Mẹ 'sốc nặng' vì con hỗn láo, chuyên gia chỉ ra sai lầm nhiều phụ huynh mắc

“Hai mẹ con từng kết nối rất tốt, nhưng khi xung đột kéo dài, trong phút giây ức chế, con đã nhắn tin chửi mẹ. Người mẹ sốc nặng, cho rằng con đã hư hỏng, từ đó rơi vào đau khổ và có ý nghĩ tự tử”, tiến sĩ Cherry Vũ chia sẻ.

Mới đây, chia sẻ trên hội nhóm đồng hành cùng con, một bà mẹ có con học lớp 8 cho biết đã “bất lực đến phát khóc” khi càng lớn, con càng thay đổi tính nết, như thích thể hiện bản thân theo chiều hướng tiêu cực, thường xuyên cãi lời bố mẹ, đi chơi không xin phép, yêu đương qua mạng...

Dù bố mẹ đã áp dụng nhiều biện pháp từ nhẹ đến nặng, từ phân tích đến giảng giải, nhưng con vẫn không thay đổi. Suốt thời gian dài, con lơ là việc học, liên tục bị giáo viên nhắc nhở. Người mẹ này lo lắng nếu kiểm soát gắt gao, con có thể nảy sinh suy nghĩ tiêu cực, nhưng nếu buông lỏng, con sẽ ngày càng hư hỏng.

Sai lầm chỉ muốn con thay đổi, không chịu thay đổi mình

Chia sẻ với VietNamNet, TS Cherry Vũ, tác giả nhiều cuốn sách về quản lý và nuôi dạy con (hiện sinh sống tại New Zealand), cho rằng đây không phải câu chuyện cá biệt. Bà kể mới đây cũng có một người mẹ tâm sự rằng đang cảm thấy "rất đau khổ”, thậm chí từng nghĩ đến cái chết vì con "hư, láo”.

Cậu bé này từng bị bạn bè cô lập ở trường học dẫn tới khủng hoảng tinh thần và tìm đến game như một cách giải tỏa. Thấy con như vậy, bố mẹ lại càng cấm đoán, kiểm soát, khiến con phản kháng dữ dội. 

“Trước đây, hai mẹ con từng kết nối rất tốt, nhưng khi xung đột kéo dài, trong phút giây ức chế, con đã nhắn tin nói hỗn với mẹ. Người mẹ sốc nặng, cho rằng con đã hư hỏng, rồi rơi vào tuyệt vọng đến mức nghĩ tới cái chết”, TS Cherry Vũ chia sẻ.

Từng tiếp xúc với nhiều phụ huynh trong tình cảnh này, bà Cherry Vũ thường nhận được các câu hỏi như: “Tôi phải làm gì để con không…” kèm theo đủ vấn đề. Nhưng càng lo lắng, phụ huynh càng kiểm soát, cấm đoán.

"Khi con không trở thành người giống như cha mẹ mong muốn, nhiều phụ huynh rơi vào trạng thái tuyệt vọng. Song việc áp đặt, kiểm soát con tuyệt đối chỉ gây phản tác dụng. Trẻ sẽ thường tìm cách phản kháng, chống lại những điều bị cấm đoán và khiến tình hình tồi tệ hơn", bà nói.

Và điều dễ thấy là cha mẹ thường chỉ mong con thay đổi, ít ai tự hỏi: “Mình cần thay đổi điều gì để con tốt hơn?”.

Từ bỏ cách làm cha mẹ lỗi thời

Theo TS Cherry Vũ, mâu thuẫn giữa cha mẹ và con cái thường đến từ hai nguyên nhân: Cha mẹ luôn muốn mọi thứ diễn ra theo ý mình, từ hành vi, lời nói đến kết quả. Ngoài ra, cách truyền đạt mong muốn của phụ huynh thường mang tính mệnh lệnh, áp đặt thay vì đối thoại, cùng thảo luận. Chính giọng điệu ra lệnh ấy khiến trẻ phản kháng mạnh mẽ.

Do đó theo chuyên gia, muốn con thay đổi, chính cha mẹ cũng phải thay đổi - thay đổi lăng kính, không áp đặt suy nghĩ của mình vào con và cho rằng con rất hư hỏng khi chúng không làm theo mong muốn của cha mẹ.

“Nếu cha mẹ không cởi mở sẽ rất khó đồng hành cùng con và càng đẩy chúng ra xa. Bởi cách khiến trẻ xấu hổ, nhục nhã chỉ làm chúng buông xuôi: ‘Đằng nào bố mẹ cũng nghĩ mình hư/hỗn láo, vậy tại sao phải ngoan?’”.

Vị tiến sĩ này cũng cho rằng các bậc cha mẹ cần học cách quản lý cảm xúc, biết xin lỗi con khi làm sai. Thay vì vội trách móc ngay khi chúng vừa bước chân vào nhà, hãy quan sát, lắng nghe, bớt áp đặt, nóng nảy, biết khích lệ những điểm tốt ở con rồi từ từ gợi mở những điều mình muốn con thay đổi để con hợp tác.

“Trẻ con vốn biết điều gì đúng, điều gì sai. Nhưng việc con chọn hành động đúng lại phụ thuộc rất nhiều vào cách cha mẹ cư xử. Khi con cảm nhận được sự tin tưởng, yêu thương và đồng hành, con sẽ không muốn phụ lòng cha mẹ".

Bà nói thêm, một đứa trẻ nổi loạn không có nghĩa là hư hỏng. Đó có thể là cách trẻ kêu cứu, là sự phản kháng khi bị kiểm soát và không được lắng nghe.

"Do đó, khi cha mẹ thay đổi trước, mọi xung đột với con đều có thể dần hóa giải”, vị chuyên gia khẳng định.