Một mặt hàng quan trọng của Mỹ bất ngờ gặp ‘sóng gió’: Xuất khẩu có nguy cơ sụt giảm 20% nếu không ‘chốt đơn’ được với Trung Quốc

Mặt hàng quan trọng này của Mỹ đang đứng trước áp lực lớn, đặc biệt là từ phía khách hàng Trung Quốc.

Công ty tư vấn kinh doanh nông nghiệp AgResource cho biết vào ngày 14/5 rằng xuất khẩu đậu tương của Mỹ có thể giảm 20% cũng như lợi nhuận mà người nông dân nhận được sẽ giảm mạnh nếu như 2 nước không đạt được thỏa thuận trong căng thẳng thương mại nhằm hạn chế đậu tương Mỹ khỏi thị trường lớn nhất.

Chủ tịch AgResource Dan Basse phát biểu với Reuters bên lề hội nghị GrainCom ở Geneva rằng xuất khẩu đậu tương của Mỹ có thể giảm xuống còn 1,5 tỷ giạ so với ước tính ban đầu là 1,865 tỷ nếu không có thỏa thuận.

Đồng thời, giá đậu tương tại trang trại của Mỹ - mức giá trung bình trả cho nông dân - có thể giảm xuống còn 9,10 USD một giạ vào năm 2025/26, so với mức dự báo 10,25 USD/giạ của Bộ Nông nghiệp Mỹ, Basse cho biết.

"Điều quan trọng là bất kỳ thỏa thuận thương mại nào giữa Mỹ và Trung Quốc phải được thực hiện vào cuối mùa hè, nếu không dự báo này sẽ trở thành hiện thực, gây áp lực lên ngành nông nghiệp của Mỹ. Thời gian đang trôi đi rất nhanh", ông nói.

Thỏa thuận tạm thời hoãn thuế trong cuộc chiến thương mại Mỹ - Trung, được công bố vào thứ ngày 12/5, sẽ không giúp nông dân Mỹ phục hồi doanh số bán đậu tương tại Trung Quốc vì thuế của Trung Quốc, ngay cả khi đã giảm từ 145% xuống 10%, vẫn còn quá cao để khiến đậu tương Mỹ có sức cạnh tranh.

Basse cho biết thêm: "Brazil sẽ có thêm 20 triệu tấn đậu tương để xuất khẩu vào ngày 1 tháng 9".

Trung Quốc là thị trường quan trọng đối với nông dân Mỹ, chiếm hơn một nửa lượng đậu tương xuất khẩu của Mỹ trong năm tiếp thị gần đây nhất. Tuy nhiên, nông dân trồng đậu tương Mỹ lo ngại việc tạm dừng áp thuế sẽ không đủ để giúp họ, vì Brazil, nhà cung cấp đậu tương lớn nhất cho Trung Quốc, có nguồn cung dồi dào từ vụ thu hoạch kỷ lục, giá thấp hơn và nông dân nước này không phải chịu bất kỳ mức thuế nào của Trung Quốc.

Trung Quốc, quốc gia nhập khẩu cây trồng lớn nhất thế giới, hiện đang nhập khẩu khoảng 70% lượng đậu tương từ Brazil.

Thực tế Brazil cũng có rào cản trong xuất khẩu khi cảng Santos - cửa ngõ quan trọng của quốc gia đang oằn mình xử lý khối lượng hàng hóa vượt ngưỡng an toàn. Năm 2023, cảng này xử lý tới 180 triệu tấn hàng hóa, 60% trong số đó là nông sản. Theo Macroinfra, 90% công suất cảng nông sản của Brazil hiện đang bị khai thác vượt ngưỡng 85%—mức giới hạn vận hành an toàn. Tình trạng này khiến Santos thường xuyên rơi vào hỗn loạn. Vì hệ thống đường sắt yếu kém, đa phần nông sản được đưa tới cảng bằng xe tải - lên tới 20.000 xe/ngày, gây tắc nghẽn kéo dài hàng chục km.

Ngày 28/4, giới chức Trung Quốc tuyên bố có thể dễ dàng dừng nhập khẩu nông sản Mỹ mà vẫn đạt mục tiêu tăng trưởng 5% trong năm nay. Tuy nhiên, điều đó đặt ra bài toán hóc búa cho cả Brazil và Argentina, 2 quốc gia được kỳ vọng sẽ bù đắp vào thị phần phần thiếu hụt.