sự kiện hiếm gặp này tuy mang đến những màn trình diễn cực quang ngoạn mục ở các vĩ độ thấp bất thường, nhưng đồng thời cũng kéo theo nguy cơ gián đoạn các mạng lưới thông tin liên lạc.

Theo NOAA, hoạt động Mặt trời trong ngày 11-11 đã ghi nhận vụ bùng phát năng lượng cấp X5.1, có liên quan đến vụ phun trào vật chất vành nhật hoa (CME).

Các hạt năng lượng cao từ vụ phun trào này đang di chuyển về phía Trái đất, có khả năng kích hoạt bão địa từ đạt cấp độ 4 - mức cao nghiêm trọng trong thang đo gồm 5 cấp của NOAA, nguy cơ làm gián đoạn liên lạc vô tuyến, gây nhiễu định vị GPS, trục trặc vệ tinh và quá tải lưới điện.

Do ảnh hưởng của sự kiện này, Hãng hàng không vũ trụ Blue Origin của tỉ phú Jeff Bezos đã buộc phải hoãn phóng tên lửa New Glenn hôm 12-11.

Ngoài ra, hai vệ tinh do UC Berkeley vận hành, dự kiến phóng vào ngày 16-11 để lên sao Hỏa, cũng bị trì hoãn một phần, theo trang tin SFGate.

Đặc biệt, NOAA lưu ý bức xạ Mặt trời tăng cường có thể gây rủi ro sinh học cho phi hành gia, hành khách và phi hành đoàn trên các chuyến bay ở độ cao lớn, cũng như ảnh hưởng riêng lẻ đến các hệ thống vệ tinh.

Hiện các nhà khoa học đang chờ để tính toán xem có bao nhiêu năng lượng từ trường tồn tại bên trong hạt của CME đang tiến đến gần Trái đất.

Trước đó trong đêm 11-11 (giờ địa phương), nhiều khu vực trên thế giới như Mexico, New Zealand, Úc đã ghi nhận bầu trời rực sáng với những dải cực quang màu hồng và xanh lục - hiện tượng thường chỉ thấy ở gần hai cực Trái đất.

NOAA dự báo hiện tượng này có thể tiếp diễn đến rạng sáng 14-11, khi một đợt CME khác đang trên đường tiếp cận Trái đất.

Năm ngoái, một cơn bão địa từ cấp 5 - mức mạnh nhất trong 20 năm qua - cũng đã tạo ra cảnh tượng cực quang ngoạn mục ở cả hai bán cầu.

Đối với những người yêu thích thiên văn, các chuyên gia khuyên họ nên quan sát cực quang ở những khu vực tối, xa ánh sáng thành phố và có thể sử dụng máy ảnh hoặc điện thoại chụp phơi sáng dài để ghi lại hiện tượng hiếm thấy này.