Kinh tế châu Á trước thách thức từ 'nội chiến lãi suất' ở Mỹ

Không chỉ bị ảnh hưởng bởi chính sách thuế đối ứng của Nhà Trắng, các nền kinh tế châu Á - Thái Bình Dương còn đang đối mặt thách thức không nhỏ từ cuộc tranh luận trong nội bộ nước Mỹ về lãi suất điều hành kết hợp một số yếu tố khác.

Hôm qua (28.7), truyền thông Mỹ đưa tin tổng thống nước này Donald Trump dự kiến trong tuần sẽ tham gia cuộc họp chính sách của Cục Dự trữ liên bang (Fed) liên quan vấn đề lãi suất sắp tới.

Từ căng thẳng Nhà Trắng - Fed

Mới đây, ông Trump đã đích thân đến trụ sở của Fed. Tại đây, trước mặt báo giới, ông Trump đã truy hỏi Chủ tịch Fed Jerome Powell về chi phí cải tạo hạ tầng của cơ quan này. Cụ thể, ông Trump đặt vấn đề chi phí cải tạo được báo cáo là 3,1 tỉ USD, cao hơn nhiều so với mức dự kiến 2,5 tỉ USD. Sau khi xem qua tài liệu do Tổng thống Trump cung cấp, Chủ tịch Fed nhấn mạnh con số hơn 3 tỉ USD nêu trên là do tính thêm cả quá trình cải tạo tòa nhà Martin - một công trình mà ông Powell cho rằng đã hoàn thành từ 5 năm trước.

Trong phân tích gửi đến Thanh Niên, Eurasia Group (Mỹ), đơn vị tư vấn và nghiên cứu rủi ro chính trị hàng đầu thế giới, nhận xét động thái trên của Tổng thống Trump là một "chiêu thức" để gây sức ép lên Chủ tịch Powell sau nhiều tháng hai bên tranh cãi về vấn đề lãi suất điều hành. Điều này khiến Eurasia Group đặt ra lo ngại việc sử dụng các biện pháp gây sức ép như ông Trump có thể khiến Fed mất đi tính độc lập vốn có.

Thời gian qua, chủ nhân Nhà Trắng nhiều lần yêu cầu Fed giảm lãi suất điều hành và cáo buộc Chủ tịch Powell "chơi trò chính trị" khi không giảm lãi suất. Đáp trả lại, Fed cho rằng chính sách thuế đối ứng có thể làm giá cả hàng hóa tăng cao, nên chưa hạ lãi suất để kiềm chế lạm phát.

Sau vài tháng tạm "êm" vì được cho là hàng hóa tích trữ vẫn còn và thuế chưa thực sự áp lên hàng nhập khẩu, giá tiêu dùng tháng 6 vừa qua tăng 2,7% so với cùng kỳ năm trước, trong khi mức tăng này hồi tháng 5 là 2,4%. Lạm phát tăng khiến cho Fed càng có lý do chưa hạ lãi suất điều hành.

Thực tế trên đặt ra thế lưỡng nan giữa tăng trưởng và lạm phát, vì nếu không hạ lãi suất cơ bản thì kinh tế Mỹ khó có thể tăng trưởng như kỳ vọng của Tổng thống Trump. Là nền kinh tế đầu tàu của thế giới, thế "lưỡng nan" vừa nêu của Mỹ đều tác động đến các nền kinh tế ở khu vực châu Á - Thái Bình Dương bởi nếu tăng trưởng thấp hay lạm phát cao đều ảnh hưởng đến xứ sở cờ hoa vốn là thị trường tiêu dùng lớn nhất thế giới.

Đến thách thức ngân sách

Không những vậy, Quốc hội Mỹ đã thông qua đạo luật "to đẹp" mà ông Trump đề xuất với nhiều nội dung miễn giảm thuế trong nước. Đạo luật này được dự báo sẽ khiến cho Mỹ thâm hụt ngân sách thêm hàng ngàn tỉ USD trong những năm tới.

Trong một phân tích mới đây, các chuyên gia của Ngân hàng Phát triển châu Á (ADB) nhận định: Đạo luật "to đẹp" được kỳ vọng mang lại liệu pháp sốc để đẩy nhanh chóng tăng trưởng cho Mỹ thông qua việc giảm thuế và chi tiêu của chính phủ cao hơn. Nhưng đạo luật này đi kèm cái giá phải trả là thâm hụt lớn hơn, dẫn đến khả năng thắt chặt tài chính, gây ra ảnh hưởng khắp thế giới. Đối với các nền kinh tế châu Á - Thái Bình Dương, vốn có nhiều bên phụ thuộc vào thương mại, thì điều này dẫn đến những rủi ro. Thêm vào đó, khi lãi suất USD đắt đỏ hơn sẽ tác động đến dòng vốn đầu tư.

Những vấn đề trên hình thành nên các thách thức không nhỏ cho các nền kinh tế trong khu vực.