Lý Hải: Từ cựu sinh viên thất nghiệp đến đạo diễn trăm tỉ

Vợ chồng Lý Hải - Minh Hà là tên tuổi lớn trong điện ảnh Việt. Chồng làm đạo diễn, vợ là nhà sản xuất. Cả hai song kiếm hợp bích dẫn đến thành công series phim chiếu rạp Lật mặt, nay đã sản xuất đến phần thứ 8.

Tuy nhiên, Lý Hải - Minh Hà cũng trải qua nhiều thăng trầm và sóng gió trong nghề. 

Trong buổi trò chuyện với các bạn sinh viên Trường đại học Sân khấu - Điện ảnh TP.HCM, hành trình khó khăn nhưng tràn đầy nhiệt huyết ấy được kể lại.

Bước ngoặt Lật mặt

Khi MC giới thiệu Lý Hải là cựu sinh viên trường, khán phòng vỗ tay rần rần. Lý Hải xúc động chia sẻ đã lâu anh rồi nay mới trở về, thấy trường khang trang, hiện đại cảm thấy vui mừng. 

Anh bảo hy vọng những chia sẻ của anh phần nào tạo nên những cảm hứng để cho các bạn trẻ theo đuổi nghề.

Trước đây nhắc đến Lý Hải là nhắc đến ca sĩ nổi tiếng. Thế nhưng ít ai biết Lý Hải từng là sinh viên lớp diễn viên kịch của Trường nghệ thuật Sân khấu 2 (nay là Trường đại học Sân khấu - Điện ảnh TP.HCM). 

Sau khi ra trường, Lý Hải thất nghiệp, nên anh kiếm sống bằng nghề ca sĩ và được yêu thích.

Lý Hải kể lúc quen Minh Hà, cả hai đi xem phim, thấy rạp đông người, anh chạnh lòng, mơ một ngày mình sẽ được làm phim. Anh ấp ủ dự định này từ năm 2004 và đến năm 2015, Lật mặt 1 mới ra đời.

"Ba năm trời vợ chồng tôi mày mò tự học cách làm phim qua tài liệu bằng cả tiếng Việt lẫn tiếng Anh. Tôi có thói quen xem phim mỗi ngày, không để giải trí mà để học. 

Đến đoạn phim nào đó thấy hay, tôi cho dừng lại và quan sát, suy nghĩ tại sao đạo diễn lại để diễn viên đó diễn như vậy, cách quay có ý nghĩa gì. Hôm sau, nếu có thời gian, tôi lại xem hậu kỳ làm phim để tìm câu trả lời", anh kể.

Sau ba năm trời ròng rã, Lý Hải bắt tay viết kịch bản phim đầu tiên. Đi chào hàng, các nhà đầu tư đều lắc đầu. Lý Hải đóng phim ư? Được. Lý Hải làm đạo diễn? Thôi, không bỏ tiền. Dù bị nhà đầu tư từ chối, nhưng Lý Hải không từ bỏ ý chí. Và cuối cùng, người chấp nhận đầu tư là… vợ anh.

"Dù khổ cực cỡ nào chúng tôi quyết làm là làm. Cũng vất vả vì nếu không thu hồi vốn là cả nhà ra đường ở", anh nói thiệt lòng. Với phim đầu tiên, Lý Hải vừa là diễn viên, là biên kịch, làm đạo diễn, tự dựng phim, tự hát nhạc phim. Nói chung là làm tất tần tật.

Lật mặt 1 ra đời năm 2015, lúc đó phim chiếu rạp ít, đạo diễn không ai biết, phim không PR nhiều, may mắn được khán giả yêu thương. Phim thu 72 tỉ là một con số "khủng khiếp" trong thời đó.

Không phải ai cũng dễ thương như Lý Hải đâu

Lật mặt 1 đã giúp cho Lý Hải có thêm nhiều kinh nghiệm, đặc biệt là sự tự tin theo đuổi nghề.

Lý Hải kể mỗi khi lên đường đi quay phim, chuyện ngủ võng, nằm đất hay chợp mắt ở bất cứ chỗ nào có thể tựa lưng trở thành bình thường. Với anh, gian khổ không phải điều đáng bận tâm, bởi đó là trách nhiệm và cũng là một phần tất yếu.

Trong quá trình làm phim, mâu thuẫn là điều khó tránh. Không ít lần anh và ê kíp phải đối mặt với những khúc mắc của diễn viên, từ chuyện chỗ ở, trang phục cho đến cả bữa ăn. Anh còn hóm hỉnh đùa: "Nhiều người lắm, mà đâu phải ai cũng giống ai. Không phải ai cũng dễ thương như Lý Hải đâu".

Nhắc đến những kỷ niệm "đau thương" của nghề, Minh Hà không giấu được sự ám ảnh: "Khi quay phim, đáng sợ nhất chính là thời tiết, đặc biệt là mưa. Thật sự rất đáng sợ".

Chị kể trong quá trình thực hiện Lật mặt 6: Tấm vé định mệnh và Lật mặt 3: Ba chàng khuyết, mưa gió đã khiến toàn bộ lịch quay bị đảo lộn. Để không phát sinh thêm chi phí, nhà sản xuất, đạo diễn, phó đạo diễn và điều hành sản xuất buộc phải phối hợp chặt chẽ từng giờ từng phút.

Một ngày quay tốn đến mấy trăm triệu đồng. Nếu hôm đó không quay được, vậy ai sẽ là người bỏ tiền ra để giải quyết. Chính vì vậy, theo Lý Hải, khi đi quay, kế hoạch dự phòng là điều sống còn.

"Đang quay ngoài trời mà trời đổ mưa ầm xuống, không thể cho đoàn nghỉ. Phải lập tức chuyển sang quay nội cảnh", anh kể. 

Những thay đổi đột ngột như vậy dễ dẫn đến mâu thuẫn. Để giảm thiểu xích mích, anh cho rằng điều quan trọng nhất là trao đổi rõ ràng ngay từ đầu về những khó khăn có thể gặp, những yêu cầu trong suốt quá trình quay. Lý Hải nhấn mạnh quan trọng nhất là đề nghị diễn viên không "chạy show".

"Hải luôn dặn trước diễn viên cố gắng dành hẳn một tháng rưỡi 'sống chết' với Hải, chơi với Hải 'tới bến' đi", Lý Hải nói. Chính sự minh bạch đó giúp đoàn phim của anh hiếm khi xảy ra những rắc rối không đáng có.

Minh Hà chia sẻ làm phim luôn là hành trình đầy thử thách, và đôi khi chẳng ai lường trước được điều gì sẽ xảy ra. Trước những trở ngại ấy, điều duy nhất các nhà làm phim có thể làm là tiếp tục sáng tạo và khác biệt.

"Không ai dạy chúng ta sáng tạo, không ai dạy chúng ta khác biệt, nhưng chúng ta phải làm được điều đó. Có thể bắt đầu từ điều nhỏ bé đó. Nếu làm tốt, bộ phim sẽ đi rất xa và sống rất lâu trong lòng khán giả", Minh Hà đúc kết.