Vụ lật xe 10 người chết: Lái xe hay nhà xe phải bồi thường?

(Dân trí) - "Cần xác định ông Thành có phải người lao động của công ty không. Nếu có, công ty phải bồi thường thiệt hại. Sau đó, đơn vị có quyền yêu cầu tài xế này hoàn trả một khoản tiền theo quy định".

Liên quan vụ lật xe khách làm 10 người chết tại Hà Tĩnh rạng sáng 25/7, Công an tỉnh Hà Tĩnh đang tạm giữ hình sự tài xế Lê Ngọc Thành (35 tuổi, quê Thanh Hóa) để điều tra hành vi vi phạm quy định về tham gia giao thông đường bộ. 

Theo cơ quan chức năng, nguyên nhân vụ tai nạn được xác định do tài xế điều khiển xe chạy quá tốc độ (99 km/h so với tốc độ tối đa cho phép là 80 km/h) trong điều kiện trời mưa, đường trơn trượt, có độ dốc. Bởi vậy, khi phát hiện xe mất thăng bằng, tài xế không kiểm soát được phương tiện dẫn tới tai nạn gây hậu quả đặc biệt nghiêm trọng. 

Qua xác minh, công an xác định phương tiện của Công ty TNHH Vận tải Tân Kim Chi còn tài xế là người lái xe thuê cho doanh nghiệp. Vậy trong trường hợp này, doanh nghiệp hay tài xế là người có trách nhiệm bồi thường cho các nạn nhân? 

Luật sư Trần Hoàng Linh (Đoàn Luật sư TP Hà Nội) nhìn nhận dù kết quả xác minh ban đầu cho thấy ông Thành là lái xe thuê cho Công ty Tân Kim Chi song để làm rõ trách nhiệm pháp lý, cần làm rõ mối quan hệ pháp lý giữa cá nhân và doanh nghiệp là mối quan hệ đối tác hay mối quan hệ giữa người lao động và người sử dụng lao động. Đây sẽ là cơ sở để xác định trách nhiệm bồi thường trong vụ tai nạn. 

Từ đó, có thể xảy ra 2 trường hợp như sau: 

Thứ nhất, nếu mối quan hệ giữa tài xế và nhà xe là mối quan hệ đối tác, tức đôi bên ký kết hợp đồng hợp tác để cung cấp dịch vụ vận tải, cơ quan chức năng sẽ bóc tách, làm rõ các quy định, điều khoản trong hợp đồng giữa doanh nghiệp và tài xế, trong đó tập trung, đi sâu phân tích trách nghiệm của từng bên trong việc giải quyết hậu quả, bồi thường khi xảy ra thiệt hại. 

Trong trường hợp hợp đồng có quy định và các bên có thỏa thuận, việc giải quyết, bồi thường sẽ được thực hiện trên cơ sở tôn trọng thỏa thuận giữa các bên. Trường hợp không đạt được thỏa thuận về việc giải quyết, trách nhiệm bồi thường sẽ căn cứ theo quy định của pháp luật. 

Thứ hai, nếu mối quan hệ giữa cá nhân và doanh nghiệp là giữa người lao động và người sử dụng lao động, tức ông Thành là người lao động của Công ty Tân Kim Chi, căn cứ Điều 597 Bộ luật Dân sự 2015, trường hợp thiệt hại do người của mình gây ra khi thực hiện nhiệm vụ được giao, pháp nhân có trách nhiệm bồi thường thiệt hại do người của mình gây ra. Nếu pháp nhân đã bồi thường thiệt hại thì có quyền yêu cầu người có lỗi phải hoàn trả một khoản tiền theo quy định của pháp luật.

"Trong vụ việc này, người gây thiệt hại trực tiếp là ông Thành. Bởi vậy, trước tiên cần xác định ông Thành có phải người lao động của doanh nghiệp hay không. Nếu là người của công ty và tai nạn xảy ra khi tài xế này thực hiện công việc của doanh nghiệp, Công ty Tân Kim Chi có trách nhiệm bồi thường thiệt hại. Sau đó, đơn vị có quyền yêu cầu tài xế này hoàn trả một khoản tiền theo quy định", luật sư phân tích. 

Trường hợp ông Thành không phải người của doanh nghiệp mà lái xe theo hợp đồng hợp tác kinh doanh hoặc hợp đồng thời vụ với công ty, cơ quan chức năng sẽ tiếp tục bóc tách, làm rõ các điều khoản trong hợp đồng đã ký giữa ông Thành với doanh nghiệp (nếu có), từ đó xác định trách nhiệm bồi thường trong trường hợp xảy ra tai nạn. 

Đối với các nạn nhân, việc xác định trách nhiệm bồi thường được xác định tương tự như với doanh nghiệp cho thuê xe, trong đó vấn đề trước tiên cần quan tâm là việc tài xế này có phải người của công ty hay không. Đây sẽ là căn cứ để bước đầu xác định trách nhiệm bồi thường trong vụ việc.