Mối nguy từ 'rác mạng'

Giữa muôn vàn nội dung trên internet nói chung, các mạng xã hội nói riêng, thì các video ngắn có nội dung nhảm nhí lẫn dung tục đầy phi lý thời gian qua nổi lên rất nhiều, nhằm mục đích 'cày view', 'cày like' nhằm thu lợi. Nội dung thì hầu hết không hề quá lời khi bị xem là 'rác', 'xúc phạm IQ người xem'...

Mới nhìn vào, các video như vậy chỉ mang mục đích giải trí, ai thích thì xem kiểu "vô thưởng vô phạt". Nhưng thông qua thuật toán phân phối nội dung của các mạng xã hội, các video "rác" đang dần có tần suất xuất hiện dày đặc. Nguồn lợi từ đây cũng đang thu hút nhiều hội nhóm, trong đó có các diễn viên nghiệp dư, sống nương theo nội dung mạng xã hội, thậm chí cả những diễn viên có chút ít tên tuổi cũng tham gia.

Khi xuất hiện ngày càng dày đặc hơn, các video "rác" đang tạo nên những ảnh hưởng tiêu cực cho văn hóa giải trí, nội dung trên mạng xã hội, internet. Tác động tiêu cực đó có thể ảnh hưởng đáng lo ngại đối với trẻ em vốn cũng có thể dễ dàng tiếp cận các video "rác" trên mạng xã hội.

Không chỉ vậy, các video ngắn, đặc biệt là các video "rác" ẩn chứa cả rủi ro tổn hại tinh thần người xem. Một số phân tích của các cơ quan, viện nghiên cứu về y tế uy tín trên thế giới đã chỉ ra những nguy hại này. Cụ thể, việc xem nhiều video như vậy có thể dần bị nghiện rồi lo lắng và căng thẳng, đồng thời giảm sự chú ý và điều chỉnh cảm xúc. Đây cũng là căn nguyên khiến nhiều người bị mất ngủ, rối loạn giấc ngủ. Những video ngắn còn có thể tác động tiêu cực đến sự chú ý và tập trung, đặc biệt là ở thanh thiếu niên, dẫn đến khó khăn khi cần tập trung.

Đồng thời, các nền tảng mạng xã hội thiết kế các thuật toán để tối đa hóa mức độ tương tác bằng cách cung cấp nội dung tương ứng người dùng, điều này có thể làm trầm trọng thêm sự phụ thuộc và tạo ra "vòng luẩn quẩn" khi xem.

Các nguy cơ vừa nêu tạo ra những hậu quả không hề nhỏ cho xã hội nếu nhiều người trẻ bị đắm chìm trong xu hướng video "rác". Nên thực tế đã có một số quốc gia áp dụng nhiều biện pháp, bao gồm cả tuyên truyền lẫn kỹ thuật để ngăn chặn những nội dung tiêu cực. Trong đó, nổi bật là việc yêu cầu các nhà cung cấp mạng xã hội phải đưa ra các biện pháp sàng lọc video "rác".

Bên cạnh đó, có một thực tế là dạng video "rác" như vậy nổi lên từ các nước lân cận rồi dần dần được "Việt hóa" dựa trên các khuôn mẫu gốc. Vì thế, khi dạng video này nổi lên mạnh mẽ thì không hề quá lời nếu xem đó là một sự xâm lấn văn hóa đầy tiêu cực.

Trước một thực trạng tiềm ẩn nhiều nguy hại như vậy, mỗi người cần tự có ý thức gạn lọc nội dung tiếp cận, tránh xa các video "rác". Về phía quản lý nhà nước, các cơ quan ban ngành liên quan một mặt cần tuyên truyền để người dân tránh xa các video "rác", đồng thời cũng cần tiến hành các động thái như một số quốc gia đã áp dụng như làm việc với các nhà cung cấp nội dung, mạng xã hội, cần thực hiện một số biện pháp hạn chế. Song song, các cơ quan ban ngành cần siết chặt quản lý cả các nhóm đang sản xuất video "rác".

Có như vậy thì thực trạng trên mới được hạn chế, góp phần làm trong sạch đời sống tinh thần của toàn xã hội.