Linh kiện Mỹ và châu Âu xuất hiện hàng loạt trong drone Nga, Ukraine thúc giục EU hành động

Bất chấp các lệnh trừng phạt, chính quyền Ukraine cảnh báo Nga đang sử dụng hàng loạt linh kiện có nguồn gốc từ Mỹ và châu Âu trong drone và tên lửa tấn công Kiev.

Chính quyền Ukraine cảnh báo Nga đang sử dụng hàng loạt linh kiện có nguồn gốc từ Mỹ và châu Âu trong các máy bay không người lái (drone) và tên lửa, kêu gọi EU và đồng minh tăng cường kiểm soát xuất khẩu để ngăn Matxcơva lách trừng phạt và mở rộng sản xuất vũ khí.

Lỗ hổng trong các lệnh trừng phạt

Theo báo Bloomberg ngày 15-10, chính quyền Ukraine đang ngày càng lo ngại và thất vọng trước việc hàng loạt linh kiện nước ngoài được phát hiện trong các drone và tên lửa của Nga, bất chấp các lệnh trừng phạt kinh tế nghiêm ngặt từ phương Tây.

Kiev kêu gọi Liên minh châu Âu (EU) và các đồng minh siết chặt kiểm soát xuất khẩu, trong bối cảnh Nga đang tăng tốc sản xuất quân sự và mở rộng các đợt tấn công đường không quy mô lớn.

Ông Vladyslav Vlasiuk, đặc phái viên của Tổng thống Volodymyr Zelensky về vấn đề trừng phạt, cho biết cơ chế trừng phạt của EU đang bộc lộ nhiều lỗ hổng, do việc giám sát và thực thi được giao cho từng quốc gia thành viên thay vì toàn khối.

"Chúng tôi mong Liên minh châu Âu tăng cường kiểm soát xuất khẩu đối với các công ty châu Âu", ông Vlasiuk nói trong một cuộc phỏng vấn tại Kiev.

Tuần trước, ông Vlasiuk cùng Thứ trưởng Ngoại giao thứ nhất Sergiy Kyslytsya đã gặp đại diện Nhóm G7 tại Kiev nhằm trao đổi về việc Nga lách trừng phạt để mua linh kiện nước ngoài cho vũ khí.

Theo nhà lãnh đạo Ukraine, trong đợt tấn công ngày 5-10, hơn 500 drone và tên lửa Nga đã được sử dụng, trong đó chứa hơn 100.000 linh kiện có nguồn gốc từ Mỹ và các nước Tây Âu.

Các thiết bị này đã giúp Nga tăng cường tấn công vào hệ thống năng lượng Ukraine, gây mất điện diện rộng và làm tê liệt hơn một nửa sản lượng khí đốt của nước này. 

Các chuyên gia quân sự Ukraine đang phân tích mảnh vỡ thu được để xác định thay đổi công nghệ và nguồn cung linh kiện.

Lách trừng phạt qua Belarus, tiền điện tử và "hạm đội bóng tối"

Ukraine đặc biệt cảnh báo Belarus đang trở thành trung tâm trung chuyển linh kiện drone, khi quốc gia này từng được Nga sử dụng làm bàn đạp tấn công năm 2022.

Tổng thống Alexander Lukashenko gần đây còn tuyên bố muốn đạt "một thỏa thuận lớn" với Tổng thống Mỹ Donald Trump để giảm sức ép từ phương Tây.

Ông Vlasiuk cảnh báo rằng cuộc chiến của Nga - nay đã bước sang năm thứ tư - được tài trợ một phần thông qua việc né trừng phạt, trong đó tiền điện tử là công cụ chủ chốt. Nga đã kết hợp giữa giao dịch tiền mã hóa và hệ thống tài chính truyền thống để tránh bị phát hiện.

"Chúng ta đang cố bắt kịp một chuyến tàu đã chạy xa", ông nói, đồng thời kêu gọi các nước đồng minh phối hợp chặt chẽ hơn trong kiểm soát tài sản kỹ thuật số.

Phía Ukraine cũng cảnh báo Nga đang sử dụng "hạm đội bóng tối" gồm các tàu chở dầu, không chỉ để buôn lậu năng lượng mà còn làm căn cứ di động cho các thiết bị tình báo và tác chiến điện tử, phục vụ chiến tranh mạng và gây nhiễu GPS.

Trước mối đe dọa này, EU đang xem xét tăng cường trừng phạt nhằm hạn chế doanh thu dầu mỏ của Nga, trong khi một số nước đã siết kiểm tra tàu thuyền gần vùng biển của mình để ngăn dòng dầu bất hợp pháp.

"Máy bay không người lái của Nga giờ đã xuất hiện ngay cả trên bầu trời châu Âu", ông Kyslytsya cảnh báo. "Dù đã có các lệnh trừng phạt, song điều quan trọng là phải thực thi chúng một cách nghiêm túc".