Jazz, một gã nghệ sĩ hơi bất cần nhưng luôn thành thật

'Nếu jazz là một con người thì chắc hẳn đó sẽ là một gã nghệ sĩ lang thang, tự do, hơi bất cần, nghịch ngợm, nhưng luôn thành thật một cách lạ lùng. Không ồn ào, chẳng cần chứng minh, nhưng mỗi lần cất tiếng lại khiến người ta phải ngoái nhìn...'

Nguồn cảm hứng về jazz khiến HOANH, một nghệ sĩ độc lập ở Sài Gòn, quyết định làm điều đầu tiên trong đời mình.

HOANH xây dựng dự án nghệ thuật - giáo dục The Flow In Jazz, như một chuỗi chương trình biểu diễn, giao lưu và kể chuyện tương tác, nhằm khám phá chiều sâu của nhạc jazz như một dòng chảy văn hóa, xã hội và lịch sử gắn liền với sự chuyển mình của con người.

Tìm về cội nguồn jazz qua từng thanh âm

Khởi đầu chuỗi dự án là một đêm diễn tổ chức tại TP.HCM vào tối 16-5, dẫn dắt người nghe quay về với cội nguồn của nhạc jazz từ những thăng trầm lịch sử, nền tảng văn hóa của người Mỹ gốc Phi, từ đó thấy được sự chuyển hóa và sức ảnh hưởng toàn cầu của dòng nhạc này. 

Đó là những ca khúc mang trong mình sức sống và câu chuyện của cộng đồng người da đen. 

Như giai điệu réo rắt của ca khúc Thánh ca Wade In The Water, là mật mã giúp người nô lệ trốn chạy qua Đường mòn ngầm, mạng lưới giúp họ thoát khỏi chế độ nô lệ để đến miền Bắc hoặc Canada. 

Hay ca khúc mở đầu chương trình West End Blues đại diện cho bước ngoặt quan trọng khi Louis Armstrong biến jazz từ âm nhạc tập thể thành nơi tôn vinh cá tính sáng tạo cá nhân, mở ra khái niệm solo hiện đại trong jazz. 

Và những hoài niệm về tự do và thời vàng son của tuổi trẻ trong Basin Street Blues của Spencer Williams. Basin Street thuộc khu Storyville, trung tâm giải trí sôi động đầu thế kỷ 20 ở New Orleans, nơi jazz bắt đầu nảy nở từ cộng đồng nghệ sĩ da đen. 

Phần trình diễn của các nghệ sĩ Lê Toàn (saxophone), Trọng Nghĩa (piano), Anh Tuấn (drums), Đào Minh Pha (double bass), cùng sự dẫn dắt và hát chính của HOANH đã mang đến nhiều cung bậc cảm xúc lúc trầm lắng, suy tư, khi thì hứng khởi, rộn ràng. 

Theo đuổi jazz là lựa chọn tỉnh táo

Khi đang còn là sinh viên tại Học viện Ngoại giao, HOANH lần đầu tiếp xúc với jazz nhờ những bản cover các ca khúc Jazz Standard trên YouTube vào khoảng năm 2020. Ngày đó, ký ức mà anh nhớ nhất với jazz là chuỗi live session của 8 the Theatre, một tổ chức nghệ thuật với định hướng làm đa dạng hơn thói quen tiêu thụ âm nhạc của giới trẻ.

Cùng với việc tham gia các hoạt động âm nhạc thời sinh viên đã thôi thúc HOANH tìm hiểu sâu hơn về jazz scene Hà Nội, rồi tham dự những buổi live session tại các jazz club, cũng như hỗ trợ các dự án liên quan tới jazz trong khoảng thời gian làm công việc toàn thời gian trong ngành truyền thông. 

Từ đây, HOANH đã gặp được những người thầy, người bạn, những tâm hồn đồng điệu để tìm thấy tự do nghệ thuật trong jazz. Hai người thầy có ảnh hưởng lớn nhất để anh theo đuổi dòng nhạc này là ca sĩ nhạc jazz Thủy Bùi và giám đốc âm nhạc Nguyễn Đình Phúc.

Ba năm trước, đúng vào ngày International Jazz Day (30-4), HOANH có cơ hội lần đầu đứng trên sân khấu jazz chuyên nghiệp. Đó là chương trình mừng International Jazz Day 2022 tại Cool Cats Jazz Club - JW Marriott Hanoi.

Tâm sự với Tuổi Trẻ Online, HOANH kể một vài người bạn thỉnh thoảng hay thủ thỉ với anh về việc anh "dũng cảm" khi từ bỏ công việc, ngành học lúc bấy giờ để theo đuổi âm nhạc. Còn theo HOANH, chọn theo đuổi jazz là một lựa chọn vô cùng tỉnh táo sau một thời gian dài suy nghĩ. 

"Việc người nghệ sĩ thể hiện bản thân như thế nào trong jazz hay sự hiểu biết về âm nhạc và cuộc sống, tất cả đều được phản ánh vào ngay cách anh ta thể hiện với âm nhạc trên sân khấu. 

Với tôi, theo đuổi jazz hay âm nhạc nói chung không chỉ là một quyết định mang tính nghề nghiệp, mà đây là cách để tôi được học cả đời. Học về âm nhạc, con người, thế giới và về chính mình" - HOANH giãi bày.