Intel được giải cứu

SoftBank và chính phủ Mỹ đều có kế hoạch đầu tư và mua lại cổ phần tại Intel, kỳ vọng vực dậy biểu tượng ngành chip của Mỹ.

SoftBank vừa tuyên bố mua lại 2 tỷ USD cổ phiếu Intel. Đây được xem là động thái mở rộng đầu tư của công ty Nhật Bản tại Mỹ, đồng thời đặt niềm tin vào nhà sản xuất chip đang gặp khó khăn. Intel trải qua khủng hoảng do không thể bắt kịp đối thủ trong cuộc đua AI. Việc SoftBank đồng ý mua lại cổ phiếu Intel diễn ra sau khi chính quyền Mỹ cân nhắc động thái tương tự, nhằm hỗ trợ kế hoạch xây nhà máy chip và góp phần vực dậy công ty. Khoản đầu tư của SoftBank Trong thông báo ngày 18/8, SoftBank cho biết sẽ trả 23 USD cho mỗi cổ phiếu phổ thông của Intel. Công ty mô tả thỏa thuận nhằm “khẳng định cam kết” với chiến lược đổi mới bán dẫn tại Mỹ, và sẽ chấp hành các điều kiện hoàn tất thông thường. Theo FactSet, khoản đầu tư tương đương khoảng 2% cổ phần, đưa SoftBank trở thành cổ đông lớn thứ 5 của Intel. Cổ phiếu Intel tăng khoảng 5% vào cuối phiên giao dịch sau thông báo, đạt 23,66 USD tại New York, Bloomberg đưa tin. Năm ngoái, cổ phiếu Intel mất khoảng 60% giá trị, mức giảm mạnh nhất trong hơn nửa thế kỷ niêm yết trên thị trường chứng khoán. Từ đầu năm đến nay, cổ phiếu Intel tăng khoảng 18%. SoftBank đang liên tục mở rộng hoạt động tại Mỹ. Hồi tháng 8, công ty đạt thỏa thuận mua lại nhà máy xe điện của Foxconn tại Ohio, phối hợp cùng OpenAI và Oracle thành lập trung tâm dữ liệu Stargate. Intel đặt mục tiêu trở lại vị thế dẫn đầu công nghệ sau thời gian tụt hậu trong ngành chip. Thông báo mới nhất của SoftBank cũng bày tỏ sự tôn trọng với lịch sử tiên phong của Intel. CEO SoftBank Masayoshi Son. Ảnh: Bloomberg. “Trong hơn 50 năm qua, Intel là cái tên dẫn đầu đáng tin cậy về đổi mới sáng tạo. Khoản đầu tư chiến lược này phản ánh niềm tin của chúng tôi rằng hoạt động sản xuất, cung ứng chất bán dẫn tiên tiến sẽ tiếp tục mở rộng tại Mỹ, với Intel đóng vai trò quan trọng”, CEO SoftBank Masayoshi Son cho biết. Bản thân CEO Intel Lip-Bu Tan có hàng chục năm kinh nghiệm trong lĩnh vực chip. Cả 2 lãnh đạo từng làm việc trước đây. “Chúng tôi rất vui khi thắt chặt mối quan hệ với SoftBank, công ty đi đầu trong rất nhiều lĩnh vực công nghệ và sáng tạo mới nổi, đồng thời nhấn mạnh cam kết của chúng tôi nhằm thúc đẩy vị thế dẫn đầu về công nghệ và sản xuất tại Mỹ. Tôi trân trọng sự tin tưởng mà ông ấy dành cho Intel với khoản đầu tư này”, Tan cho biết. SoftBank dần trở thành "ông lớn" trên thị trường chip và AI toàn cầu. Năm 2016, công ty này mua lại hãng thiết kế chip Arm với giá khoảng 32 tỷ USD. Tháng 3 năm nay, SoftBank công bố kế hoạch mua lại hãng thiết kế chip Ampere Computing với giá 6,5 tỷ USD. Công ty cũng dẫn đầu trong khoản đầu tư 40 tỷ USD vào OpenAI, thương vụ công nghệ tư nhân lớn nhất từ trước đến nay. Được chính phủ Mỹ giúp đỡ? Cùng ngày 18/8, một quan chức Nhà Trắng cho biết chính quyền Tổng thống Mỹ Donald Trump đang thảo luận khả năng nắm giữ khoảng 10% cổ phần Intel. Nếu thông tin chính xác, chính phủ Mỹ sẽ là cổ đông lớn nhất của công ty.

Theo Bloomberg, chính phủ Mỹ đang xem xét chuyển đổi một phần (hoặc toàn bộ) khoản đầu tư thuộc Đạo luật CHIPS thành cổ phần. Khoản đầu tư này tương đương 10,9 tỷ USD cho sản xuất thương mại và quân sự. Con số trên gần đủ chi trả số cổ phần Mỹ muốn mua. Với vốn hóa hiện tại của Intel, 10% cổ phần tương đương khoảng 10,5 tỷ USD. Dù vậy, giá trị cụ thể và quyết định chính thức từ Nhà Trắng chưa được xác nhận. Các bên liên quan đều từ chối bình luận. Câu hỏi lớn nhất là hoạt động kinh doanh của Intel liệu có phục hồi kể cả khi nhận hỗ trợ từ chính phủ hay không. Hiện tại, công ty chịu ảnh hưởng bởi doanh số trì trệ và thua lỗ liên tục, trong khi vẫn chật vật giành lại lợi thế công nghệ. Sau vài tháng nhậm chức, tân CEO Lip-Bu Tan chủ yếu tập trung cắt giảm chi phí và việc làm. Việc sử dụng kinh phí từ Đạo luật CHIPS đồng nghĩa số tiền Intel nhận từ chính phủ được giữ nguyên, song có thể thu về sớm hơn. Tỷ lệ các khoản đầu tư theo Đạo luật CHIPS của chính quyền ông Joe Biden. Ảnh: Bloomberg. Tương tự các công ty hưởng lợi từ Đạo luật CHIPS, khoản tài trợ cho Intel dự kiến giải ngân theo từng giai đoạn dự án. Tính đến tháng 1, công ty đã nhận 2,2 tỷ USD tài trợ. Chưa rõ 2,2 tỷ USD đã nhận của Intel có nằm trong diện chuyển thành cổ phần hay không. Hầu hết khoản tài trợ từ Đạo luật CHIPS được phê duyệt dưới chính quyền tiền nhiệm Joe Biden, chưa thể chắc chắn Intel sẽ nhận thêm tài trợ dưới thời ông Trump. Tuần trước, Tan đã thảo luận với ông Trump tại Nhà Trắng về tương lai của Intel. Trước đó, tổng thống Mỹ đăng tải bất đồng với CEO Intel, kêu gọi ông từ chức vì những mối quan hệ trong quá khứ với Trung Quốc. Sau cuộc gặp, ông Trump lại khen ngợi Tan với “một câu chuyện tuyệt vời”. Theo nguồn tin nội bộ, ông sẽ tiếp tục giữ vị trí CEO Intel bất chấp chỉ trích trước đó. Chiến lược của ông Trump Tương lai của Intel là chủ đề khiến chính quyền ông Trump đau đầu. Từng là biểu tượng bán dẫn của Mỹ, song Intel tụt hậu so với các đối thủ như TSMC trong sản xuất linh kiện điện tử siêu nhỏ, cung cấp năng lượng cho nhiều công nghệ từ smartphone đến AI. Dù TSMC hay Samsung đang tăng cường sản xuất tại Mỹ, việc khuyến khích các công ty như Intel sản xuất chip tiên tiến ngay ở quê nhà vẫn là ưu tiên hàng đầu của chính quyền ông Trump lẫn Biden. Tuy vậy, mảng đúc chip của Intel, vốn dùng để sản xuất chip cho những công ty khác, vẫn chưa tìm được khách hàng lớn. Hồi tháng 7, công ty thừa nhận phải chờ thêm đơn hàng trước khi quyết định tăng đầu tư vào nhà máy đúc chip. CEO Intel Lip-Bu Tan. Ảnh: Reuters. Dưới thời cựu Tổng thống Joe Biden, các quan chức thậm chí cân nhắc ý tưởng hợp tác giữa Intel với GlobalFoundries. Đầu năm nay, chính quyền ông Trump thảo luận với TSMC để vận hành nhà máy Intel, song công ty Đài Loan út lui. Một ý tưởng khác mà quan chức của ông Trump cân nhắc là tìm kiếm đầu tư tại UAE. Dù vậy, chưa rõ chúng có thành kế hoạch thực tế hay không. Việc mua lại cổ phần Intel cho thấy chính phủ Mỹ muốn đóng vai trò lớn hơn trong các lĩnh vực chiến lược. Trước đó, chính quyền ông Trump đạt thỏa thuận nhận 15% doanh số chip bán sang Trung Quốc, đồng thời nắm giữ “cổ phần vàng” tại US Steel Corp, giành quyền kiểm soát lớn nhất sau khi công ty thép này bị bán cho Nippon Steel của Nhật Bản. Hồi tháng 7, Bộ Quốc phòng Mỹ gây bất ngờ khi tuyên bố mua lại 400 triệu USD cổ phần ưu đãi tại công ty sản xuất đất hiếm MP Materials. Thỏa thuận này đưa Lầu Năm Góc trở thành cổ đông lớn nhất công ty, nắm giữ khoảng 15% cổ phần. Giải mã bí ẩn Thung lũng Silicon Cuốn sách giúp chúng ta hiểu rõ hơn về Thung lũng Silicon qua cái nhìn của người trong cuộc, đồng thời đưa ra những lời khuyên để giúp các doanh nghiệp khởi nghiệp đi đúng hướng.