Lãnh đạo Bộ Y tế chỉ rõ hành vi tiếp tay cho vấn nạn mỹ phẩm giả tràn lan

(Dân trí) - Lãnh đạo Cục Quản lý Dược (Bộ Y tế) cho biết, thời gian gần đây thị trường xuất hiện dầu gội đầu có chất diệt côn trùng. Ngoài ra, có thực trạng từ người dân là hành vi tiếp tay cho vấn mỹ phẩm giả.

Tâm lý "ham rẻ" tiếp tay cho mỹ phẩm giả

Tại hội thảo chủ đề “Mỹ phẩm: Từ công bố, sản xuất đến đảm bảo chất lượng”, do báo Tiền Phong phối hợp Cục Quản lý Dược (Bộ Y tế) tổ chức ngày 25/8, tiến sĩ Tạ Mạnh Hùng, Phó Cục trưởng, Cục Quản lý Dược, cho biết những năm gần đây ngành mỹ phẩm Việt Nam đang tăng trưởng nhanh chóng.

Theo đó, quy mô thị trường đạt 2,3-2,5 tỷ USD (tính đến năm 2024) và tốc độ tăng trưởng trung bình hàng năm 10-15%. Thị trường tập trung ở các đô thị lớn như Hà Nội, TPHCM, Đà Nẵng, đồng thời cũng đang mở rộng sang nông thôn, đồng bằng và miền núi.

Tuy nhiên, phần lớn mỹ phẩm tiêu thụ tại Việt Nam vẫn phụ thuộc vào nhập khẩu, chiếm 80-90% đến từ Hàn Quốc, Nhật Bản, Thái Lan, Trung Quốc và châu Âu, trong khi sản phẩm trong nước còn hạn chế về công nghệ, nghiên cứu và thương hiệu.

Trong bức tranh đó, sự nở rộ của mỹ phẩm tự chế (handmade), mỹ phẩm nhà làm (homemade) đặt ra nhiều thách thức cho quản lý chất lượng.

Ông Hùng phân tích nhiều cơ sở sản xuất nhỏ lẻ chưa chú trọng kiểm soát chất lượng, chưa tuân thủ đúng nguyên tắc "Thực hành tốt sản xuất mỹ phẩm", thậm chí chưa đáp ứng các quy định về công bố sản phẩm, quảng cáo, ghi nhãn.

“Số lượng tiêu thụ lớn, lợi nhuận cao khiến mỹ phẩm trở thành mục tiêu làm nhái, làm giả của các đối tượng phi pháp.

Bên cạnh đó, tình trạng sản xuất, kinh doanh mỹ phẩm tự chế, mỹ phẩm nhà làm có xu hướng nở rộ trong những năm gần đây, làm tăng thách thức trong việc kiểm soát các mỹ phẩm này...”, ông Hùng nói.

Lãnh đạo Cục Quản lý Dược thông tin, trong tháng cao điểm đấu tranh ngăn chặn, đẩy lùi tình trạng buôn lậu, gian lận thương mại, hàng giả, xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ từ ngày 15/5 đến ngày 15/6, có nhiều vụ việc bị triệt phá.

Đáng chú ý, mặc dù biết rõ mỹ phẩm không rõ nguồn gốc có thể gây hậu quả khôn lường, nhưng vẫn còn nhiều người chấp nhận mua vì tâm lý ham rẻ. “Chính tâm lý này là một trong những hành vi tiếp tay cho vấn nạn mỹ phẩm giả tràn lan”, tiến sĩ Hùng khẳng định.

Xử lý mỹ phẩm giới thiệu như thuốc chữa bệnh'

Cũng theo ông Tạ Mạnh Hùng, thời gian qua thị trường xuất hiện nhiều loại mỹ phẩm kém chất lượng, trong đó có dầu gội đầu có chất diệt côn trùng, mỹ phẩm giới thiệu như thuốc chữa bệnh, kem chống nắng không đúng chỉ số.

Lãnh đạo Cục Quản lý Dược nhận định, đây là ngành gắn liền trực tiếp với sức khỏe cộng đồng nên phải quản lý hiệu quả và chặt chẽ. Trong thời gian tới, công tác quản lý của Bộ Y tế tập trung vào bốn nhóm giải pháp chính.

Thứ nhất, tăng cường quản lý và hậu kiểm, bao gồm xây dựng hệ thống hậu kiểm hiệu quả hơn, định kỳ kiểm tra sản phẩm trên thị trường, nâng cao chế tài xử phạt đối với hành vi vi phạm, đồng thời thiết lập cơ sở dữ liệu truy xuất nguồn gốc minh bạch, dễ dàng tra cứu.

Thứ hai, hỗ trợ phát triển mỹ phẩm sản xuất trong nước. Cục Quản lý Dược định hướng thúc đẩy các doanh nghiệp nghiên cứu phát triển sản phẩm (R&D), đầu tư công nghệ sản xuất, bao bì, tiêu chuẩn hóa chất lượng.

Cần xây dựng thương hiệu mỹ phẩm Việt gắn với giá trị tự nhiên, thảo dược và nguyên liệu bản địa, đồng thời tạo điều kiện về vốn, xúc tiến thương mại, tiếp cận thị trường quốc tế.

Thứ ba, nâng cao nhận thức người tiêu dùng. Cần tổ chức các chiến dịch truyền thông về mỹ phẩm an toàn, hướng dẫn cách chọn lựa sản phẩm uy tín, khuyến khích người tiêu dùng sử dụng công cụ kiểm tra thông tin công bố trên website của Cục Quản lý Dược.

Thứ tư, tăng cường phối hợp liên ngành và quốc tế. Các cơ quan chức năng như Y tế, Công Thương, Hải quan, Quản lý thị trường, Công an sẽ phối hợp chặt chẽ hơn trong quản lý mỹ phẩm. Ngoài ra, Việt Nam tiếp tục học hỏi kinh nghiệm quản lý từ các nước ASEAN và quốc tế để áp dụng phù hợp.

"Bộ Y tế đang xây dựng Nghị định quy định về quản lý mỹ phẩm, trên cơ sở tuân thủ Hiệp định hòa hợp mỹ phẩm ASEAN, đồng thời tham khảo kinh nghiệm từ các quốc gia khác.

Nghị định này sẽ cải cách, đơn giản hóa thủ tục hành chính, tạo hành lang pháp lý thông thoáng cho doanh nghiệp hoạt động nhưng vẫn bảo đảm cơ chế kiểm soát chặt chẽ. Dự thảo sẽ được hoàn thiện và trình Chính phủ trong tháng 9", tiến sĩ Tạ Mạnh Hùng nói.