Kỳ vọng sự phản biện của Mặt trận Tổ quốc phường xã mới

Kỳ họp thứ 9, Quốc hội khóa XV đã bế mạc ngày 27-6 với việc thông qua nghị quyết sửa đổi, bổ sung một số điều trong hiến pháp 2013. Trong đó có sửa đổi, bổ sung điều 9, khẳng định vai trò, vị thế mới của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam (MTTQ).
Tôi có vài ý kiến về hoạt động MTTQ cấp phường xã mới, nơi gần nhất với đời sống người dân cũng là nơi có vai trò giám sát và phản biện các hoạt động chính quyền phường xã mới. Phường xã rộng hơn, nhiệm vụ nhiều hơn, vai trò của MTTQ cấp xã cũng nâng tầm hơn nhiều so với trước.
Trước đây, nhiều người vẫn quen hiểu vai trò của MTTQ qua nhiều công tác như xóa đói giảm nghèo, xây nhà đại đoàn kết, nhà tình thương... Nhưng nhiệm vụ quan trọng không kém, không thể thiếu của MTTQ là giám sát và phản biện xã hội.
Trước đây, hoạt động MTTQ cấp phường xã, còn ít nhiều hạn chế, chưa đáp ứng được vị trí, vai trò, chức năng, nhiệm vụ và quyền hạn của mình cũng như sự mong đợi của người dân.
Do vậy việc đổi mới nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động của MTTQ là rất cần thiết, nhất là cấp phường xã mới. Đổi mới hoạt động là phải tích cực chủ động, sáng tạo, đổi mới nội dung, phương thức tổ chức hoạt động, phù hợp với thực tiễn mới của người đứng đầu, từng thành viên MTTQ và cả thành viên của chính quyền địa phương.
MTTQ cần phải bám sát các thành viên, lắng nghe ý kiến, tâm tư, nguyện vọng, những khó khăn, vướng mắc, kiến nghị của họ để kịp thời phản ánh với Đảng và chính quyền; từ đó có biện pháp kịp thời tháo gỡ, thúc đẩy sản xuất, kinh doanh, ổn định đời sống cả về tinh thần lẫn vật chất người dân.
Đó là những người có bản lĩnh lãnh đạo, giỏi nghiệp vụ chuyên môn, có ý chí phấn đấu và trình độ lý luận chính trị. Có vậy, nhiệm vụ giám sát sẽ có hiệu quả cao nhất.
Để khắc phục và nâng tầm, tăng hiệu quả hoạt động giám sát, phản biện của MTTQ phường xã mới, theo tôi, thứ nhất, người đứng đầu MTTQ các cấp phường xã phải được lựa chọn từ những người có trình độ văn hóa, nghiệp vụ đáp ứng vai trò nhiệm vụ.
Tiêu chí sự lựa chọn này phải được ngang tầm với sự lựa chọn các chức danh lãnh đạo địa phương cùng cấp.
Thứ hai, cần xóa bỏ cách điều chuyển công tác trước đây như những cán bộ có tuổi, yếu kém năng lực chuyên môn, lý luận chính trị hoặc có vi phạm sai sót trong công tác, làm công tác MTTQ.
Thứ ba, phải vực dậy sự phối kết hợp thường xuyên từ MTTQ với HĐND, UBND, tổ chức chính trị - xã hội, hội quần chúng cùng cấp, trong đó MTTQ phải "cầm trịch" chủ động, tích cực đi đầu.
Thứ tư, UBND và các cơ quan, ban, ngành, tổ chức chính trị - xã hội, hội quần chúng cùng cấp phải có nhận thức đúng và đủ về tầm quan trọng của vai trò, chức năng và nhiệm vụ của MTTQ để có tinh thần tiếp thu những phản biện đúng; cầu thị, dũng cảm sửa chữa kịp thời những tồn tại của cơ quan mình.
Được như vậy, MTTQ cấp phường xã mới đủ mạnh về cả nội dung lẫn hình thức để hoạt động có hiệu quả trong một cơ chế mới, chính quyền địa phương hai cấp.